درمان خار پاشنه و التهاب فاشیا پلانتار

التهاب فاشیا پلانتار و خار پاشنه (Plantar Fasciitis and Heel Spurs)، یکی از مشکلات شایع پا در ورزشکاران و خصوصا دوندگان است. این مشکل به صورت دردی خفیف و متناوب در پاشنه شروع می شود و گاهی به دردی مداوم و شدید تبدیل می شود.

معمولا، این درد در هنگام صبح با برداشتن اولین قدم ها، پس از نشستن یا ایستادن یا هنگام آغاز یک فعالیت یا ورزش، شدیدتر است.

فاشیا پلانتار، ماده ای رشته ای و ضخیم در بخش تحتانی پا است. فاشیا به استخوان پاشنه متصل بوده و به سمت انگشتان پا کشیده می شود و مانند زه کمان، از کمان پا محافظت می کند.

درمان خار پاشنه در شیراز زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، خانم دکتر زهره عشقی با استفاده از تجهیزات پیشرفته و مدرن و ارائه راه کارهای قطعی درمان خار پاشنه

آسیب التهاب فاشیا پلانتار

التهاب فاشیا پلانتار معمولا زمانی رخ می دهد که بخشی از این فاشیای غیر منعطف، برای مثال در اثر دویدن، به طور مکرر تحت تنش قرار می گیرد.

تنش مکرر یا تحمل بار زیاد توسط فاشیا باعث التهاب در محل اتصال آن به استخوان پاشنه می شود. این التهاب باعث درد می شود.

آسیب های فاشیا پلانتار می تواند در بخش میانی یا نزدیک انگشتان نیز رخ دهد. از آنجا که استراحت دادن پا دشوار است، مشکل به تدریج تشدید شده و با هر قدم بدتر می شود.

در موارد شدید، پاشنه به وضوح متورم می شود. ممکن است مشکل به سرعت پیشرفت کرده و درمان باید به محض امکان آغاز شود.

اگر تحمل بار بیش از حد باعث شود فاشیا از استخوان پاشنه فاصله بگیرد، پا با پر کردن فضا با استخوان جدید، واکنش نشان می دهد.

گاهی اوقات خار پاشنه خودش را در تست اشعه ایکس نشان می دهد. خار پاشنه نه باعث درد اولیه پا شده و نه موجب ایجاد مشکل می شود.

خار پاشنه، حاصل وجود مشکل است. در مرحله بعد، راه رفتن روی پای درگیر خار پاشنه می تواند باعث درد شدید شود.

فاکتورهای موثر

• کف پای صاف
• قوس بیش از حد پا
• استفاده از کفش نامناسب
• دویدن روی انگشت و پاشنه پا
• سطوح نرم (مانند دویدن روی شن)
• افزایش سن
• افزایش ناگهانی وزن
• افزای ناگهانی فعالیت
• استعداد خانوادگی

درمان خار پاشنه و فاشیا پلانتار

گاهی بهبود و کاهش درد، بیش از حد انتظار زمان می برد، خصوصا در حالتی که عارضه، مدت زمان زیادی ماندگار شده است. هم زمان با آغاز بهبود آسیب، ورزشکار باید به صورت تدریجی به فعالیت های خود بازگردد.

درمان خار پاشنه با تمرینات و تکنیک های RICE

استراحت (Rest) . میزان استراحت به شدت التهاب بستگی دارد. گاهی لازم است ورزشکار، دویدن یا ورزش خود را به طور موقت متوقف کند تا به آسیب، اجازه ترمیم دهد.

اغلب اوقات، ادامه ورزش یا فعالیت، آسیب را تشدید کرده و باعث می شود ورزشکار، درد را تجربه کند که احتمالا بیش از پیش خواهد بود.

ورزشکار باید از درد به عنوان راهنما استفاده کند.

پس از فروکش کردن درد، تمرینات پا می تواند آغاز شود تا انعطاف پذیری بهبود یافته و به ورزشکار اجازه دهد ورزش خود را در آینده ادامه دهد.

یخ (Ice) . در ابتدا می توان از یخ 3-4 بار در روز به مدت 20-30 و سپس 2 بار در روز استفاده کرد.

پس از هرگونه فعالیت، به منظور به حداقل رساندن التهاب ناشی از فعالیت، لازم است به مدت 15 دقیقه از یخ استفاده کرد. ماساژ یخ، یکی از موثرترین روش های استفاده از یخ است.

فشار (Compression) . این کار با استفاده از نوار کشدار یا کینزیو انجام می شود. سپس پا با نوار بسته می شود تا قوس پا حفظ شده و مقداری از تنش وارد بر پلانتار فاشیا کاهش یابد.

بالا آوردن (Elevation) . بالا آوردن پا به کاهش تورم کمک می کند، این تورم می تواند ناشی از آسیب حاد یا التهاب مزمن باشد.

آتل شبانه . آتل شبانه، فاشیا پلانتار و تاندون آشیل را در طول شب در وضعیت کشیده نگه می دارد. اگر فاشیا در طول خواب، اندکی کشیده شود، از فشار ناگهانی که هنگام تحمل وزن به آن وارد می شود، رها می شود.

