فیزیوتراپی کف لگن برای تسکین درد، ضعف و اختلال در عملکرد عضلات حمایت کننده رحم، مثانه و روده انجام می شود. برای انجام تمرینات فیزیوتراپی کف لگن در شیراز می توانید به کلینیک مهراز مراجعه کنید.
کاربرد آن اغلب برای زنانی است که بی اختیاری ادرار یا پرولاپس اندام لگنی دارند.
فیزیوتراپی برای مشکلات کف لگن شامل تکنیک‌های حرکتی و دستی و همچنین درمان‌های الکترونیکی مانند بیوفیدبک است – در بیوفیدبک با اتصال حسگرها به پوست و استفاده از جریان الکتریکی ضعیف، عضلات وادار به واکنش شده و داده‌های بیوفیدبک تحت نظارت قرار می گیرند.
فیزیوتراپیست های کف لگن در ارزیابی و درمان اختلالات کف لگن مانند بی اختیاری مدفوع و ادرار، درد لگن، مقاربت دردناک، مشکلات قبل و بعد از زایمان، قاعدگی دردناک و پرولاپس آموزش دیده اند.
اگر بعد از موارد زیر دچار نشت ادرار شدید، فیزیوتراپی کف لگن می تواند برای شما مفید باشد:
- سرفه کردن، ورزش کردن، عطسه کردن، یا خندیدن
- تقلا برای تخلیه مثانه هنگام ادرار کردن
- تقلا برای حرکت دادن روده و دفع مدفوع
- احساس درد بعد از اجابت مزاج
- درد در حین مقاربت
- درد هنگام ادرار کردن
- عدم توانایی کنترل ادرار
- پارگی در هنگام زایمان طبیعی
- درد لگن
- انجام عمل سزارین
- درد در کمربند لگنی
در طول عمر تغییراتی در بدن اتفاق می افتد. بارداری، بالا رفتن سن، سبک زندگی، یائسگی، یبوست مزمن یا جراحی (مانند هیسترکتومی یا پروستاتکتومی) می توانند بر سلامت کف لگن و توانایی آن در کنترل مناسب مثانه و روده تأثیر بگذارد.
روش های درمان فیزیوتراپی کف لگن در شیراز
عضلات کف لگن گروهی از عضلات هستند که از رحم، مثانه و روده حمایت می کنند. این عضلات هنگام فعالیت، از استخوان شرمگاهی در جلو تا استخوان دنبالچه در پشت، یک ” اسلینگ” تشکیل می دهند.
ضعف این عضلات ممکن است منجر به بی اختیاری ادرار یا افتادگی اندام لگنی و همچنین درد واژن یا کاهش حس جنسی در زنان شود.
فیزیوتراپی برای مشکلات کف لگن شامل تقویت و بازآموزی گروه‌های عضلانی ضعیف از طریق تمرین‌های خاص و تکنیک های دستی، همزمان با استفاده از درمان های الکترونیکی مانند بیوفیدبک و تحریک الکتریکی است که برای کمک به یادگیری شل یا منقبض کردن ماهیچه‌ها برای کاهش علائم انجام می شوند.
فیزیوتراپیست برای انتخاب درمانی که به بهترین وجه نیازهای بیمار را برآورده کند، یک ارزیابی خارجی از وضعیت بدنی، تحرک و الگوهای حرکتی فرد انجام می دهد.
این ارزیابی شامل یک مصاحبه دقیق و همچنین یک معاینه عضله داخلی لگن است. در طی این معاینه، درمانگر انگشتان خود را در واژن و/یا مجرای ادرار فرد قرار می دهد و از او می خواهد که عضلات لگن را منقبض کند.
درمانگر از تکنیک های درمان دستی طراحی شده برای شل کردن، کشش و تحرک عضلات یا کاهش درد و ناراحتی استفاده می‌کند.
تکنیک های درمان دستی شامل دستکاری های خارجی و داخلی واژن یا رکتوم، آزادسازی میوفاشیال عضلات لگن، تحرک بافت همبند، اعمال فشار روی نقاط ماشه ای، تکنیک های انرژی عضلانی و همچنین تحرک امعا و احشا یا حرکت مفاصل می باشد.
بیوفیدبک
فیزیوتراپیست ها در توانبخشی کف لگن برای آموزش نحوه شل و منقبض کردن ماهیچه ها به منظور کاهش درد، مکررا از تکنیک های بیوفیدبک استفاده می کنند.
همچنین ممکن است از الکترودهای خارجی روی شکم استفاده یا یک پروب برای بررسی انقباض عضلانی، داخل واژن وارد شود.
