اگر کمر درد مزمن بیشتر از یک هفته طول بکشد ممکن است از علائم آرتروز باشد، بنابراین باید فورا برای درمان به پزشک مراجعه کرد.
درد پایین کمر شایع ترین محل کمردرد ناشی از آرتروز است. چندین نوع آرتروز جز مجموعه عارضه هایی به نام اسپوندیلوآرتروپاتی ها(آرتروز کمر) هستند.
اسپوندیلوآرتروپاتی می تواند هم در بزرگسالان و هم در کودکان رخ دهد. برای تشخیص و درمان آرتروز کمر می توانید به کلینیک دکتر زهره عشقی در شیراز مراجعه کنید.
انواع آرتروز کمر
درد، تورم و سفتی در ناحیه کمر، ممکن است نشانه ای از یکی از انواع آرتروزهای ذکر شده در ادامه یا عارضه های مرتبط با آن باشد.
اسپوندیلوآرتریت محوری
اسپوندیلوآرتریت محوری (axSpA) یک بیماری التهابی مزمن است که عمدتاً مفاصل لگن و مفصل متصل کننده استخوان پایین ستون فقرات به لگن (مفصل ساکروایلیاک) را درگیر می‌کند.
دو نوع اسپوندیلوآرتریت محوری وجود دارد:
- اسپوندیلوآرتریت محوری رادیوگرافیک : که به مفاصل ساکروایلیاک و ستون فقرات آسیب می زند و اثرات آن در عکس اشعه ایکس قابل مشاهده است.
- اسپوندیلوآرتریت محوری غیررادیوگرافیک : که آسیب های قابل مشاهده ای در عکس اشعه ایکس ندارد اما ممکن است در تصاویر تشدید مغناطیسی (MRI) نشان داده شود.
استئوآرتریت
استئوآرتریت (OA) شایع ترین شکل آرتروز است. استئوآرتریت که در گذشته به آن آرتروز “ساییدگی و پارگی” می گفتند، یک بیماری پیشرونده مفصلی است.
در اثر این بیماری غضروف انتهای استخوان ها_در محل اتصال شان به یکدیگر و تشکیل مفاصل_ تحلیل می رود. در نتیجه، استخوان ها بر روی هم ساییده شده و مشکلاتی مانند سفتی، درد و مشکل در حرکت مفصل به وجود می آید.
در استئوآرتریت ستون فقرات، غضروف مفاصل فاست در محل اتصال مهره ها، از بین می رود. در این شرایط، حرکت استخوان ها باعث تحریک، آسیب بیشتر و تشکیل رشد اضافی استخوان به نام خار استخوانی خواهد شد.
این خارهای استخوانی می توانند با تحت فشار قرار دادن اعصاب، باعث درد شوند.
ورم‌مفاصل پسوریاتیک
ورم‌مفاصل پسوریاتیک نوعی آرتروز است که مفاصل و معمولاً پوست را درگیر می کند (پسوریازیس).
این بیماری، ستون فقرات حدود 20 درصد از افراد مبتلا به آن را درگیر می کند (آرتروز کمر). در برخی موارد، استخوان های دو یا چند مهره بیش از حد رشد کرده و با جوش خوردن به یکدیگر باعث سفتی کمر می شوند.
آرتروز واکنشی
آرتروز واکنشی (ری اکتیو) اغلب پس از عفونت دستگاه تناسلی، ادراری یا دستگاه گوارش رخ می دهد. التهاب مفاصل، چشم ها و همچنین روده ها، کلیه ها یا مثانه از اثرات این بیماری هستند. احتمال آسیب مفصل ساکروایلیاک نیز وجود دارد.
بیشتر بخوانید : چه زمانی باید در مورد کمردرد نگران بود؟
آرتریت انتروپاتیک
حدود 5 درصد از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، دچار این شکل از آرتروز می شوند. افراد مبتلا معمولاً به علت آسیب مفصل ساکروایلیاک از کمردرد رنج می برند.
تنگی کانال نخاعی
در این بیماری، ستون فقرات به دلیل رشد بیش از حد استخوان مهره ها و ضخیم شدن رباط ها تنگ می شود. این مشکل ممکن است همراه با آرتروز یا اسپوندیلیت آنکیلوزان رخ دهد.
با رشد بیش از حد استخوان ها، کانال نخاع در ستون فقرات باریک شده و بر اعصاب فشار وارد می کند. از آنجایی که این اعصاب عملکردهای زیادی دارند، آسیب آنها باعث بسیاری از مشکلات در پایین تنه، مانند کمردرد، درد یا بی حسی در پاها و مشکلات روده خواهد شد.
