آرتروسکوپی زانو چیست
در آرتروسکوپی زانو، پزشکان برای یافتن مشکلات داخل مفصل زانو، با استفاده از یک دوربین کوچک (آرتروسکوپ) داخل زانو را بررسی می کنند.
دوربین تصاویری از داخل زانو را بر روی یک مانیتور ویدئویی نمایش داده و جراح با استفاده از این تصاویر، ابزارهای جراحی کوچک را هدایت می کند.
برای ترمیم زانو، باید ابزارهای پزشکی دیگری نیز وارد زانو شوند. از آنجایی که آرتروسکوپ و ابزار جراحی نازک هستند، جراح می تواند به جای برش بزرگ مورد نیاز برای جراحی باز، جراحی را تنها با ایجاد برش های بسیار کوچک انجام دهد.
به این ترتیب، بیماران درد و سفتی کمتری را در مفاصل تجربه خواهند کرد و زمان لازم برای بهبودی و بازگشت به فعالیت های مورد علاقه آنها کوتاه تر خواهد شد.
در طول آرتروسکوپی زانو، برش‌های کوچکی را برای وارد کردن دوربین و ابزارهای جراحی کوچک ایجاد می کنند.
برای انجام جراحی آرتروسکوپی زانو می توانید به کلینیک دکتر زهره عشقی متخصص ارتوپدی و طب فیزیکی در شیراز مراجعه کنید.
انواع روش های بیهوشی برای جراحی آرتروسکوپی زانو در شیراز
برای جراحی آرتروسکوپی زانو، سه نوع مختلف تسکین درد (بیهوشی) استفاده می شود:
- بی حسی موضعی : زانو با داروی ضد درد بی حس می شود. ممکن است برای آرام کردن فرد داروهایی به او داده شود.
- بی حسی نخاعی : به این نوع بی حسی، بی حسی منطقه ای نیز می گویند. داروی تسکین دهنده درد به فضایی در ستون فقرات تزریق می شود. بیمار هوشیار خواهد بود اما کمر به پایین خود را احساس نخواهد کرد.
- بیهوشی عمومی : بیمار به خواب می رود و هیچ دردی نخواهد داشت.
- بلوک عصبی منطقه ای (بلاک کانال فمورال یا ادکتور) : این نوع دیگری از بی حسی منطقه ای است. داروی ضد درد در اطراف عصب کشاله ران تزریق می شود. بیمار در حین عمل خواب خواهد بود. این نوع بیهوشی مانع انتقال سیگنال درد شده و بنابراین نیاز به بیهوشی عمومی را کمتر می کند.
علائم آرتروسکوپی زانو
در مواردی که درد ناشی از مشکلات جسمی با درمان های غیرجراحی بهبود نمی یابند، ممکن است آرتروسکوپی زانو پیشنهاد شود.
درمان های غیر جراحی شامل استراحت، فیزیوتراپی زانو و داروها یا تزریقات کاهش دهنده التهاب هستند.
آرتروسکوپی زانو علائم دردناک بسیاری از مشکلات آسیب زننده به سطوح غضروف و سایر بافت های نرم اطراف مفصل را تسکین می دهد.
کاربرد آرتروسکوپی زانو
آرتروسکوپی زانو در موارد زیر کاربرد دارد:
- برداشتن یا ترمیم منیسک پاره شده (منیسک غضروفی محافظت کننده از فضای بین استخوان های زانو است. جراحی برای ترمیم یا حذف آن انجام می شود)
- پارگی یا آسیب رباط صلیبی قدامی یا رباط صلیبی خلفی (بازسازی پارگی یا آسیب رباط صلیبی قدامی یا رباط صلیبی خلفی)
- پارگی یا آسیب رباط جانبی
- التهاب یا آسیب دیدگی پوشش داخلی مفصل (بافت ملتهب شده این پوشش که سینوویوم نام دارد در صورت لزوم برداشته می شود)
- خارج شدن کاسه زانو (کشکک زانو) از جای خود (ناهمترازی)
- در موارد جدا شدن قطعات کوچک غضروف در مفصل زانو، غضروف مفصلی آسیب دیده اصلاح می شود.
