درد پا از زانو به پایین یا درد ساق پا دردی شایع است و می تواند تیرکشنده، سوزناک یا همراه با گرفتگی باشد.
علاوه بر ویژگی های درد، زمان شروع و محرک‌های آن، گاهی اوقات برای تایید تشخیص و تهیه یک برنامه درمانی به معاینه فیزیکی دقیق و آزمایش‌های تصویربرداری نیاز است.
پا درد می تواند نشانه یک عارضه جدی باشد، به خصوص درد شدید، ناگهانی و همراه با تورم، یا در صورتی که فرد به یک بیماری زمینه ای مانند دیابت یا بیماری عروقی مبتلا باشد.
علت درد پا از زانو به پایین حتما باید توسط پزشک تشخیص داده شود. برای تشخیص و درمان درد پا از زانو به پایین (درد ساق پا) می توانید به کلینیک دکتر زهره عشقی در شیراز مراجعه کنید.
محل درد پا از زانو به پایین
محل دقیق درد در ساق پا بسته به مشکل زمینه ای متفاوت خواهد بود. درد ساق پا ممکن است نشانه ای از یک بیماری خطرناک یا کاملا جزئی و به سادگی در خانه قابل درمان باشد.
تشخیص ارتباط بین محل و علت درد بسیار مهم است.
درد پشت ساق پا
علت درد در پشت ساق پا احتمالا کشیدگی ساق پا در اثر کشش بیش از حد عضلات ساق پا یا حین هول دادن چیزی است.
شدت درد ناشی از پارگی ماهیچه در ساق پا از خفیف تا بسیار شدید متغیر می باشد.
آسیب درجه 1 ساق پا نیاز به درمان تخصصی ندارد، اما آسیب های درجه 2 و 3 ساق پا باید تحت نظر پزشک درمان شوند.
درد داخل ساق پا
درد در قسمت داخلی ساق پاها مربوط به ماهیچه های عمیق ساق پا مانند تیبیالیس خلفی (به آن شین اسپلینت خلفی نیز گفته می شود) است.
درمان این درد که معمولا به تدریج و با افزایش سطح فعالیت ایجاد می شود، آسان نیست.
علت بیشتر موارد درد قسمت داخلی ساق پا، التهاب تاندون، تحت فشار قرار گرفتن استخوان، سندرم کمپارتمان یا گیر افتادن عصب می باشد.
درد جلوی ساق پا
در فعالیت های پربرخورد یا با تغییرات ناگهانی در سطح فعالیت، معمولا جلوی ساق پا درد می گیرد.
درد شین اسپلینت در میان دوندگان و سایر ورزشکاران، زیاد اتفاق می افتد و دلیل آن کشیدگی و التهاب تیبیالیس قدامی (ماهیچه درشت‌نئی پیشین) است.
درد عمومی ساق پا
درتمام موارد ذکر شده در بالا، درد ناشی از آسیب گروه های عضلانی خاص یا بافت همبند آن ناحیه است. با این حال، درد ساق پا می تواند دلایل پیچیده تری نیز داشته باشد.
به عنوان مثال، آسیب عصبی در ناحیه کمر می‌تواند منجر به درد شدیدی در نواحی مربوط به انشعابات عصبی خاص شود.
علاوه بر این، آسیب رگهای خونی یک ناحیه نیز می‌تواند دلیلی برای درد کلی باشد.
دلایل درد پا از زانو به پایین
اگرچه درد ساق پا شایع است، اما نباید آن را نادیده گرفت. برای انتخاب یک برنامه درمانی، علت درد در ساق پا باید به درستی شناسایی شود.
دلیل درد در ساق پا معمولاً مشکلات استخوان ها، ماهیچه ها، سیاهرگ ها یا اعصاب یا وجود لخته خونی است.
علت درد در استخوان های ساق پا
پیچ خوردگی مفصل یا شکستگی استخوان
آسیب های ناشی از حوادث در ساق پا بارزترین علت درد در استخوان های ساق پا هستند.
درد ساق پا که در ایستادن یا راه رفتن مشکل ایجاد کند، احتمالاً ناشی از پیچ خوردگی مچ پا یا شکستگی استخوان درشت نی یا نازک نی است.
اولین علامت بعد از پیچ خوردگی مچ پا معمولاً درد در پا و ساق پا می باشد. با توجه به وجود احتمال شکستگی استخوان پس از زمین خوردن، وارد شدن ضربه های مکرر (مانند شکستگی استرسی) یا در صورت ابتلا به پوکی استخوان، باید درد ساق پا را جدی گرفت.
