شکستگی گردن چیست و چگونه درمان می شود
اثر بخشی روش های درمانی فیزیوتراپی برای بهبود و تسکین درد شکستگی گردن امر اثبات شده است.
شکستگی گردن بر اثر شکستگی یا ترک خوردن یکی از هفت مهره گردن که سر را ثابت نگه می دارند اتفاق می افتد. این عارضه بسیار جدی است، زیرا طناب نخاعی از این ناحیه عبور کرده و هر گونه آسیب شدید به نخاع باعث فلج یا حتی مرگ خواهد شد.
ستون فقرات از طناب نخاعی محافظت می کند. مهره های ستون فقرات به نواحی مختلفی از جمله گردنی، سینه ای، کمری، خاجی و دنبالچه ای تقسیم می شوند. مهره های گردنی از هفت مهره در قسمت فوقانی ستون فقرات تشکیل شده اند.
مفصل فاست قسمتی است که مهره های کمر و ستون فقرات بر روی هم قرار گرفته و به یکدیگر متصل می شوند.
شکستگی مهره های گردن و همچنین دررفتگی مفصل فاست می تواند باعث آسیب دیدگی مادام العمر نخاع گردد. شکستگی مفصل فاست به دررفتگی یا فرو رفتگی مهره های گردن نیز منجر خواهد شد.
تمامی آسیب های ذکر شده بسیار جدی می باشند، زیرا طناب نخاعی از این ناحیه عبور کرده و هر گونه آسیب شدید به نخاع می‌تواند باعث فلج یا حتی مرگ شود. این احتمال وجود دارد که آسیب در ناحیه گردنی منجر به فلج کوادری پلژی یا تتراپلژی گردد.
شکستگی گردن معمولا به دنبال آسیب های شدیدی از قبیل تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع و آسیب های ورزشی رخ می دهد. برای دریافت نوبت حضوری جهت تشخیص و درمان شکستگی گردن با کلینیک فیزیوتراپی مهراز در شیراز تماس بگیرید.
علل شکستگی گردن
شکستگی گردن به دنبال ضربه ناگهانی سر به یک جسم سخت ایجاد می شود. این عارضه در ورزش های تماسی مانند فوتبال یا راگبی بیشتر رخ می دهد. سانحه رانندگی به عنوان یکی از شایع ترین علل شکستگی گردن شناخته شده است.
اکثر صدمات وارد شده به گردن خفیف یا متوسط بوده و به ماهیچه، رباط یا تاندون آسیب وارد می کنند.
هرگونه آسیب در ناحیه گردن در وهله اول به عنوان آسیب شدید تشخیص داده می شود، مگر این که آزمایشات رادیوگرافی احتمال شکستگی یا دررفتگی مهره های گردن را رد کرده و فقط آسیب بافت نرم را نشان دهد.
شدت آسیب یا شکستگی گردن بعد از انجام آزمایشات سی تی اسکن یا ام آر آی مشخص خواهد شد. در رفتگی، پارگی عصب نخاعی یا آسیب نخاعی از علائم آسیب شدید به گردن محسوب می شوند.
آسیب های ناشی از ورزش، حوادث رانندگی، آسیب های ناشی از کار، سقوط از ارتفاع، لیز خوردن بر روی سطوح لغزنده و یا شکستگی خود به خودی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان از متداول ترین علل شکستگی گردن محسوب می شوند.
علائم شکستگی گردن
علائم شکستگی گردن می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. آسیب گردن به ندرت باعث مرگ می شود.
شکستگی یا دررفتگی مهره و مفصل فاست منجر به احساس دردی متوسط تا شدید در فرد آسیب دیده می شود. این درد اغلب با علائم ناشی از فشار عصب حسی، حرکتی یا نخاع همراه است.
تحریک یا فشار بر عصب حسی باعث گزگز و بی حسی و در نهایت ضعف یا فلج عضلاتی خواهد شد.
شکستگی یا در رفتگی گردن با علائمی مانند درد، گزگز، بی حسی و ضعف عضلات در ناحیه گردن، شانه و بالای بازو همراه است. احتمال مشاهده کبودی، تغییر رنگ پوست و هماتوم نیز در محل آسیب دیده وجود دارد.
بیشتر بخوانید : درمان آسیب شلاقی گردن در شیراز
تشخیص شکستگی گردن
شکستگی گردن با معاینه بالینی و آزمایشات رادیوگرافی تشخیص داده می شود. علائمی مانند گردن درد و سوزن سوزن شدن نشان دهنده آسیب خفیف تا متوسط است. علائمی مانند درد شدید غیرقابل تحمل همراه با بی حسی و ضعف یا فلج عضلانی احتمال آسیب دیدگی شدید گردن را نشان می دهد.