سیگنال‌های الکتریکی ناشی از انقباض عضلانی توسط الکترود ها دریافت شده و مستقیماً برای نمایش به صفحه رایانه فرستاده می‌شوند – با برخی دستگاه های مشابه، می توان بیوفیدبک را در خانه انجام داد.
فیزیوتراپیست های آموزش دیده در زمینه فیزیوتراپی کف لگن، از ترکیبی از ماساژ دستی و تکنیک های کششی برای شل کردن عضلات سفت و افزایش انعطاف پذیری آنها استفاده می کنند.
کارشناسان فیزیوتراپی برای بکارگیری این استراتژی ها آموزش دیده اند. این روش به ویژه در موارد سفتی مزمن عضلات لگن مفید است که باعث “الگوهای احتباس ادرار” می شود.
فیزیوتراپیست برای تعیین مناسب بودن توانبخشی کف لگن، هرگونه درد، ضعف یا مشکل در انجام فعالیت‌های خاص را بررسی می‌کند.
پس از آن احتمالا تمرینات کف لگن توصیه می شود و در حین انجام آنها، نتایج تحت نظارت قرار گرفته و هر گونه پیشرفت در طول زمان اندازه گیری می شود.
سایر تمرینات طراحی شده برای تقویت عضلات لگن، که با انقباض و معکوس کردن کشش آنها در حین بازدم انجام می شوند، نیز موثر هستند.
مطالعات نشان داده‌اند که چگونه بیوفیدبک در بهبود این عملکردها تاثیر دارد و علائمی مانند بی‌اختیاری ادرار، IBS/یبوست یا درد لگن در هنگام اجابت مزاج را کاهش می دهد.
تکنیک های انرژی عضلانی
بسیاری از بیماران مبتلا به اختلالات کف لگن، برای برطرف کردن چسبندگی در عضلات، فاسیا، تاندون ها و اعصاب، به روش های درمان دستی نیاز دارند.
فیزیوتراپیست برای تقویت عضلات ضعیف، فعال کردن عضلات خاص و ارائه آموزش در مورد عملکرد عضلات کف لگن، معمولا از چندین تکنیک استفاده کند.
تکنیک های خارجی
عضلات کف لگن ماهیچه های اسکلتی هستند که می توان آنها را مانند هر گروه عضلانی دیگری، از طریق تمرین، بازآموزی و برنامه های تقویتی تقویت کرد.
وجود این عضلات تخصصی برای سلامت مثانه، روده و اندام های لگنی و همچنین عملکرد جنسی زنان ضروری است.
تکنیک های درمان دستی مانند حرکت دادن بافت نرم، رهاسازی مایوفاشیال، حرکت دادن مفصل، حرکت دادن اعصاب، وارد کردن فشار روی نقاط ماشه‌ای و دستکاری بافت همبند به عنوان بخشی از برنامه‌های توانبخشی کف لگن برای تسهیل فرآیند توانبخشی استفاده می‌شوند.
ضعیف شدن عضلات کف لگن بسیاری از زنان پس از زایمان یا یائسگی، می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود.
بیشتر بخوانید : ارتوپدی لگن و ران در شیراز
با تمرینات کگل می توان این عضلات را به منظور کاهش نشت ادرار و افزایش کنترل مثانه تقویت کرد. تمرینات کگل معمولا در حالت دراز کش انجام می شوند و می توان آنها را در هر مکانی انجام داد.
در هنگام انجام این وررش ها، ناحیه لگن باید سفت و شل شود. اکثر بیماران با انجام منظم تمرین های کگل در عرض سه تا شش هفته نتایج مثبت را مشاهده می کنند.
هنگام انجام تمرینات کگل، فقط باید روی سفت کردن عضلات کف لگن تمرکز کرد – نه سایر گروه های عضلانی مانند شکم، ران یا باسن.
مداومت در انجام تمرین ها و انجام چندین سِت در روز بیشترین نتیجه را خواهد داشت. از این بیشتر در واقع می تواند آنها را ضعیف تر کند.
علاوه بر این، برای به حداکثر رساندن اثربخشی، باید به طور منظم، انقباضات کوتاه/رهاسازی (معروف به “تلنگرهای سریع”) و همچنین انقباضات طولانی تر نیز تمرین شوند.
تمرینات کگل را نباید در حین ادرار کردن انجام داد، زیرا ممکن است فرد متوجه میزان تخلیه مثانه خود نشود و خطر عفونت ادراری افزایش یابد.
در جلسات فیزیوتراپی با درمانگر، نحوه انجام تمرین های کف لگن مانند تمرینات کگل به بیمار آموزش داده خواهد شد.
