تنگی کانال نخاعی چیست
تنگی کانال نخاعی عارضه‌ای است که در آن کانال نخاعی باریک شده و بر نخاع و اعصاب عبور کننده از آن فشار وارد می‌شود. درد، بی‌حسی یا ضعف در کمر، پاها یا بازوها از علائم آن است. تنگی کانال نخاعی بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال مشاهده می‌شود.
در اغلب موارد، علت آن فرسودگی و پارگی ناشی از تغییرات مرتبط با افزایش سن در ستون فقرات است.
رشد خارهای استخوانی و سفت و کلفت شدن رباط‌ها نمونه‌هایی از این نوع تغییرات هستند. تنگی کانال نخاعی می‌تواند ناشی از آرتروز یا فتق دیسک نیز باشد.
احتمالاً در موارد خفیف تنگی کانال نخاعی، هیچ علائمی وجود نخواهد داشت. در اغلب موارد این عارضه منجر به درد، بی‌حسی یا ضعف می‌شود که به مرور زمان بدتر خواهد شد.
در موارد شدید این بیماری حتی احتمال فلج شدن نیز وجود دارد. بنابراین در صورت تجربه هر کدام از این علائم در مراجعه به پزشک تعلل نکنید.
متخصص فیزیوتراپی اغلب نقش مهمی را در درمان و مدیریت تنگی کانال نخاعی ایفا می‌کنند.
هدف از فیزیوتراپی ورزش برای تنگی کانال نخاعی کاهش فشار روی ریشه‌های عصبی و کاهش تحریک شدن آنها است.
با این کار علائم و عملکرد بهبود یافته و می‌توان به هر گونه عامل زمینه‌ای تشدید کننده علائم رسیدگی کرد.
اهمیت فیزیوتراپی ورزشی برای تنگی کانال نخاعی
۵ دلیل مهم برای فعال ماندن وجود دارد:
ورزش کردن، جریان خون در ناحیه آسیب دیده را افزایش داده و به این ترتیب اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به آن ناحیه می‌رسد و متابولیت‌های مضر از محل آسیب پاک می‌شوند.
با فعالیت کردن، ماهیچه‌های اطراف تنه تقویت شده و فشار روی استخوان‌ها و کمر کمتر خواهد شد.
شدت و خطر علائم تنگی کانال نخاعی در صورت وجود تنش ماهیچه‌ای که باعث پیچش و کشش ستون فقرات می‌شود، افزایش می یابد. با ورزش می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد.
اضافه وزن درد پاها و کمر را تشدید می‌کند. با ورزش می‌توان وزن را در حد مناسبی نگه داشت.
فعال ماندن برای سلامت ذهنی و احساسی نیز خوب است. فعالیت داشتن جریان خون و تولید اندروفین ها را افزایش داده و حال عمومی فرد را بهتر می‌کند که به نوبه خود باعث کاهش درد و تسکین علائم فیزیکی خواهد شد.
ورزش‌های مخصوص برای تنگی کانال نخاعی
توجه داشته باشید که که حتماً باید قبل از شروع انجام فیزیوتراپی ورزش برای تنگی کانال نخاعی با پزشک مشورت کنید. انجام ورزش‌های نامناسب می‌تواند درد را تشدید و وضعیت بیماری را بدتر کند.
فعالیت‌های سنگین یا فعالیت‌هایی که نیاز به ایستادن طولانی مدت دارند، درد را افزایش می‌دهند. جمله بدون درد نمی‌توان به نتیجه رسید در اینجا صدق نمی‌کند.
هدف از ورزش‌های مخصوص تنگی کانال نخاعی تقویت و انعطاف پذیری تدریجی و آهسته است.
تلاش برای تقویت عضلات در حالی که استخوان‌ها در حال فشار آوردن به اعصاب هستند، تقریباً غیر ممکن است.
بهترین ورزش‌های مخصوص تنگی کانال نخاعی، یا تنش را از طریق حرکات کششی یا فعالیت‌های سبک کاهش می‌دهند یا به تقویت تنه کمک می‌کنند.
بیشتر بخوانید : درمان تنگی کانال نخاعی کمر یا گردن در شیراز
ورزش‌های لو ایمپکت
چنین ورزش‌های تک نفره‌ای به افزایش انعطاف پذیری و قدرت ماهیچه‌های حمایت کننده از ستون فقرات کمک می‌کنند، اما برخی از بهترین ورزش‌های مخصوص تنگی کانال نخاعی بر روی تقویت و افزایش انعطاف پذیری کل بدن کار می‌کنند.