- برداشتن کیست بیکر (در این عارضه پشت زانو پر از مایع شده و متورم می شود. مشکل زمانی به وجود می آید که تورم و درد (التهاب) به دلایل دیگری مانند آرتروز باشد)
- ترمیم نقص غضروف
- برخی از شکستگی های استخوان زانو
- برداشتن قطعه های سست استخوان یا غضروف
- درمان مشکلات کشکک
- درمان سپسیس زانو (عفونت)
علائم پس از آرتروسکوپی زانو
پس از آرتروسکوپی زانو، علائم بسته به عواملی مانند موارد زیر متفاوت خواهد بود :
- شدت آسیب قبل از جراحی
- نوع مسکن یا داروهای ضد التهابی
- توان و انعطاف پذیری زانو قبل از جراحی
- سن بیمار
- عوامل مختلف روانی- اجتماعی
- کیفیت توانبخشی پس از عمل
درصد کمی از بیماران ممکن است بعد از آرتروسکوپی زانو علائم کمی را تجربه کنند یا به جز درد یا سفتی جزئی هیچ علائمی نداشته باشند. برای بیماران جوان تر که دچار آسیب جزئی منیسک شده اند و قبل از جراحی، زانوی قوی و انعطاف پذیری داشته اند، معمولا این گونه است.
بیماران معمولاً سطح خفیف تا شدیدی از تورم، درد و سفتی زانو را تجربه می‌کنند. درد ممکن است در جلو، پشت یا کناره های زانو یا گاهی در ران، ساق پا، مچ پا یا پا احساس شود.
علائم معمولاً با چرخش بیش از حد یا فعالیت تحمل وزن (به ویژه راه رفتن در سربالایی یا پایین آمدن در سراشیبی یا روی سطوح ناهموار یا ثابت ایستادن برای مدت طولانی)، هنگام بالا رفتن از پله ها، زانو زدن یا اسکات زدن، بلند کردن یا حمل کردن بار افزایش می یابد.
ممکن است بیمار هنگام راه رفتن بلنگد، یا به دلیل درد قادر به تحمل وزن روی زانو نباشد. برای برخی بیماران، علائمی مانند درد یا سفتی به ویژه در شب یا اول صبح، با استراحت بیشتر می شود.
حساسیت معمولاً هنگام لمس با فشار در ناحیه خط مفصل زانو یا اسکارهای جراحی ایجاد می شود.
همچنین ممکن است بیمار در زانو احساس ضعف یا ناپایداری کرده و یا زانو با حرکات خاصی خالی کند. گاهی اوقات کبودی، سوزن سوزن شدن یا بی حسی نیز وجود دارد.
عمل آرتروسکوپی زانو در شیراز
تثبیت موقعیت
بیمار پس از انتقال به اتاق عمل، بیهوش می شود. برای جلوگیری از عفونت محل جراحی، پوست زانو را تمیز می کنند. پا را با پارچه های جراحی می پوشانند تا فقط محل برش آماده شده، نمایان باشد.
در این مرحله، گاهی اوقات یک دستگاه ثبیت کننده، روی پا قرار می گیرد تا زانو در حین انجام عمل آرتروسکوپی ثابت بماند.
عمل
برای شروع این عمل، جراح چند برش کوچک به نام “پورتال” در زانو ایجاد می کند. یک محلول استریل برای پر کردن مفصل زانو و شستشوی هرگونه مایع کدر استفاده خواهد شد.
با این کار جراح ارتوپد می تواند ساختارهای داخل زانو را به وضوح و با جزئیات زیاد ببیند.
اولین وظیفه جراح تشخیص درست مشکل است. پس از وارد کردن آرتروسکوپ، جراح از تصویر نمایش داده شده روی صفحه نمایش، برای هدایت آن استفاده می کند.
در صورت نیاز به جراحی، جراح ابزارهای کوچکی را از طریق برش های کوچک دیگر وارد خواهد کرد.
برای کارهایی مانند اصلاح، برش، گرفتن و ترمیم منیسک از ابزارهای تخصصی استفاده می شود.
در بسیاری از موارد، دستگاه های خاصی برای بخیه استخوان وجود دارد.
بیشتر بخوانید : دکتر زانو در شیراز
جراحی بسته
اکثر روش های آرتروسکوپی زانو کمتر از یک ساعت طول می کشند. طول مدت جراحی به یافته ها و درمان، بستگی دارد.