آسیب های خفیف تا شدید با تصویربرداری یا آزمایشات رادیوگرافی مانند ام آر آی یا سی تی اسکن تشخیص داده می شوند. این احتمال وجود دارد که شکستگی گردن مویی یا بدون جابجایی استخوان باشد. آسیب جدی منجر به جابجایی یا شکستگی مهره و همچنین دررفتگی کامل مفصل فاست خواهد شد.
تشخیص شکستگی مهره، دررفتگی مفصل فاست، فروپاشی مهره، تنگی فورامینال و تنگی کانال نخاعی با استفاده از ام آر آی و سی تی اسکن امکان پذیر است.
درمان شکستگی استخوان گردن
همان طور که قبلا هم توضیح داده شد، تمام آسیب های گردن در ابتدا به عنوان آسیب شدید در نظر گرفته می شوند، مگر اینکه با انجام آزمایشات مرتبط خلاف آن ثابت شود. در بیشتر موارد، درمان ابتدایی شکستگی گردن توسط پیراپزشکان یا پرستاران آموزش دیده انجام می شود.
اولین درمان برای آسیب های گردنی، ثابت نگه داشتن این ناحیه پس از معاینه اولیه و ثبت سابقه بیماری فرد آسیب دیده می باشد. در این شرایط، گردن با استفاه از یک گردنبند طبی نرم یا سفت ثابت نگه داشته می شود.
به منظور جلوگیری از جابجایی یا دررفتگی مهره ها مهم است که این ناحیه در وضعیت ثابتی نگه داشته شود. برای جلوگیری از هر گونه آسیب احتمالی مانند جابه جایی جزئی استخوان های شکسته، فرد آسیب دیده باید از تغییر مکرر موقعیت و یا حرکت گردن خودداری کند.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی و بریس گردن در درمان شکستگی هایی مویی یا بدون جا به جایی استخوان کاربرد دارند.
مل جراحی بهترین گزینه درمانی برای شکستگی با جا به جایی استخوان به شمار می رود. جراحی با وارد کردن پیوند استخوان و همچنین ابزارهای جراحی انجام خواهد شد و جراح با استفاده از فلز و پیچ قطعات استخوانی جابجا شده را در تراز طبیعی قرار می دهد.
آسیب های خفیف تا متوسط ناشی از آسیب های عضلانی، تاندونی یا رباطی با داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، ماساژ درمانی و فیزیوتراپی درمان می شوند.
فیزیوتراپی چگونه به درمان شکستگی گردن کمک می کند
فیزیوتراپی به بهبودی بعد از جراحی یا التیام شکستگی گردن بدون جا به جایی استخوان کمک می کند. فیزیوتراپیست با استفاده از تمرینات ورزشی، گرما درمانی، سرما درمانی، ماساژ درمانی و پارافین تراپی به بیمار در روند بهبودی کمک خواهد کرد.
فیزیوتراپی همچنین به تقویت عضلات پاراورتبرال، تاندون ها و رباط ها منجر می شود. اثر بخشی فیزیوتراپی به عنوان یک روش درمان تخصصی در درمان شکستگی گردن به اثبات رسیده است.
فیزیوتراپیست بعد از ارزیابی دقیق و معاینه فیزیکی، علت درد و شدت آسیب را بررسی کرده و نسبت به طراحی یک برنامه مناسب اقدام خواهد کرد.
فیزیوتراپیست از فرد آسیب دیده می خواهد که شدت درد را از ۰ تا ۱۰ درجه بندی کند. سابقه درد و آسیب و همچنین نتایج معاینه به فیزیوتراپیست در شناسایی منبع درد و شدت آسیب در ناحیه گردن کمک خواهد کرد.
عدم تعادل مداوم گردن و اندام تحتانی منجر به ایجاد درد در عضلات پاراورتبرال، رباط ها و تاندون می شود.
این درد به دنبال استفاده بیش از حد از ماهیچه های پاراورتبرال ایجاد شده و بر رباط ها و تاندون نیز فشار می آورد. این شرایط غیرطبیعی اغلب باعث فشار اضافی بر مفاصل فاست شده و در نهایت درد شدید در ناحیه گردن را به دنبال خواهد داشت.
استفاده بیش از حد از عضلات، تاندون ها و رباط در این ناحیه باعث ایجاد یک درد مزمن و در نهایت تورم بافت نرم خواهد شد.
تورم بافت نرم ناشی از بیماری اِدِم (ورم) می باشد که به آن احتباس مایعات نیز می‌گویند. تورم بافت باعث تحریک یا فشار بر عصب نخاعی و همچنین نخاع می شود.
فیزیوتراپیست با ارائه تمرینات ایزومتریک و ایزوتونیک به بیمار در تقویت عضلات گردن در دوره بهبودی پس از شکستگی گردن کمک خواهد کرد.
برای شروع، ورزش های ملایمی جهت تسکین درد در نظر گرفته می شود و در ادامه و التیام کامل شکستگی گردن، فیزیوتراپیست ورزش های تهاجمی تر را به منظور تقویت عضلات گردن تجویز خواهد کرد. علاوه بر تمرینات تقویتی، تمریناتی برای بهبود دامنه حرکتی و انعطاف پذیری گردن نیز ارائه می شوند.