باید هرگونه فعالیت تحریک کننده درد را متوقف کنید و فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
علت درد عضلات پایین ساق پا
گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلانی، سفت شدن یا انقباض دردناک و شدید عضله است. گرفتگی در قسمت پایین ساق پا، بیشتر به عضلات ساق پا مربوط بوده و معمولا در هنگام خواب اتفاق می افتد.
گرفتگی ناشی از کم آبی یا خستگی ماهیچه ها است. گرفتگی عضلات به ندرت مورد جدی است، اما گرفتگی مکرر عضلات پا را باید جدی گرفت.
تاندونیت
درد ساق پا ممکن است یک علامت هشدار دهنده برای التهاب تاندون آشیل باشد. تاندونیت یک آسیب شایع است که باعث پارگی، کشش یا تورم تاندون می شود.
دلیل درد تاندون ساق پا اغلب استفاده بیش از حد از ماهیچه ساق پا حین فعالیت بدنی است.
تاندونیت می تواند در سایر عضلات ساق پا مانند تیبیالیس قدامی و تیبیالیس خلفی نیز ایجاد شود.
شین اسپلینت
نام دیگر شین اسپلینت سندرم استرس تیبیا میانی است، شین اسپلینت یکی از دلایل احتمالی درد شدید ساق پا می باشد.
سندرم استرس تیبیا به درد و التهاب تاندون‌ها و ماهیچه‌های متصل شده به استخوان ساق پا (درشت نی) و تیبیالیس قدامی اشاره دارد.
این نوع آسیب به دلیل استفاده زیاد و مداوم از این ماهیچه ها هنگام دویدن یا سایر تمرینات پربرخورد رخ می دهد.
کسانی که توازن بدنی نامناسب و عدم تعادل عضلانی دارند، بیشتر دچار شین اسپلینت می شوند.
عدم کنترل مناسب علائم، احتمال ابتلا به عارضه بسیار خطرناکی به نام سندرم کمپارتمان را ایجاد می کند، که در آن فشار ناشی از التهاب در کمپارتمان های ساق پا آنقدر زیاد می شود که راهی برای کاهش فشار نمانده و در نتیجه اعصاب تحت فشار آسیب می بینند.
علت درد در هر دو ساق پا
رگهای واریسی
رگهای تیره و پیچ خورده یکی از دلایل اصلی درد در ساق پا هستند. رگ های واریسی درد مداوم و آزاردهنده ای را در هر دو ساق پا ایجاد می کنند و دلیل ایجاد آنها ضعف دیواره رگ ها و دریچه های قلب است.
بیماری شریان محیطی
مشخصه این بیماری تنگ شدن شریان های پا یا بازو می باشد. با پیشرفت بیماری، جریان خون و اکسیژن رسانی به عضلات پاها کاهش می یابد.
در نهایت، وقتی از ماهیچه‌ها سخت کار می‌کشید و شریان‌ها نمی‌توانند نیاز این عضلات را برآورده کنند، درد و گرفتگی در پاها ایجاد می شود.
در برخی تحقیقات ارتباطی بین این بیماری و کلسترول بالای ناشی از تصلب شرایین مطرح شده است.
لخته خونی
گاهی اوقات، ترومبوز وریدی عمقی (DVT) علت درد ساق پا است. سیگار کشیدن، نداشتن فعالیت بدنی برای مدت طولانی یا مصرف برخی داروها، دلایل اصلی ایجاد ترومبوز ورید عمقی هستند.
در صورت عدم درمان، لخته خونی در وریدی عمقی، اغلب جدا شده و پس از ورود به جریان خون به رگ های ریه یا حتی قلب می رسد. این یک عارضه جدی به نام آمبولی ریه است.
انواع درد عصبی ساق پا
سیاتیک و تنگی کانال نخاعی
آرتروز ستون فقرات یکی از علل شایع تنگی کانال نخاعی است.
گاهی اوقات، فتق دیسک با وارد کردن فشار زیادی بر روی ریشه‌های عصبی، علائم کمردرد و سیاتیک را ایجاد می کند، مانند خستگی، ضعف، بی‌حسی، گزگز و درد پایین پاها (پشت و/یا کنار ساق پا) هنگام نشستن یا ایستادن.
با تنگی کانال نخاعی احتمال آسیب به عصب فمورال نیز وجود دارد که منجر به درد ساق پا در قسمت جلویی ساق پا خواهد شد.
نوروپاتی محیطی
آسیب به اعصاب محیطی در اندام ها می تواند باعث بدن درد شود. این بیماری در میان افراد مبتلا به دیابت و مصرف کنندگان برخی داروها شایع است.
آسیب موضعی عصب
به غیر از آسیب های عصبی متمرکزتر، احتمال آسیب موضعی اعصاب پایین ساق نیز وجود دارد.