آتل شبانه، به کاهش دردی که هنگام برداشتن اولین قدم ها در صبح احساس می شود، کمک می کند.

دارو . در برخی موارد داروهای ضد التهابی خوراکی تجویز می شود.

شاک ویو تراپی : یکی از روشهای نوین درمان خار پاشنه می باشد که معمولا بین ۵ تا ۱۰ جلسه بیشترین بهبودی حاصل می شود .

اغلب اوقات شاک ویو موفق می تواند نیاز به جراحی را رفع کند.

تمرینات ورزشی . تمرینات کششی پا و تاندون آشیل، برای بهبود انعطاف و استحکام تاندون ضروری است.

این تمرینات به رفع ضعف عضلانی حاصل از التهاب کمک کرده و تاندون ها را قادر می سازد نیازهای معمول در ورزش را رفع کرده و بارهایی را که طی ورزش وارد می شوند، تحمل کنند.

سپس، عضلات کوچک پا تقویت می شوند تا از فاشیا پلانتار ضعیف شده حمایت شود.

کفش . کفش نامناسب می تواند باعث التهاب فاشیا پلانتار شود. ورزشکار باید کفش هایی را برای دویدن انتخاب کند که با کیفیت بالا بوده و سایز آن مناسب باشد.

پس از 300 مایل دویدن با این کفش ها، بهتر است آن ها را تعویض کرد.

پد پاشنه . پد پاشنه که از اسفنج یا ماده ای سنتزی و جدیدتر ساخته شده می تواند به انتشار، یکسان سازی و جذب شوک وارد بر پاشنه کمک کرده و فشار وارد بر فاشیا پلانتار را کاهش دهد.

برای کاهش حساسیت در ناحیه موردنظر، بهتر است حفره ای در پد پاشنه ایجاد شود.

اورتوز و ابزارهای حمایتی قوس پا . این ابزارها در کفش قرار گرفته و از پاشنه و قوس تا انگشتان، نقش حمایتی و ضربه گیری دارند.

جراحی. گاهی اوقات در التهاب فاشیا پلانتار نیاز به انجام جراحی است. در صورتی که سایر اشکال درمان نتوانند درد را کاهش دهند، لازم است جراحی انجام شود.

این عمل معمولا شامل برداشتن خار پاشنه و رها سازی فاشیا پلانتار در محلی است که بیشترین تنش وجود دارد.

بازگشت به ورزش پس از التهاب فاشیا پلانتار

ورزش های تحمل وزن در مقابل ورزش های بدون تحمل وزن. التهاب پلانتار فاشیا می تواند با ورزش های تحمل وزن تشدید شود. هرگونه ورزشی که در آن، پا به طور مکرر با ضربه به زمین می خورد، مانند دویدن، می تواند مشکل را تشدید کند.

گرم کردن. پیش از شروع بازی، ورزشکار باید تمام مفاصل اصلی را چندین بار حرکت دهد. تمرینات کششی و استقامتی به پیشگیری از آسیب کمک می کند.

بازی کردن. هنگام انجام بازی ورزشی موردنظر، با شدت کمتری بازی کنید. در هنگام دویدن، به مدت کوتاه تر، با سرعت کمتر و به تعداد دفعات کمتر بدوید.

ورزشکار باید روی سطوح صاف و هموار بدود. احساس درد در طول دویدن یا پس از آن، به معنی فعالیت بیش از حد است. دویدن یا بازی خود را پس از بهبود پاشنه ادامه دهید.

تمرینات

تمرینات زیر برای تقویت عضلات کوچک پا و کمک به حمایت از ناحیه آسیب دیده طراحی شده اند.

انجام منظم تمرینات به پیشگیری از آسیب دوباره کمک می کند. هریک از تمرینات تجویز شده را دو بار در روز یا در صورت لزوم بیشتر انجام دهید.

چین دادن به حوله

حوله را روی زمین قرار داده و تنها با استفاده از انگشتان پای آسیب دیده به سمت خودتان چین دهید.

با قرار دادن یک وزنه در انتهای حوله می توان مقاومت را افزایش داد. استراحت کنید، سپس این کار را 2 بار در روز و هر دفعه 15 بار تکرار کنید.

کشش عضلات کف پا

پیش از آغاز هرگونه تمرین، لازم است با پزشک متخصص ورزشی مشورت شود. در صورت احساس هرگونه درد شدید یا ناراحتی، لازم است فرد به یک پزشک مراجعه کرده و برنامه تشخیصی و درمانی اختصاصی دریافت کند.

تمریناتی که در این مقاله به آن ها اشاره شد، توصیه های کلی بوده و به عنوان جایگزینی برای توصیه های تخصصی پزشک به حساب نمی آیند.

بیشتر بخوانید : 8 تمرین برای درد خار پاشنه

دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانخبشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی در شیراز، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با اطلاعات صفحه تماس با ما و مطب ارتباط برقرار کنید.