بعد از اتمام برنامه درمانی در کلینیک یا مطب فیزیوتراپی، فرد با انجام یک برنامه ورزشی خانگی به بازیابی دامنه حرکتی و قدرت گردن می پردازد.
نقش فیزیوتراپی در درمان و بهبود وضعیت غیرطبیعی پس از سانحه
پوسچر گردن و اندام تحتانی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از دردهای مزمن ایفا می کنند. یک فیزیوتراپیست مجرب و کارآزموده تمرینات مختلفی را برای اصلاح پوسچر بدن توصیه می کند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای تسکین درد، تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات پاراورتبرال و ماساژ درمانی و پارافین تراپی برای ریلکس کردن عضلات سفت تجویز خواهد شد.
درمان فیزیکی قسمتی از فیزیوتراپی است که برای درمان شکستگی گردن کاربرد دارد. درمان فیزیکی زمانی تجویز می شود که شکستگی گردن در فرد بهبود یافته و آماده است تا کار و شغل خود را آغاز کند.
درمان فیزیکی علاوه بر بهبود پوسچر نشستن و ایستادن، از بروز درد در ناحیه گردن و کمر حین کار پشت میز کامپیوتر نیز جلوگیری می کند.
درمان فیزیکی یک روش پر کاربرد و اثر بخش برای حفظ پوسچر مناسب در افرادی است که در کارهای فنی و عملی مشغول به فعالیت می باشند.
نقش فیزیوتراپی در بهبود دامنه حرکتی
در بیشتر موارد، دامنه حرکتی گردن پس از بهبودی از جراحی محدود می شود. فیزیوتراپیست با ارزیابی دامنه حرکتی در ناحیه گردن فرد آسیب دیده، به بهبود و درمان سفتی گردن کمک می کند.
انجام تمرینات ورزشی، گرما درمانی، سرما درمانی، تزریق کورتیزون تحت نظر یک فیزیوتراپیست کارآزموده و مجرب در بهبود دامنه حرکتی بعد از درمان کامل شکستگی گردن نقش به سزایی را ایفا خواهند کرد.
درمان های فیزیکی کمکی برای شکستگی گردن
در برخی از موارد، اثر بخشی فیزیوتراپی با استفاده از روش های کمکی دو چندان می شود. این روش ها عبارتند از:
- اولتراسوند تراپی : در این روش، امواج صوتی با فرکانس بالا برای انتقال گرما به مناطق آسیب دیده اعمال شده و باعث کاهش سفتی و بهبود آتروفی عضلانی در این ناحیه خواهد شد.
- فنوفورزیس و یونتوفورزیس : در فنوفورزیس، از امواج اولتراسوند برای افزایش میزان جذب دارو از طریق پوست به بافت ها استفاده می شود. در حالی که در یونتوفورزیس، داروهای تسکین دهنده و ضد التهاب از طریق امواج الکتریکی به زیر پوست یعنی داخل تاندون ها و عضلات وارد می شوند.
- تحریک الکتریکی : در این روش، اعصاب آسیب دیده با وارد کردن مقدار کمی جریان الکتریکی تحریک می شوند.
- موبیلیزاسیون بافت نرم : ماساژ بافت نرم یک روش اثر بخش برای کاهش التهاب و تسکین درد است، علاوه بر این که عضلات و مفاصل را ریلکس می کند.
- تراکشن : این روش برای درمان ماهیچه ها و مفاصل دردناک گردن به کار می رود. فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه تراکشن به ریلکس کردن ماهیچه ها می پردازد. این کار به صورت دستی نیز قابل انجام است. در این روش، ماهیچه های گردن کشیده می شوند..
بیشتر بخوانید : درمان خشکی گردن در شیراز + علائم
بهبودی بعد از شکستگی گردن چقدر طول می کشد
زمان بهبودی بیمار بستگی به نوع شکستگی و شدت آن دارد. در شکستگی مویی یا بدون جابه جایی استخوان گردن، ممکن است حدودا شش ماه تا بهبودی کامل به طول بینجامد.
در آسیب های جدی با جا به جایی استخوان و همجنین در رفتگی کامل مفصل فاست، زمان بهبودی بین 3 تا 6 ماه تخمین زده شده است.
مجید حسن بیگی فیزیوتراپیست و عضو انجمن فیزیوتراپی ایران در شیراز، ارائه کننده خدمات فیزیوتراپی در شیراز. برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با کلینیک فیزیوتراپی مهراز، با شماره تلفن 09010384525 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک فیزیوتراپی مهراز: شیراز، خیابان اردیبهشت غربی، تقاطع خیابان فلسطین (باغشاه) و اردیبهشت، ساختمان امیران، طبقه 4