این آسیب اغلب همراه با یک جراحت دیگر اتفاق می‌افتد، به طوری که التهاب موضعی ناشی از جراحت، باعث فشردگی یا گیرافتادگی عصب شده و منجر به درد ساق پا می‌شود.
علائم درد پا از زانو به پایین
علائم بسته به علت درد ساق پا بسیار متفاوت است. در اینجا چند توصیف رایج از درد و علائم مرتبط با آن آورده شده است:
- گرفتگی و درد ساق پا در شب
- ضعف در ساق پای دردناک
- عدم توانایی در تحمل وزن یا راه رفتن
- درد مداوم یا تیز در زانو و ساق پا
- درد خفیف تا شدید مچ پا و ساق پا
- درد در پاها و ساق پا
- تورم
- کبودی خفیف تا متوسط
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی پا در شیراز
تشخیص درد پا از زانو به پایین
دلیل درد ناگهانی، شدید یا همراه با تورم در ساق پا باید توسط پزشک تشخیص داده شود. درد مزمن ساق پا اغلب یکی از چندین علامت موجود است و باید به عنوان یک موضوع چند وجهی ارزیابی شود.
برای تشخیص دقیق و شروع هر چه سریع تر درمان های مناسب و جلوگیری از ایجاد مشکلات طولانی مدت، به پزشک مراجعه کنید.
برای تشخیص، علاوه بر بررسی سوابق پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی دقیق، معمولا چند آزمایش تشخیصی دیگر نیز انجام می شود، مانند:
اشعه ایکس
پزشک با انجام یک معاینه فیزیکی کامل شروع به ارزیابی درد ساق پا می کند. در صورت احتمال شکستگی استخوان به یک سری عکس برداری با اشعه ایکس نیاز خواهد بود. علاوه بر این، در عکس اشعه ایکس، مایع یا کلسیفیکاسیون در مفصل زانو یا مچ پا قابل شناسایی است.
شاخص مچ پایی-بازویی
شاخص مچ پایی-بازویی یا ABI تستی برای بررسی جریان خون شریانی در ساق پا جهت تشخیص مشکلات گردش خون و لخته شدن خون است. در این تست فشار خون پاها با فشار خون بازوها مقایسه می گردد.
آرتریوگرام
آرتریوگرام برای بررسی شریان ها انجام می شود. در این آزمایش با تزریق رنگ کنتراست به سرخرگ ها، جریان شریانی پاها را نمایان تر می کنند.
ام آر آی
برای بررسی مفاصل، استخوان‌ها و بافت‌های نرم جهت تعیین علت درد در قسمت پایین ساق، ام آر آی تجویز می شود. پزشکان در برخی موارد برای بررسی عروق خونی بدن یک ام آر آنژیوگرافی تجویز می کنند.
سی تی اسکن
ارائه دهندگان خدمات درمانی از سی تی اسکن با اهداف مختلفی مانند بررسی آناتومی مفصل و استخوان یا یافتن شکستگی ها استفاده می کنند. سی تی آنژیوگرافی می تواند در برخی شرایط خاص به جای آرتریوگرافی انجام شود.
سونوگرافی
سونوگرافی به تشخیص ترومبوز ورید عمقی یا کشیدگی عضلانی کمک می کند. این آزمایش برای تشخیص التهاب و تورم مفاصل نیز استفاده می شود.
درمان درد پا از زانو به پایین
بیشتر موارد درد ساق پا فقط ناشی از آسیب‌های جزئی به عضلات، تاندون‌ها و رباط‌های ساق پا است.
این نوع صدمات را می توان به راحتی در خانه درمان کرد. با این حال، اگر بدون علت واضح و به طور ناگهانی دچار درد متوسط تا شدیدی شدید یا پس از یک آسیب شدید، راه رفتن برایتان دشوار شده، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- بدتر شدن درد ساق پا
- تورم در هر دو پا
- احساس درد در هنگام راه رفتن
- ایجاد رگ های واریسی آزار دهنده
- تب
- گرم یا سرد بودن پا هنگام لمس
- مشکلات تنفسی
- عدم تحمل وزن روی پا
- شنیدن صدای سایش یا ضربه پس از آسیب
خلاصه
علت درد پا می تواند مشکلات جسمی مختلفی باشد. با معاینه فیزیکی و آزمایش های تصویربرداری علت شناسایی شده و با توجه به اطلاعات بدست آمده درمان صورت می گیرد.
افراد هیچ گاه نباید با حدس علت آسیب و بیماری خود، خود درمانی کنند. یک پزشک می تواند تفاوت یک کشیدگی عضلانی ساده را با یک مورد جدی تر تشخیص دهد.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
