درمان خشکی گردن و سایر عارضه ها، مشکلات و آسیب های ناحیه گردن در شیراز زیر نظر پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دکتر زهره عشقی. برای دریافت نوبت تماس بگیرید.
خشکی گردن، معمولا با درد و دشواری در حرکت دادن گردن، خصوصا هنگام تلاش برای چرخاندن سر به اطراف، خود را نشان می دهد. گاهی این عارضه با سردرد، گردن درد، درد شانه و یا درد بازو نیز همراه است. ممکن است فرد برای اینکه بتواند به اطراف نگاه کند، مجبور شود به جای گردن، کل بدن را بچرخاند.
بیشتر بخوانید : گردن درد ، علائم ، تشخیص و درمان آن
اغلب افراد با درد و ناراحتی خشکی گردن آشنا هستند، خواه این خشکی هنگام بیدار شدن در صبح ظاهر شده باشد، خواه در طول روز و پس از فعالیت های شدیدی مانند جا به جا کردن مبلمان.
در اغلب موارد، درد و خشکی به طور طبیعی طی یک هفته از بین می رود. اگرچه، چگونگی مدیریت و درمان علائم خشکی گردن می تواند بر میزان درد، زمان بهبودی و احتمال بازگشت آن تاثیرگذار باشد.
خشکی گردن عارضه شایعی است که معمولا در بیشتر افراد اتفاق می افتد؛ ولی اگر علائم آن بیشتر شد باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای بررسی و درمان این بیماری می توانید به دکتر زهره عشقی متخصص برجسته طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز مراجعه کنید.
شایع ترین دلایل خشکی گردن
تاکنون شایع ترین علت خشکی گردن، کشش عضلانی بوده است. به طور خاص، ماهیچه بالابرنده کتف، مستعد آسیب است. این ماهیچه که در پشت و طرفین گردن قرار گرفته است، بخش گردنی ستون فقرات را به شانه متصل می کند. این عضله توسط اعصاب سوم و چهارم گردنی کنترل می شود.
امکان دارد ماهیچه بالابرنده کتف، طی انجام بسیاری از فعالیت های معمول و رایج روزانه کشیده شود، از جمله:
- خوابیدن در حالتی که گردن در وضعیت نامناسبی قرار گرفته است
- افتادن یا ضربه ای ناگهانی، مثلا در اثر بازی های ورزشی، که با شدت سر را به طرفین فشار دهد
- چرخاندن مکرر سر از سمتی به سمت دیگر در طول یک فعالیت، مانند شنای کرال سینه
- خمیده نگه داشتن سر در زمان نگاه کردن به کامپیوتر یا صفحه موبایل به مدت طولانی
- متحمل شدن استرس یا اضطراب بیش از حد، که می تواند منجر به تنش در گردن شود
- نگه داشتن گردن در وضعیت غیر طبیعی به مدت طولانی، مثلا هنگام قرار دادن تلفن بین گردن و شانه
در صورتی که علائم به سرعت آغاز شوند، مثلا پس از افتادن طی یک بازی ورزشی، علت خشکی گردن می تواند واضح باشد، اما اگر خشکی گردن به طور ناگهانی و بی دلیل ظاهر شود، تعیین علت دقیق دشوار خواهد بود.
سایر دلایل خشکی گردن
گاهی اوقات خشکی گردن، واکنش بدن نسبت به یک اختلال زمینه ای در بخش گردنی ستون فقرات است که به پشتیبانی و حرکت گردن و محافظت از نخاع کمک می کند.
چند نمونه از اختلالات در بخش گردنی ستون فقرات که می تواند باعث اسپاسم یا گرفتگی دردناک در عضلات گردن شود، عبارت است از:
- فتق دیسک گردن . بخش خارجی دیسک در بخش گردنی ستون فقرات، گسسته شده و بخش داخلی به بیرون نشت می کند و باعث فشردگی و التهاب در بافت های مجاور می شود.
- بیماری دیسک دژنراتیو . هم زمان با از دست رفتن آب دیسک ها و کاهش قطر آن ها، فشار وارد بر مفاصل، اعصاب و بافت های نرم مجاور از جمله رباط ها و عضلات افزایش می یابد. این فرآیند می تواند منجر به درد و سفتی در گردن شود.
- آرتروز گردن . از هم گسستگی مفاصل فاست در بین استخوان های مهره ای، به همراه دیگر عارضه های دژنراتیو مانند تنگی کانال نخاعی و تغییرات آناتومیکی از جمله زائده استخوانی رخ می دهد.
بیشتر بخوایند : تنگی کانال نخاعی کمر یا گردن
علائم
خشکی گردن، شدت های متفاوتی داشته و از احساس ناراحتی آزاردهنده تا درد بسیار شدید و محدودکننده می تواند متغیر باشد. معمولا تلاش برای چرخاندن گردنی که دچار سفتی شده است، در نهایت منجر به درد بسیار شدیدی می شود، به طوری که لازم است حرکت متوقف شود.