درمانگر همچنین ممکن است تمرینات دیگری را برای افزایش قدرت و استقامت عضلات پیشنهاد کند.
فیزیوتراپی کف لگن در بهبود بسیاری از علائم مربوط به بی اختیاری ادرار، درد هنگام رابطه جنسی و اختلال نعوظ در مردان موثر است.
این شرایط ممکن است پس از زایمان یا جراحی یا در سنین پیری ایجاد شوند – داشتن کف لگن سالم برای زنان، مردان و کودکان در تمام سنین بسیار مهم است!
تمرینات تقویت کف لگن
در واقع کگل (تمرین های تقویت کف لگن) برای همه مناسب نیست و حتی تایید مناسب بودن آن برای یک فرد، اغلب به درستی انجام نمی شود، زیرا افراد از محل قرار گیری این عضلات آگاهی ندارند.
کگل همیشه برای تمام افراد مناسب نیست و گاهی اوقات می تواند علائم را تشدید کند.
با توجه به نتایج بدیست آمده، استفاده از درمان های ارائه شده توسط فیزیوتراپیست هایی که در توانبخشی کف لگن آموزش پیشرفته دیده اند (استفاده از معاینه داخلی برای لمس کف لگن) باید اولین خط درمان برای مقابله با بی اختیاری استرسی، فوریتی و بی اختیاری ادراری ترکیبی در زنان باشند.
با این حال، تا زمانی که یک ارزیابی داخلی انجام نشود، نمی توان از “وضعیت عضلات کف لگن” آگاه شد
درد لگن در بسیاری از موارد مربوط به اختلال عملکرد کف لگن هستند، به ویژه عضلات بیش از حد فعال/هایپرتونیک یا سفتی زیاد ماهیچه‌ها.
انعطاف پذیری یا کشش بیش از حد این ماهیچه ها (فعالیت بیش از حد / هایپرتونیک) می تواند باعث درد لگن یا حس نیاز فوری به دفع و تکرر ادرار یا مدفوع شود.
کم تحرک / کم تون (هیپوتونیک) بودن آنها، می تواند به بی اختیاری و افتادگی اندام لگن منجر شود. همچنین احتمال وجود ترکیبی از ماهیچه های بیش از حد منقبض و بیش از حد شل نیز وجود دارد.
وقتی عضلات کف لگن سفت و ضعیف هستند، باید قبل از درمان ضعف عضلانی، برطرف کردن تنش مورد توجه قرار گیرد.
هنگامی که ماهیچه ها به حالت استراحت طبیعی رسیدند و قادر به استراحت کامل شدند، قدرت آنها مجددا ارزیابی و در صورت نیاز تمرینات تقویتی تجویز می شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی کشیدگی عضلات لگن و درمان آن
فواید فیزیوتراپی کف لگن در شیراز
بیمارانی که با علائم پرولاپس یا بی اختیاری مراجعه می کنند، از خدمات ارائه شده توسط یک فیزیوتراپیست آموزش دیده بهره مند خواهند شد. فیزیوتراپیست کارش را با استفاده از تکنیک های مراقبتی مبتنی بر شواهد انجام می دهد.
فیزیوتراپیستی که آموزش تخصصی در زمینه توانبخشی کف لگن دیده، قبل از توصیه مداخله جراحی برای درمان بی اختیاری، سایر گزینه ها را بررسی می کند.
عضلات کف لگن در اطراف استخوان لگن از همه طرف و همچنین استخوان خاجی و مجرای ادرار، واژن و رکتوم (زنان) و مجرای ادرار و راست روده (مردان) قرار دارند. این ماهیچه ها با تشکیل چیزی شبیه یک بانوج یا زنجیر، تمام اندام های لگن را پشتیبانی می کنند.
برای کارکرد بهینه، عضلات کف لگن باید بتوانند منقبض شده و در حالت انقباض بمانند (برای جلوگیری از بی اختیاری ادرار) و همچنین برای حرکات روده، آمیزش جنسی و دفع ادرار به راحتی شل شوند.
مجید حسن بیگی فیزیوتراپیست و عضو انجمن فیزیوتراپی ایران در شیراز، ارائه کننده خدمات فیزیوتراپی در شیراز. برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با کلینیک فیزیوتراپی مهراز، با شماره تلفن 09010384525 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک فیزیوتراپی مهراز: شیراز، خیابان اردیبهشت غربی، تقاطع خیابان فلسطین (باغشاه) و اردیبهشت، ساختمان امیران، طبقه 4
