اگر شما یکی از میلیون ها نفر فرد مبتلا به پوکی استخوان هستید، از میزان ناتوان کننده بودن آن آگاه می باشید. پوکی استخوان باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان ها شده و آن ها را مستعد شکستگی می کند. برای درمان پوکی استخوان به بسیاری از افراد فیزیوتراپی توصیه می شود.
پوکی استخوان چیست
بیماری پوکی استخوان باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان ها شده و احتمال شکستگی، به ویژه در لگن، ستون فقرات و مچ دست را برای این افراد بیشتر می کند.
هم مردان و هم زنان ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوند، اما در زنان به دلیل کاهش تولید استروژن در یائسگی شایع تر است.
سایر عوامل خطرزا برای ابتلا به پوکی استخوان عبارتند از: سابقه خانوادگی، وزن کم بدن، سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل.
چه نوع فیزیوتراپی برای پوکی استخوان استفاده می شود
برای پوکی استخوان می توان از انواع مختلفی از فیزیوتراپی استفاده کرد، از جمله:
حرکت درمانی با ایجاد محدودیت
این نوع درمان با عنوان درمان با “استفاده اجباری” نیز شناخته می شود. این روش با جلوگیری از حرکت اندام سالم به منظور استفاده بیشتر از اندام آسیب دیده انجام شود.
هدف کمک به بیمار در یادگیری مجدد نحوه استفاده از اندام آسیب دیده است.
کار درمانی
در این نوع فیزیوتراپی فرد باید انجام کارهای مختص فعالیت های روزمره زندگی را تمرین کند. هدف کمک به بیمار برای بازیابی توانایی انجام کارهای روزمره است.
آموزش تعادل
این نوع فیزیوتراپی به بهبود تعادل بیمار کمک می کند. هدف کاهش احتمال زمین خوردن است. برای مثال، فیزیوتراپیست از بیمار می خواهد که روی یک پا بایستد یا با چشم بسته در اتاق راه برود.
تمرینات تحمل وزن
این تمرینات به تقویت استخوان ها کمک می کنند. هدف کاهش احتمال شکستگی است. برای مثال، فیزیوتراپیست از بیمار می خواهد راه برود، بپرد یا بدود.
آب درمانی
در آب درمانی بیمار باید تمریناتی را در استخر انجام دهد. هدف بهبود دامنه حرکتی بیمار و کاهش احتمال زمین خوردن است.
برای مثال، درمانگر از بیمار می خواهد در حالی که یک جلیقه نجات پوشیده است، در آب راه برود. این کار به بهبود تعادل و جلوگیری از زمین خوردن کمک می کند.
ورزش هوازی
این نوع ورزش به بهبود سطح آمادگی جسمانی کلی بیمار و کاهش احتمال زمین خوردن او کمک می کند. برای مثال، درمانگر از بیمار می خواهد که با دوچرخه ثابت رکاب بزند یا روی تردمیل راه برود.
تمرین قدرتی
این نوع ورزش ها به بهبود قدرت عضلانی بیمار و در نتیجه کاهش احتمال زمین خوردن و شکستگی کمک می کنند، برای مثال، بلند کردن وزنه یا استفاده از نوارهای مقاومتی. هدف بهبود عملکرد کلی بیمار و کاهش احتمال زمین خوردن است.
بیشتر بخوانید : پوکی استخوان در اثر افزایش سن + درمان
تمرین های تعادلی
این نوع ورزش به بهبود تعادل بیمار و کاهش احتمال زمین خوردن او کمک می کند. برای مثال، درمانگر از بیمار می خواهد روی یک پا بایستد یا روی یک نوار راه برود.
انعطاف پذیری
این نوع ورزش به بهبود دامنه حرکتی و انعطاف پذیری بیمار و کاهش احتمال زمین خوردن و شکستگی کمک می کند. برای مثال، انجام حرکات کششی یا یوگا.
در صورت ابتلا به پوکی استخوان، با پزشک خود در مورد مناسب بودن فیزیوتراپی صحبت کنید.
فواید فیزیوتراپی برای پوکی استخوان
مزایای فیزیوتراپی برای پوکی استخوان به شرح زیر است:
1. قدرت عضلانی را بهبود می بخشد : فیزیوتراپی با بهبود قدرت عضلانی، احتمال زمین خوردن و شکستگی را کاهش می دهد. این نوع تمرینات استخوان ها و ماهیچه ها را تقویت و تراکم استخوان را افزایش می دهند.
2. افزایش تراکم استخوان : فیزیوتراپی با کمک به افزایش تراکم استخوان نیز می تواند خطر زمین خوردن را کاهش دهد.
3. بهبود تعادل و هماهنگی : تمرینات تعادلی و هماهنگی، از زمین خوردن، که علت اصلی شکستگی در بیماران پوکی استخوان است، جلوگیری می کند.
4. کاهش درد : درد یکی از علائم رایج پوکی استخوان است و فیزیوتراپی می تواند به روش های مختلف درد را کاهش دهد.