میزان کاهش حرکت گردن می تواند بر سطح فعالیت فرد تاثیرگذار باشد. برای مثال، در صورتی که امکان چرخاندن سر بدون درد آزاردهنده نباشد، لازم است تا زمان بهبود علائم، از رانندگی پرهیز شود.
بایدها و نبایدهای خشکی گردن
اغلب اوقات، استراحت به مدت یک یا دو روز، تمام آن چیزی است که بافت های نرم برای بهبود به آن نیاز دارند. در مواردی که درد، شدید است، فرد می تواند از داروهای مسکن یا یخ و یا گرما استفاده کند.
توصیه نمی شود برای ثابت نگه داشتن گردن از گردنبند طبی استفاده شود، بلکه فرد باید سعی کند در صورت امکان، خصوصا پس از یک یا دو روز، سطح فعالیت طبیعی خود را حفظ کند.
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که خشکی گردن پس از یک هفته بهبود نیابد،یا اینکه درد خیلی شدید باشد لازم است به پزشک مراجعه شود.
پزشک متخصص با گرفتن شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی و در صورت صلاحدید درخواست تصویر برداری برای بیمار میکند و به تشخیص قطعی میرسد و درمان را آغاز میکند .
خشکی گردنی که با علائم هشداردهنده – مانند تب، سردرد،، حالت تهوع یا استفراغ یا بی خوابی دلیل – همراه باشد، باید فورا توسط متخصص مورد بررسی قرار گیرد.
درمان خشکی گردن
در اغلب موارد، خشکی گردن ناشی از کشش عضلانی ساده ای است که خود به خود طی چند روز بهبود خواهد یافت. به هر حال، گزینه های درمانی بسیاری برای کاهش درد و کمک به تسریع ترمیم وجود دارد که برای رسیدن به آن، لازم است یک یا بیش از یکی از نکات زیر پیروی شود.
خود مراقبتی
فرد با اقدامات مختلف می تواند درمان خشکی گردن را آغاز کند. برخی از استراتژی های رایج در این زمینه عبارت اند از:
استراحت
استراحت به مدت یک یا دو روز، به بافت های آسیب دیده، فرصت شروع ترمیم می دهد و این کار نیز به رفع خشکی و اسپاسم عضلانی کمک خواهد کرد.
برای مثال، لازم است افرادی که شنا می کنند به مدت چند روز از برخی حرکاتی که شامل چرخش های مکرر سر است، پرهیز کنند.
اگرچه، توصیه می شود استراحت نیز به یک یا دو روز محدود شود، زیرا عدم فعالیت به مدت طولانی می تواند منجر به تضعیف عضلات شده و عضلات ضعیف نیز برای حمایت از گردن و سر به تلاش فراوان نیاز دارند.
سرما و یا گرما درمانی
سرما درمانی یا کیسه یخ با کاهش التهاب موضعی، به رفع انواع مختلف خشکی گردن کمک می کنند. معمولا استفاده از یخ در طول 24 تا 48 ساعت اول، بیشترین تاثیر را در کاهش التهاب دارد.
استفاده از گرما می تواند جریان خون را افزایش داده و محیط بهتری را برای ترمیم فراهم کند. برخی بیماران، یخ و برخی دیگر، گرما را ترجیح می دهند. از هر دو می توان به صورت متناوب استفاده کرد.
کشش
کشش به کاهش خشکی و بازگرداندن گردن به محدوده حرکتی طبیعی تر کمک می کند.
در بسیاری از افراد، یادگیری کشش های مناسب به کمک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی یا دیگر متخصصین سلامت می تواند مفید واقع شود.
تمرین ایروبیک سبک
علاوه بر کشش، هر شکلی از تمرینات ایروبیک سبک مانند پیاده روی، به رفع هرگونه خشکی کمک می کند.
با وجود اینکه پیاده روی، مستقیما گردن را درگیر نمی کند، به چرخش اکسیژن در بافت های نرم موجود در ستون فقرات کمک کرده و ترمیم را تسریع می بخشد.
بر اساس شخص و شدت کشش، ترکیبات مختلفی از این درمان ها می تواند در برخی افراد نسبت به سایرین موثرتر باشد. احتمالا برای یافتن برنامه درمانی مناسب، نیاز به آزمون و خطا باشد.
چگونگی کاهش ریسک خشکی گردن
تمرین پوسچر خوب
عادت به استفاده همیشگی از پوسچر خوب، می تواند به میزان زیادی از دردهای مختلف پیشگیری کند.
چند نمونه از این پوسچر خوب شامل تنظیم محل کار متناسب با ارگونومی، بلند کردن اجسام سنگین با پا به جای کمر یا خوابیدن به پشت یا پهلو و بر روی متکای ارگونومیک است.
آگاهی از پوسچر در تمام طول روز می تواند ستون فقرات را در راستای صحیح حفظ کرده و فشار وارد بر گردن را به حداقل برساند.
