درمان نرمی کشکک زانو در شیراز

نرمی کشکک زانو چیست

نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا (CMP) درد جلوی زانو به دلیل تغییرات فیزیکی و بیومکانیکی است. لغت کندرومالاسیا از کلمات یونانی – chrondros به معنی غضروف و malakia به معنای نرم کننده گرفته شده است.

تغییرات دژنراتیو عضروف مفصلی در سطح پشتی کشکک، موجب تورم، ساییدگی، فرسایش و نرمی غضروف مفصلی هیالین زیر کشکک و سختاک یا تَصَلُّبِ استخوان زیرین می شود.

نرمی کشکک زانو یکی از شایع ترین علل درد جلوی زانو در میان جوانان است. در ایالات متحده اولین علت و شیوع آن یک نفر از هر چهار نفر می باشد.

کندرومالاسی کشکک، نرم شدن غضروف مفصلی در سطح خلفی کشکک است که می تواند در نهایت منجر به فیبریلاسیون، پارگی و فرسایش شود.

در تشخیص افتراقی کندرومالاسی، سندرم درد کشکک رانی و تاندینوپاتی کشکک بررسی می شوند. کندرومالاسی تحت عنوان سندرم درد پاتلوفمورال (PFPS) قرار نمی گیرد.

تصور می شود که این دو از لحاظ پاتوفیزیولوژی متفاوت باشند و بنابراین به صورت متفاوتی درمان می شوند.

برای درمان نرمی کشکک زانو در شیراز می توانید به کلینیک فیزیوتراپی دکتر زهره عشقی متخصص ارتوپدی و طب فیزیکی مراجعه کنید.

کندرومالاسی کشکک چگونه اتفاق می افتد

هنگام خم و راست شدن زانو (فلکسیون و اکستنشن)، وظیفه کشکک سر خوردن به سمت بالا و پایین روی استخوان ران (فمور) در یک شیار مخصوص و راست است.

در صورت نرمی کشکک، کشکک به دلیل عدم تعادل عضلانی (سفتی و ضعف)، ناهنجاری در زاویه Q نمی تواند به درستی سر بخورد و با کج شدن به یک سمت باعث اصطکاک می شود.

این اصطکاک منجر به آسیب غضروف مفصلی کشکک و در نتیجه درد می شود.

علت نرمی کشکک زانو

دلیل کندرومالاسی یا نرمی کشکک، مشکل در نحوه حرکت کشکک زانو است.

کشکک به جای سر خوردن و حرکت آرام در شیار کشکک به سمت بالا و پایین، کمی جابجا شده و با ساییده شدن به لبه شیار، اصطکاک ایجاد می کند. این اصطکاک باعث پارگی های کوچک در غضروف و التهاب و درد می شود.

علل شایع کندرومالاسی کشکک عبارتند از:

1. عدم تعادل عضلانی

در نرمی کشکک، ترکیبی از سفتی عضلانی در قسمت بیرونی زانو و ضعف عضلانی در داخل زانو موجب قرار گیری نادرست کاسه زانو در شیار پاتلا می شود.

در این شرایط کشکک زانو کمی به پهلو کشیده شده و بنابراین روی لبه شیار پاتلا ساییده می شود. در نتیجه، اصطکاک زیاد در نهایت به غضروف آسیب می رساند.

این عارضه با عنوان در رفتگی یا حرکت نامناسب کشکک (یا maltracking patella) نیز شناخته می شود.

2. تراز نامناسب کاسه زانو

کشکک برخی افراد در وضعیت مناسبی قرار نمی گیرد و خیلی بالا یا خیلی پایین است. برخی از افراد این گونه به دنیا می آیند، اما مشکل آنها تا سنین نوجوانی آشکار نمی شود.

بیشتر بخوانید : درمان درد پا از زانو به پایین + تشخیص و علائم

3. استفاده بیش از حد از پا

هر فعالیتی که به کشکک زانو نیروهای قوی و تکراری وارد کند، برای مثال، دویدن، پریدن، چرخیدن، می تواند موجب آسیب پشت غضروف و در نهایت نرمی کشکک زانو شود.