5. کیفیت زندگی را بهبود می بخشد : به طور کلی، فیزیوتراپی می تواند با کاهش درد، بهبود قدرت عضلانی و افزایش تراکم استخوان و تعادل و هماهنگی به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به پوکی استخوان کمک کند.
در فیزیوتراپی می توان با انجام تمرینات خاصی که عضلات آسیب پذیر در بیماران پوکی استخوان را درگیر می کنند، قدرت عضلانی این افراد را افزایش داد.
این تمرینات به ساخت توده عضلانی و قوی تر شدن ماهیچه ها کمک می کنند. تمرینات تعادلی و هماهنگی با بهبود تعادل و هماهنگی احتمال زمین خوردن این بیماران را کاهش می دهند.
تمرینات مخصوص کاهش درد، به کاهش سطح درد ناشی از پوکی استخوان کمک می کنند.
به طور کلی، فیزیوتراپی می تواند با کمک به کاهش سطح درد، بهبود قدرت عضلانی و تراکم استخوان و افزایش تعادل و هماهنگی به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به پوکی استخوان کمک کند.
چه کسانی به فیزیوتراپی برای پوکی استخوان نیاز دارند
گروه های مختلفی برای پوکی استخوان به فیزیوتراپی نیاز دارند. مانند:
- زنان بالای 50 سال
- مردان بالای 70 سال
- هر فردی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان داشته باشد
- کسانی که به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی شده اند
- افرادی که تحت هورمون درمانی یا کورتیکواستروئید درمانی قرار گرفته اند
- افراد مبتلا به عارضه های تاثیر گذار بر تراکم استخوان، مانند آرتریت روماتوئید یا بی اشتهایی عصبی
- هرکسی که برای درمان پوکی استخوان جراحی کرده است.
اگرچه فیزیوتراپی اثرات پوکی استخوان را معکوس نمی کند، اما از تحلیل بیشتر استخوان جلوگیری کرده و کیفیت زندگی این بیماران را بهبود بخشد.
بیشتر بخوانید : متخصص استخوان و مفاصل در شیراز
نکات ایمنی هنگام فیزیوتراپی پوکی استخوان
هنگام انجام فیزیوتراپی برای پوکی استخوان باید نکات ایمنی مختلفی رعایت شود. این نکات به شرح زیر است:
- قبل از شروع فیزیوتراپی برای پوکی استخوان، برای جلوگیری از هر گونه آسیب، گرم کردن بدن مهم است.
- خنک کردن بدن بعد از درمان نیز مهم است. این کار به کاهش هر گونه درد احتمالی بعدی کمک می کند.
- حفظ وضعیت بدنی مناسب در حین انجام درمان مهم است. این کار به جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان ها یا ماهیچه ها کمک می کند.
- برای جلوگیری از هرگونه فشار بر روی ریه ها و قلب، استفاده از تکنیک های تنفسی مناسب در حین انجام درمان نیز اهمیت دارد.
- برای به جلوگیری از کم آبی بدن در اثر فعایت بدنی، نوشیدن مقدار زیادی آب قبل و بعد از درمان با فیزیوتراپی مهم است.
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل در حین انجام درمان برای تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن برای درمان مهم است.
- پس از درمان فرد نباید بلافاصله فعالیت بدنی شدید داشته باشد، زیرا احتمال آسیب بیشتر به استخوان ها یا ماهیچه ها را ایجاد می کند.
- قبل از شروع درمان برای اطمینان از انجام صحیح درمان با فیزیوتراپیست مشورت کنید. همچنین با مشورت با او می توانید در صورت وجود هر گونه مشکل از او راهنمایی بگیرید.
- دستورات فیزیوتراپیست باید در حین انجام درمان رعایت شود.
- در صورت بروز هر گونه درد یا ناراحتی، برای جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان ها یا ماهیچه ها، حتما درمان را متوقف کنید.
بنابراین، با رعایت این نکات ایمنی می توان از انجام صحیح فیزیوتراپی پوکی استخوان و جلوگیری از آسیب های بعدی اطمینان حاصل کرد.
نتیجه
فیزیوتراپی پوکی استخوان یک گزینه درمانی مفید برای بیماران مبتلا به این بیماری است.
این درمان می تواند به بهبود علائم و کیفیت زندگی این بیماران کمک کرده و از از دست دادن بیشتر استخوان و شکستگی جلوگیری کند.
فیزیوتراپیست ها می توانند همراه خود بیمار یک برنامه درمانی فردی مناسب برای نیازها و اهداف خاص او تهیه کنند.
مجید حسن بیگی فیزیوتراپیست و عضو انجمن فیزیوتراپی ایران در شیراز، ارائه کننده خدمات فیزیوتراپی در شیراز. برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با کلینیک فیزیوتراپی مهراز، با شماره تلفن 09010384525 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک فیزیوتراپی مهراز: شیراز، خیابان اردیبهشت غربی، تقاطع خیابان فلسطین (باغشاه) و اردیبهشت، ساختمان امیران، طبقه 4