ورزش‌های لو ایمپکت در کاهش درد و افزایش طول و قدرت ستون فقرات موثر هستند. ماهیت حمایت کنندگی این نوع از ورزش‌های تنگی کانال نخاعی باعث می‌شود تمام افراد بتوانند از مزایای آنها استفاده کنند.
موارد زیر از بهترین ورزش‌های لو ایمپکت می باشند:
- شنا
- حرکات آهسته تایچی
- یوگا
- پیاده‌روی کوتاه و مکرر، زیرا پیاده‌روی طولانی درد را تشدید می‌کند
- قایقرانی
- دوچرخه سواری
به یاد داشته باشید که صحبت با پزشک اولین قدم برای تصمیم گیری در مورد انتخاب مناسب‌ترین ورزش‌های تنگی کانال نخاعی برای شماست.
ورزش کردن همراه با درد و به خود فشار آوردن می‌تواند جراحت را بدتر کند، بنابراین صبر داشته باشید و به واکنش بدنتان توجه کنید.
ورزش‌های تقویت تنه
اولین واکنش پس از احساس درد اغلب کشش آن ناحیه است. اما در بسیاری از موارد دلیل درد ضعف عضلانی بوده و کشش مشکل را بدتر می‌کند. یک راه حل ممکن تقویت تنه با یوگا است.
کمردرد احتمالاً شایع‌ترین نمونه از این نوع درد و یکی از بهترین کاندیداها برای تسکین از طریق یوگا محسوب می‌شود.
علت اکثر انواع کمردرد از جمله تنگی کانال نخاعی، ترکیبی از عواملی چون وضعیت بدنی نامناسب و سبک زندگی ساکن است.
با گنجاندن ورزش‌های خاص تقویتی و کششی در روتین روزانه خود می‌توانید درد را به خوبی کاهش دهید. با کشش و تقویت تنه تعادل بهتر شده و درد در محل ناراحتی کاهش می یابد. همچنین روند ترمیم ماهیچه‌های آسیب دیده نیز تسریع خواهد شد.
ماهیچه‌های تنه، شامل ماهیچه‌های شکمی و کمری است اما این ماهیچه ها فقط ماهیچه‌های سطحی سیکس پک نیستند.
ماهیچه‌های داخل بدن نیز جز ماهیچه‌های تنه محسوب می‌شوند که در صورت قوی بودن از ستون فقرات حمایت کرده و قسمت میانی بدن را درست در جای خود نگه می‌دارند.
از آنجا که محل قرارگیری بسیاری از این ماهیچه‌ها در عمق بدن است، ورزش‌های مرسومی مانند کرانچ که فقط بر لایه‌های بیرونی ماهیچه‌های معده کار می‌کنند، برای میان تنه کارایی ندارند. در ادامه به معرفی برخی از درمان های مفید برای این منظور می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی کمر در شیراز
درمان‌های فیزیوتراپی ورزش برای تنگی کانال نخاعی
فیزیوتراپی یک درمان مرسوم برای تنگی کانال نخاعی می‌باشد. یک فیزیوتراپیست می‌تواند با کشش ماهیچه‌های اطراف ستون فقرات و تقویت ماهیچه‌های حمایت کننده از آن، درد را کاهش و تحرک را افزایش دهد.
برای کاهش درد و بهبود تحرک افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی، ورزش‌های مختلفی وجود دارد. موارد زیر نمونه‌هایی از ورزش‌های پیشنهادی فیزیوتراپیست هستند:
کشش همسترینگ
ماهیچه‌های همسترینگ در پشت ران واقع شده‌اند و در افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی معمولا سفت می‌شوند. کشش این ماهیچه‌ها می‌تواند به کاهش درد و بهبود تحرک آن کمک کند. برای مثال این کشش همسترینگ را انجام دهید:
- به پشت دراز بکشید به طوری که هر دو پایتان صاف باشد.
- حوله‌ای را دور پای راست تان حلقه کنید و دو انتهای حوله را در دستانتان بگیرید.
- پای چپ تان را صاف نگه دارید و پای راست تان را تا آنجا که می‌توانید بالا بیاورید.
- ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس همین کار را برای پای دیگر تکرار کنید.