هر برشی را با بخیه یا نوارهای استری (باندهای کوچک) می بندند و سپس زانو را با باند نرم می پوشانند.
در طول دوره بهبودی با یک باند نرم از برش ها محافظت می شود.
عوارض آرتروسکوپی زانو
میزان عوارض بعد از جراحی آرتروسکوپی بسیار کم است. عوارض در صورت بروز، معمولا جزئی بوده و به راحتی درمان می شوند.
خطرات بیهوشی و جراحی عبارتند از:
- واکنش های آلرژیک به داروها
- مشکلات تنفسی
- خون ریزی
- عفونت
سایر خطرات جراحی آرتروسکوپی زانو عبارتند از:
- خونریزی در مفصل زانو
- آسیب به غضروف، منیسک یا رباط های زانو
- لخته شدن خون در ساق پا
- آسیب به رگ خونی یا عصب
- عفونت در مفصل زانو
- سفتی زانو
بیشتر بخوانید : تزریق مایع مفصلی زانو در شیراز
ریکاوری آرتروسکوپی زانو
پس از آرتروسکوپی زانو، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می شود و ظرف 1 یا 2 ساعت می تواند به خانه برود. بیمار باید برای بازگشت به خانه و مراقبت از او در روز اول، حتماً یک نفر را همراه خود داشته باشد.
روی پانسمان زانو، بانداژ کشی کشیده می شود. اکثر افراد در همان روز جراحی می توانند به خانه بروند. جراح تمریناتی را برای بیمار مشخص می کند.
بهبودی کامل پس از آرتروسکوپی زانو بستگی به نوع مشکلی که بیمار بخاطر آن جراحی شده است، دارد.
مشکلاتی مانند پارگی منیسک، پارگی غضروف، کیست بیکر و مشکلات سینوویوم اغلب به راحتی بهبود می یابند. بسیاری از افراد پس از این جراحی ها می توانند مانند گذشته فعالیت کنند.
بهبودی پس از عمل های ساده در بیشتر موارد سریع است. ممکن است پس از انجام برخی از انواع جراحی، برای مدتی نیاز به استفاده از عصا داشته باشید. احتمالا داروی ضد درد نیز تجویز می شود.
در صورت پیچیده تر شدن عمل، مدت زمان بهبودی طولانی تر خواهد بود. در صورت بازسازی یا ترمیم قسمت هایی از زانو، احتمالا بیمار تا چند هفته نمی تواند بدون عصا یا زانوبند راه برود. بهبودی کامل ممکن است به چند ماه تا یک سال زمان نیاز داشته باشد.
در صورت ابتلا به آرتروز، پس از جراحی برای ترمیم سایر آسیب های زانو، علائم آرتروز باقی خواهد ماند.
زمان ریکاوری پس از آرتروسکوپی زانو
بهبودی پس از آرتروسکوپی زانو سریع تر از بهبودی پس از جراحی سنتی و باز زانو است، اما در هر صورت باید پس از بازگشت به خانه دستورالعمل‌های پزشک به دقت دنبال شود.
بسیاری از افراد پس از آرتروسکوپی بدون هیچ محدودیتی به فعالیت های سابق خود باز می گردند. بهبودی به نوع آسیب زانو بستگی دارد.
در مورد جراحی بازسازی رباط، بیمار باید بتواند بعد از 6 تا 8 هفته یا شاید خیلی زودتر، بیشتر فعالیت های جسمی خود را از سر بگیرد. برخی بیماران باید برای مدت طولانی تری، از انجام فعالیت های سنگین خودداری کنند.
اگر شغل فرد مستلزم فعالیت های جسمی سنگین باشد، احتمالا آماده شدن برای بازگشت به کار بیشتر طول می کشد. در مورد زمان آماده شدن برای بازگشت به کار با پزشک خود صحبت کنید.
برای برخی افراد، تغییر سبک زندگی برای محافظت از مفصل زانو ضروری است، مانند، تغییر از ورزش پرفشار (مانند دویدن) به ورزش های کم فشار (مانند شنا یا دوچرخه سواری). جراح در تصمیم گیری درباره این موارد نیز به بیمار کمک خواهد کرد.
گاهی اوقات، آسیب به زانو به اندازه ای شدید است که حتی با جراحی نیز نمی توان به طور کامل آن را به شرایط سابق بازگرداند.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