سایر بیماری های مرتبط با آرتروز که باعث کمردرد می شوند عبارتند از پلی میالژی روماتیکا (PMR)، فیبرومیالژیا و بیماری پاژه استخوان.
درمان آرتروز کمر به عواملی مانند نوع و شدت آرتروز، شدت درد، سن و وضعیت سلامت عمومی فرد بستگی دارد. از آنجایی که آرتروز یک بیماری مزمن است (به این معنی که هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد)، هدف از درمان ها معمولاً کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر مفاصل می باشد.
درمان آرتروز کمر
درمان های بدون نسخه
داروهای بدون نسخه (OTC) معمولا خط اول درمان برای آرتروز کمر هستند. تیلنول (استامینوفن) و NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند موقتا درد و التهاب در مفاصل را کاهش دهند.
مسکن‌های موضعی را می‌توان مستقیما روی پوست مفاصل آسیب‌دیده مالید. چندین داروی موضعی بدون نسخه برای این منظور وجود دارد، از جمله کرم ها، ژل ها و اسپری هایی که به کاهش موقت درد آرتروز کمک می کنند.
ترکیبات مسکن های موضعی شامل NSAID ها (همان مواد فعال NSAID های خوراکی) و کپسایسین (یک جزء فعال موجود در فلفل تند یا چیلی) است.
درمان های بدون نسخه را می‌توان در کنار انواع دیگر درمان‌ها برای کاهش التهاب، درد و تورم ناشی از آرتروز کمر استفاده کرد.
بیشتر بخوانید : درمان دیسک کمر در شیراز
نسخه ها
در صورتی که داروهای OTC درد ناشی از آرتروز کمر را کاهش ندهند، داروهای قوی تری تجویز می شود. برخی از NSAID ها، مانند زورولکس (دیکلوفناک)، که فقط با نسخه پزشک فروخته می شوند، به کاهش درد و التهاب کمک می کنند.
در صورت ابتلا به نوعی آرتروز التهابی، علاوه بر NSAIDهای تجویزی، ممکن است داروهای ضدالتهابی به نام استروئیدها نیز تجویز شوند. استروئیدها در دو شکل خوراکی یا تزریقی وجود دارند.
کورتیکواستروئیدهای تزریقی هورمون های ضد التهابی قوی هستند. این تزریق ها التهاب مفاصل را کاهش می‌دهند و ممکن است برای تاثیر بیشتر با یک بی‌حس کننده ترکیب شوند. تزریق مکرر کورتیزون به بافت های اطراف مفاصل آسیب میزند و به همین دلیل فقط چند بار در سال توصیه می شود.
گاهی برای تسکین درد، مسکن های خفیف مخدر تجویز می شود. با توجه به اعتیادآور بودن این داروها، مصرف آنها فقط برای دوره کوتاهی تجویز می شود.
اگر کمردرد یک علت التهابی/خود ایمنی داشته باشد، به درمان های سرکوب کننده سیستم ایمنی نیاز خواهد بود، مانند داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) یا داروهای بیولوژیک.
درمان جراحی آرتروز کمر
فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA) یک روش سرپایی است که در آن برای کاهش یا توقف درد، رشته های عصبی منتقل کننده سیگنال های درد به مغز با استفاده از گرما (امواج فرکانس رادیویی) سوزانده می شود. این یک عمل ساده است و اکثر بیماران می توانند بلافاصله پس از عمل راه بروند.
اگرچه ممکن است اثرات آن دو هفته بعد از عمل حس شود، اما در بسیاری از بیماران تسکین درد طولانی مدت بوده و تا یک الی دو سال باقی می ماند. تحقیقات اخیر تاثیر زیاد روش فرسایش با فرکانس رادیویی برای درمان بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز را تایید می کنند.
جراحی آخرین راه برای درمان آرتروز کمر و در صورت موثر نبودن سایر درمان ها در نظر گرفته می شود. نوع عمل جراحی به ناحیه آسیب دیده کمر و نوع آرتروز تشخیص داده شده بستگی دارد.
بسته به روش عمل، جراحی ممکن است برای برداشتن فشار از روی نخاع و کاهش فشار روی ریشه های عصبی ناشی از التهاب یا برای تثبیت ستون فقرات (فیوژن یا همجوشی ستون فقرات) به منظور کاهش درد و افزایش تحرک انجام شود.