بالا آوردن ساق پا
عضلات ساق پا در پشت ساق پا قرار دارند و در صورت ابتلا به تنگی کانال نخاعی بسیار سفت می‌شوند. برای انجام کشش عضلات ساق به این صورت عمل کنید:
- ابتدا بایستید و پاهایتان را به اندازه عرض لگن از هم باز کنید و برای حفظ تعادل صندلی یا لبه چیزی را با دست نگه دارید.
- بر روی انگشتان پا بلند شوید و سپس به آرامی دوباره پایین بیایید.
- این حرکت را ۱۰ بار در یک ست تکرار کنید و هر روز دو یا سه ست انجام دهید.
کشش عضلات چهار سر
عضلات چهار سر در جلوی ران واقع شده‌اند و آنها نیز در افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی سفت می‌شوند. کشش این ماهیچه‌ها به کاهش درد و بهبود تحرک کمک می‌کند. برای مثال این کشش عضلات چهار سر را انجام دهید:
- صاف بایستید و صندلی یا لبه جایی را برای حفظ تعادل نگه دارید.
- به آرامی یک زانو را خم کرده و پاشنه پایتان را به سمت باسن بالا بیاورید.
- با دست دیگرتان مچ پایتان را بگیرید و آن را آرامی به سمت بدنتان بکشید.
- باید کششی را در جلوی رانتان احساس کنید.
- کشش را برای ۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس این کار را برای طرف دیگر تکرار کنید.
سراندن پاشنه
کشش سراندن پاشنه ماهیچه‌های ساق پا را کشش داده و به افزایش دامنه حرکتی مچ پا کمک می‌کند. انجام این تمرین قبل از امتحان کردن کشش بالا آوردن ساق مفید است. برای انجام آن:
- ابتدا به پشت دراز بکشید و پاهایتان صاف و دستانتان را در دو طرف بدنتان قرار دهید.
- در حالی که یک پا را روی زمین نگه داشته‌اید، پای دیگر را به آرامی صاف به سمت جلویتان سر دهید.
- از پاشنه برای متوقف کردن حرکت استفاده کنید تا جایی که پا صاف شود. باید کششی را در عضلات ساق احساس کنید.
- ۳۰ ثانیه کشش را نگه دارید و سپس این کار را برای پای دیگر تکرار کنید.
این‌ها روش‌های فیزیوتراپی برای کمک به افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی هستند. این روش‌ها به کشش ماهیچه‌ها و افزایش دامنه حرکتی در ناحیه آسیب دیده کمک می‌کنند. اگر نمی‌دانید که چگونه این ورزش‌ها را انجام دهید یا نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، از یک فیزیوتراپیست کمک بگیرید.
این تمرین‌ها فقط چند گزینه از ورزش‌های مفید برای این عارضه هستند. بهترین راه برای پیدا کردن موثرترین ورزش‌ها برای هر فرد مشورت با فیزیوتراپیست است. اگر به دنبال راهی برای تسکین درد ناشی از تنگه کانال نخاعی هستید، فیزیوتراپی می‌تواند گزینه خوبی باشد.
نتیجه‌گیری
می‌توان نتیجه گرفت که فیزیوتراپی می‌تواند یک روش درمانی عالی برای تسکین درد ناشی از تنگی کانال نخاعی باشد. اگر به دنبال راهی برای کاهش درد و بهبود تحرک هستید ، این تمرین‌ها احتمالاً همان چیزی هستند که نیاز دارید.
برای اطمینان از ایمنی این ورزش‌ها برای خود ، حتماً قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با پزشک یا فیزیوتراپیستتان مشورت کنید.
بر این باید بدانید که راه حلی که برای تمام مبتلایان به این عارضه مفید باشد وجود ندارد. بنابراین ، ورزش‌ها باید با توجه به نیازها و ترجیحات هر فرد انتخاب شوند. اگر نمی‌دانید که باید از کجا شروع کنید از یک فیزیوتراپیست کمک بگیرید.
مجید حسن بیگی فیزیوتراپیست و عضو انجمن فیزیوتراپی ایران در شیراز، ارائه کننده خدمات فیزیوتراپی در شیراز. برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با کلینیک فیزیوتراپی مهراز، با شماره تلفن 09010384525 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک فیزیوتراپی مهراز: شیراز، خیابان اردیبهشت غربی، تقاطع خیابان فلسطین (باغشاه) و اردیبهشت، ساختمان امیران، طبقه 4