4. صافی کف پا

کف پای صاف یکی دیگر از دلایل شایع نرمی کشکک زانو است. در صورت پایین بودن قوس کف پا، مانند کف پای صاف، نحوه توزیع نیروها در زانو هنگام راه رفتن و دویدن تغییر کرده و غضروف بیشتر در معرض آسیب قرار خواهد گرفت.

درجه بندی نرمی کشکک زانو

با سیستم درجه بندی می توان شدت بیماری را تعیین کرد. به طور کلی چهار درجه از نرمی کشکک وجود دارد.

• درجه 1 : در درجه 1، تورم یا نرم شدن غضروف مفصلی کشکک کم بوده و ظاهر غضروف مفصلی معمولی خواهد بود.
• درجه 2 : در درجه 2، نرم شدن همراه با تشکیل تاول در غضروف مفصلی کشکک است. این مرحله آغاز آسیب غضروف مفصلی کشکک است؛ یعنی از دست دادن کمتر از 50 درصد ضخامت غضروف مفصلی کشکک.
• درجه 3 : در درجه 3، نازک شدن غضروف مفصل کشکک همراه با بدتر شدن تدریجی غضروف مفصل کشکک خواهد بود؛ یعنی از دست دادن بیش از 50٪ ضخامت غضروف مفصلی کشکک.
• درجه 4 : شدیدترین حالت است و غضروف مفصل کشکک کامل از بین می رود. استخوان ساب کندرال قابل مشاهده شده و کشکک روی استخوان ران (فمور) ساییده می شود.

علائم نرمی کشکک زانو

شایع ترین علائم نرمی کشکک زانو عبارتند از:

• درد جلوی زانو : معمولا تیز نیست
• حس سایش : هنگام حرکت پا که با عنوان کرپیتوس شناخته می شود
• تورم جزئی : معمولا در اطراف کشکک
• حساسیت : با وارد شدن هر گونه فشار به کشکک زانو
• درد هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها : درد معمولا هنگام پایین آمدن از پله ها بیشتر است
• درد بعد از استراحت طولانی مدت : زمانی که برای اولین بار پس از مدتی نشستن از جای خود بلند می شوید

تشخیص نرمی کشکک زانو

پزشکان معمولاً با توجه به علائم و با انجام چند آزمایش ساده، نرمی کشکک را تشخیص می دهند.

نگاه کردن به حرکت زانو و فشار آوردن به کشکک یکی از این آزمایش های ساده است.

این مشکل معمولا در تصاویر اشعه ایکس استاندارد نمایش داده نمی شود، اما می توان از “اشعه ایکس نمای افقی” که از کنار پا گرفته شده است، برای مشاهده پشت کشکک زانو استفاده کرد.

رادیوگرافی ساده

با رادیوگرافی ساده زانو نمی توان تغییرات غضروفی را مستقیماً بررسی کرد و از آن فقط در مراحل پایانی بیماری که مفصل کشککی رانی دچار استئوآرتریت (OA) می شود، برای بررسی وضعیت استئوآرتریت استفاده می کنند.

افیوژن مفصل یا همان آب آوردن محتمل می باشد. نماهای جانبی و افقی برای بررسی شیار کم عمق در استخوان ساب کندرال که کشکک را دچار مشکل می کند، مفیدتر هستند.

سی تی آرتروگرافی

سی تی آرتروگرافی (پرتونگاری مفصل) را می توان برای تشخیص پلیکا (plicae) و آسیب کانونی غضروف به کار برد، اما ممکن است برای آسیب اولیه غضروفی مناسب نباشد.

ام آر آی

ام آر آی روش انتخابی برای بررسی غضروف کشکک است.

کاهش درد و التهاب زانو

باید از انجام فعالیت های تشدید کننده آسیب خودداری شود. به عنوان یک قاعده کلی، فعالیت های ایجاد یا تشدید کننده درد را انجام ندهید! دویدن و پریدن و یا دوچرخه سواری معمولاً این گونه هستند.

از سرما درمانی یا یخ استفاده کنید (برای جلوگیری از آسیب پوست، یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید). ابتدا هر یک ساعت 15 دقیقه یخ بگذارید. بعد از یک روز یا بیشتر و با بهبود علائم، تعداد دفعات را به هر 2 تا 3 ساعت یکبار کاهش دهید.