انواع درمان های جایگزین برای آرتروز کمر
پزشک علاوه بر تجویز داروها برای تسکین درد آرتروز، ممکن است درمان‌های مکمل را نیز برای کمک به کاهش علائم توصیه کند.
طب سوزنی آرتروز کمر
طب سوزنی یک روش باستانی چینی است که در آن برای بهبود بیماری ها، نقاط طب سوزنی در بدن با وارد کردن سوزن های کوچک و نازکی تحریک می شوند.
برای تسکین کمردرد با طب سوزنی پزشک سوزن ها را در نقاط ماشه ای خاصی در بدن (مانند، کمر، لگن، پشت زانو) وارد می کند.
اعتقاد بر این است که با تحریک سیستم عصبی مرکزی توسط سوزن‌های وارد شده در این نقاط مواد شیمیایی در بدن آزاد شود که در کاهش علائم و تسکین درد موثر هستند.
طبق نتایج بدست آمده از تحقیقات، طب سوزنی در کاهش قابل‌توجه شدت درد، بهبود تحرک و کیفیت زندگی بسیار موثر است.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی یکی از روش های کنترل درد است. یک ماساژدرمانگر دارای مجوز، برای برطرف کردن تنش بافت ها و عضلات از تکنیک هایی برای ماساژ و دستکاری آنها استفاده می کند.
علاوه بر این، ماساژ درمانی در بهبود گردش خون، ترمیم عضلات، بافت ها و مفاصل و کاهش التهاب در آنها موثر است.
نتایج تحقیقات بر روی ماساژ درمانی، تاثیرات کوتاه مدت آن را در بهبود دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری، تسکین درد و بهبود وضعیت عاطفی و ذهنی فرد، تایید می کند.
مدیتیشن
تمرین‌های مبتنی بر ذهن‌آگاهی مانند مدیتیشن به بدن آرامش و استرس را کاهش می دهند. با کاهش استرس، سطح التهاب و تنش در بدن و در نتیجه کمردرد نیز کاهش می یابد.
تحقیقات نشان می دهد که مدیتیشن، استرس حاد و پاسخ درد در بدن را کاهش می دهد.
علاوه بر فواید فیزیکی مدیتیشن، بسیاری از افراد مبتلا به درد مزمن، آن را برای بهبود سلامت روحی و روانی مفید خود می دانند.
تاثیر مدیتیشن در کاهش اضطراب و افسردگی و عمیق ترشدن خواب ثابت شده است. افراد مبتلا به آرتروز برای بهبود کیفیت زندگی خود، به تمام این موارد نیاز دارند.
روش های مختلفی برای مدیتیشن وجود دارد. برنامه های موجود و ویدیوهای آموزشی آنلاین را جستجو کنید تا روش مراقبه مناسب خود را بیابید.
درمان های خانگی و سبک زندگی
- کاهش وزن
- ورزش
- ترک سیگار
فیزیوتراپی در شیراز
یک فیزیوتراپیست می تواند برای جلوگیری از تشدید درد، تمرینات را برای شما اصلاح کند. فیزیوتراپی با کاهش بیشتر انواع کمردرد، بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات کمر و میان تنه، سلامت ستون فقرات را بهبود می بخشد.
اگر کمردرد دارید حتما از یک فیزیوتراپیست کمک بگیرید تا برای جلوگیری از آسیب یا افزایش درد، نحوه درست انجام تمرینات را به شما نشان دهد.
زمان مراجعه به پزشک برای معاینه آرتروز کمر
درد گردن و کمر می تواند ناتوان کننده باشد، اما می توان آنها را با داروها، فیزیوتراپی، تزریق استروئید و گاهی اوقات جراحی درمان کرد.
منشا درد حتما باید توسط پزشک تشخیص داده شود. ممکن است برای اطمینان از عدم وجود یک مشکل زمینه ای جدی، به انجام آزمایشات نیاز باشد. عارضه های زیر باعث ایجاد علائمی شبیه به آرتریت فاست می شوند و باید ابتلا یا عدم ابتلا به آنها بررسی شود:
- پوکی استخوان
- پارگی یا برآمدگی دیسک ها
- بی نظمی های اسکلتی
- تومورها
- مشکلات کلیوی
اگر پزشک عمومی مشکوک به آرتروز کمر باشد، مراجعه به یک متخصص را توصیه می کند. روماتولوژیست ها بیماری ها و عارضه های مرتبط با استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل را درمان می کنند. در صورت نیاز به جراحی یا تکنیک‌های درمانی تهاجمی‌تر، باید به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