قوی و منعطف نگه داشتن گردن
زمانی که عضلات گردن، قوی و منعطف باشند، بهتر می توانند پوسچر خوب را حفظ کنند و کمتر احتمال اسپاسم و ایجاد درد در آن ها وجود دارد.
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می تواند به طراحی برنامه تلفیقی از تمرینات و کشش های گردنی کمک کند.
پس از یادگیری تمرینات مناسب، معمولا فرد می تواند با ادامه دادن به تمرینات و کشش ها در خانه، قدرت و انعطاف گردن خود را حفظ کند.
علاوه بر کاهش ریسک خشکی گردن در کوتاه مدت، حفظ قدرت و انعطاف گردن و استفاده از پوسچر خوب می تواند به حفظ سلامت بخش گردنی ستون فقرات در بلندمدت نیز کمک کند.
چه زمانی خشکی گردن، جدی می شود؟
خشکی گردن می تواند آزاردهنده باشد، اما معمولا جای ترس و نگرانی وجود ندارد. اگرچه، در موارد نادر می تواند نشان دهنده نیاز به ارزیابی فوری باشد.
علائم هشداردهنده که می تواند همراه با خشکی گردن ایجاد شود
در صورتی که خشکی گردن، حاصل عارضه ای به غیر از کشیدگی باشد، اغلب، علائم دیگر نیز ظاهر خواهد شد. همچنین در مواردی، معمولا حداقل یک علامت دیگر نیز همراه با خشکی گردن یا قبل از آن رخ خواهد داد.
در ادامه، علائم هشداردهنده ای اورده شده است که می تواند نشان دهنده عارضه زمینه ای جدی باشد:
- تب، که احتمالا نشان دهنده عفونتی است که بدن در حال جنگ با آن است
- سردرد، خصوصا اگر در طول مدت، شدت یا علامتی که به همراه دارد، با سردردهای قبلی تفاوت داشته باشد
- حالت تهوع یا استفراغ
- خستگی یا خواب آلودگی بی دلیل
- تغییر در وضعیت ذهنی که می تواند شامل گیجی یا تغییرات خلق و خو باشد
- اختلال در برقراری هماهنگی مثلا با ایجاد سرگیجه یا اختلال در راه رفتن یا نوشتن
- کاهش وزنی که ناشی از تغییر در رژیم غذایی نباشد
این علائم باید باعث شود فرد به پزشک مراجعه کند، اما لزوما به این معنی نیست که عارضه جدی یا وضعیت اورژانسی وجود دارد.
شایع ترین عارضه های جدی مرتبط با خشکی گردن
مننژیت – که در خطرناک ترین حالت، یک عفونت باکتریایی است که باعث التهاب درغشاهای حفاظتی مغز و نخاع می شود – شایع ترین عارضه جدی مرتبط با خشکی گردن است.
مطابق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، معمولا تب، سردرد و خشکی گردن، علائم اولیه مننژیت باکتریایی است. زمانی که دو علامت با هم ظاهر شوند، باید فورا توسط پزشک بررسی شود.
معمولا علائم مننژیت طی چند روز ظاهر می شود و عارضه فرد می تواند به تدریج یا به سرعت تشدید شود.
برای رسیدن به نتیجه مطلوب، درمان زود هنگام مننژیت ضرورت دارد. تاخیر در درمان می تواند منجر به نتایج ضعیف، مانند از دست دادن شنوایی، آسیب مغزی یا حتی مرگ شود.
لازم به ذکر است که خشکی گردن، همیشه در مننژیت وجود ندارد و علائم دیگر می تواند شامل حالت تهوع، افزایش حساسیت به نور یا صداهای بلند یا گیجی باشد.
بیشتر بخوانید : آسیب نخاعی کمر و گردن
سایر عارضه های جدی مرتبط با خشکی گردن
سایر عارضه هایی که به ندرت می تواند باعث خشکی گردن شود اما نیازمند مراقبت فوری است، عبارت است از:
- عفونت . با وجود اینکه مننژیت، شایع ترین عفونتی است که می تواند منجر به خشکی گردن شود، عفونت های متعدد دیگری نیز می تواند باعث خشکی دردناک گردن شود.
- تومور . تومور مغزی، خصوصا اگر در مخچه واقع شده باشد، می تواند باعث خشکی گردن شود. وجود تومور در بخش گردنی ستون فقرات، مثلا در اثر سرطان، می تواند باعث درد و یا خشکی در گردن نیز شود.
- دیستونی گردن . این اختلال نورولوژیکی می تواند باعث اسپاسم غیر قابل کنترل عضلات گردن شود. سر می تواند با خروج از راستای طبیعی، در وضعیت های مختلف چرخیده یا گیر کند.
این لیست، کامل نیست، زیرا بسیاری از عارضه ها می تواند باعث تورم یا اسپاسم در بافت های گردن شده و منجر به ایجاد درد و محدودیت در حرکت شود.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