درمان نرمی کشکک زانو

• استراحت دادن به زانو، خط اول درمان خواهد بود و این کار را می توان با صاف نگه داشتن زانو انجام داد. برای کاهش فشار روی زانو، آن را خم نکنید. از حرکات آسیب زننده به غضروف مفصلی خودداری کنید.
• پس از آن به مدت یک هفته یخ یا بسته سرد را به مدت 10-15 دقیقه روی ناحیه آسیب دیده بگذارید. با حوله، کیسه یخ یا سرد را بپوشانید.
• برای تسکین درد، از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، Zerodol sp استفاده کنید.

بیشتر بخوانید : آسیب دیدگی و ضعف زانو : چگونه آسیب‌ها مزمن می شوند؟

درمان فیزیوتراپی برای نرمی کشکک زانو

به طور کلی، دو نوع درمان فیزیوتراپی برای درمان کندرومالاسی کشکک وجود دارد که یکی در موارد محافظه کارانه و دیگری بعد از جراحی انجام می شود.

موارد زیر درمان های مورد استفاده برای روش های محافظه کارانه هستند و درمان فیزیوتراپی مورد استفاده بعد از جراحی در انتها توضیح داده شده اند.

• درمانگر برای بازگرداندن کشکک به داخل شیار و ماندن آن در آنجا، از چسب زنی McConnell استفاده می کند. به طوری که کشکک از شیار خارج نشده و درد زیادی ایجاد نکند.
• به طور کلی، ماهیچه های واستوس مایل داخلی ضعیف می شوند، بنابراین درمانگر بر تقویت آنها تمرکز می کند. تمرینات ایزومتریک انجام خواهد شد.
• از آنجا که ماهیچه پهن پهلویی و نوار ایلیوتیبیال، همسترینگ و عضله رکتوس فموریس (ماهیچه راست رانی) سفت می شوند، درمانگر روی افزایش انعطاف پذیری این عضلات تمرکز خواهد کرد. اغلب برای این عضلات، تمرینات کششی توصیه می شود.
• در صورت ضعف در ماهیچه‌های نزدیک‌کننده ران، تمرینات تقویت کننده این ماهیچه ها انجام می شود.
• با انجام این تمرینات قدرتی و کششی، کشکک زانو در شیار قرار می گیرد. همچنین برای کاهش التهاب و بازگرداندن توانایی حرکت مفید است.
• درمانگر روش هایی مانند گرم نگه داشتن مداوم با آب گرم، اولتراسوند و لیزر را برای بهبودی بهتر و تسکین درد در برنامه درمانی قرار می دهد.

جراحی نرمی کشکک زانو

جراحی برای کندرومالاسی کشکک معمولاً زمانی انجام می شود که درمان های محافظه کارانه موثر نبوده باشند. به طور کلی، سه نوع جراحی برای این منظور وجود دارد :

جراحی آرتروسکوپی

جراحی آرتروسکوپی نرمی کشکک زانو که “تراشیدن کشکک” نیز نامیده می شود. در این روش، پزشک دوربینی را وارد مفصل کرده و به طور مستقیم غضروف مفصلی کشکک را مشاهده و بررسی می کند.

او فلپ های غضروفی ناپایدار روی کشکک و میزان ساییدگی و پارگی در آن ناحیه را در صورت وجود، شناسایی خواهد کرد. پزشک با تراشیدن غضروف آسیب دیده، سطح آن را صاف می کند که به نوبه خود درد را کاهش خواهد داد.

عمل رهاسازی جانبی

عمل رهاسازی جانبی معمولاً در موارد ناپایداری کشکک یا دررفتگی کشکک انجام می شود. در این روش، رباط‌های سفت، در قسمت بیرونی کشکک، بریده می‌شوند تا کشکک به سمت وسط شیار استخوان ران بلغزد.

به طور کلی، روش رهاسازی جانبی برای بازگرداندن کشکک به موقعیت طبیعی خود انجام می شود.

عمل کشکک برداری

عمل کشکک برداری، معمولاً در موارد تخریب شدید غضروف مفصلی کشکک و استخوان ساب کندرال انجام می شود.

دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.

آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7

مقالات مرتبط

علائم و درمان سندرم باند ایلیوتیبیال درمان آرتروز زانو در شیراز + تشخیص و علائم آن درمان زانو درد در شیراز تزریق مایع مفصلی زانو در شیراز