تاندون آشیل، استخوان پاشنه را به ساق پا متصل می کند. اگر این تاندون تحت فشار زیاد قرار بگیرد دچار تاندونیت آشیل می شود. تاندونیت آشیل اصلی ترین علت درد این تاندون است. اگر این مشکل درمان نشود منجر به پارگی تاندون آشیل خواهد شد.
تاندون آشیل بزرگ ترین تاندون در بدن انسان است که اصلی ترین عامل درد در آن، تاندونیت آشیل است. درمان تاندونیت آشیل در شیراز زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دکتر زهره عشقی انجام می شود، برای دریافت نوبت تماس بگیرید.
تاندون آشیل چیست
تاندون آشیل بزرگ ترین و قوی ترین تاندون در بدن انسان است که در پشت پاشنه پا قرار گرفته و استخوان پاشنه را به ماهیچه ساق متصل می کند.
علت بروز درد در تاندون آشیل
از علل رایج درد در تاندون آشیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تاندونیت آشیل که التهاب تاندون است
- تاندینوز آشیل : وقتی تاندون به علت تاندونیت درمان نشده، دژنریت (دچار انحطاط) شود.
- پارگی تاندون آشیل : پارگی یا شکاف تاندون است.
تاندونیت آشیل چیست
تاندونیت زمانی اتفاق می افتد که تاندون ملتهب و متورم شود. التهاب، پاسخ طبیعی بدن به آسیب یا بیماری است.
تاندونیت بسیار دردناک بوده و باید درمان شود. در غیر این صورت تبدیل به مشکلی مزمن در طولانی مدت خواهد شد که راه رفتن را برای فرد دشوار خواهد کرد.
انواع تاندونیت آشیل
دو نوع تاندونیت آشیل وجود دارد که هر یک توصیف کننده آن بخشِ درگیر شده تاندون هستند:
- تاندونیت در قسمت های بالای آشیل : فیبرهای موجود در میانه تاندون، پاره، ملتهب و ضخیم می شوند. این نوع از تاندونیت روی جوانان و فعال ترها بیشتر تاثیر می گذارد.
- تاندونیت در محل اتصال آشیل به پاشنه : این نوع تاندونیت روی بخش پایینی پاشنه یعنی جایی که تاندون به استخوان پاشنه متصل می شود تاثیر می گذارد.
این مشکل ممکن است هر فردی را اعم از فعال و غیرفعال در گیر کند. در اکثر موارد، آن هایی که از تاندون استفاده بیش از حد می کنند، مثل دوندگان استقامت، بیشتر دچار این آسیب می شوند.
چه کسانی در ریسک بالایی برای اختلال تاندون آشیل هستند
اختلال های تاندون آشیل جزء آسیب های رایج ورزشی هستند. افرادی که در ریسک بالاتری قرار دارند عبارتند از:
- ورزشکاران مخصوصاً ورزش هایی که توقف و شروع سریعی دارند
- رقصندگان یا دونده ها
- مشاغل که فشار زیادی روی پا یا مچ پا می آورند مثل کارگری
- افرادی که گاه و بیگاه ورزش می کنند (مثلاً فقط آخر هفته ها) و بدن آنها به ورزش عادت ندارد
گاهی اوقات آناتومی بدن فرد او را مستعد تاندونیت آشیل می کند (شکل بدن و ساختار آن). مثلاً اگر:
- ماهیچه های ساق پای فرد سفت یا ضعیف است.
- خار پاشنه دارد یعنی استخوان اضافی در پاشنه رشد می کند که تاندون را ساییده و درد ایجاد می کند
- کف پای صاف
- پرونیشن بیش از حد پا که در آن پا، هنگام برخورد با زمین بیش از حد می چرخد
تاندونیت آشیل مشکلی رایج است و اغلب افراد فعال و ورزشکاران را درگیر می کند.
علت بروز تاندونیت آشیل
در تاندونیت آشیل، استفاده بیش از حد از این تاندون سبب ورم، التهاب و درد می شود.
اگر پا بیش از حد فعال باشد، احتمال ایجاد تاندونیت آشیل بیشتر است. معمولاً تاندونیت آشیل وقتی رخ می دهد که به تاندون مرتب فشار وارد شود.
عدم استفاده از آشیل مشکل است، برای بدن فرصتی جهت ترمیم بافت آسیب دیده باقی نمی ماند.
علایم تاندونیت آشیل
این علایم روی بخش پایینی پا و بالای پاشنه دیده می شوند و فرد موارد زیر را تجربه خواهد کرد:
- پاشنه و مچ درد
- سفتی و التهاب تاندون
- ضعف پا
- ورم اطراف تاندون آشیل
بعد از موارد زیر، درد و ناراحتی بیشتری تجربه خواهید کرد:
- بعد از فعالیت زیاد یا روزِ بعد از انجام ورزش
- صبح ها که به مرور درد در طول روز بهتر می شود
- بعد از بالا رفتن از پله ها یا سربالایی
تشخیص تاندونیت آشیل
پزشک درباره علائم و فعالیت هایی که اخیرا انجام داده اید می پرسد. او به دنبال نشانه های تاندونیت آشیل یا پارگی تاندون آشیل می گردد.
علاوه بر آن، دامنه حرکتی چک شده و علایم خار پاشنه بررسی می شود.
تست های تشخیصی تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل با معاینه فیزیکی به تنهایی توسط پزشک قابل تشخیص است. شاید برای دریافت جزئیات بیشتر یا بررسی شدت مشکل به تصویربرداری نیاز باشد.
تصویربرداری شامل موارد زیر می شود:
- ام.آر.آی
- سونوگرافی
- عکس رادیولوژی
درمان تاندونیت آشیل
ابتدا پزشک درمان های غیر جراحی پیشنهاد می دهد. در این صورت شاید چند ماه طول بکشد تا درد بهتر شود؛ مخصوصا اگر برای چندین ماه علایم داشته اید.
درمان های غیر جراحی عبارتند از:
- تجویز دارو
- لیزر درمانی پرتوان
- شاک ویو تراپی . شاک ویو تراپی که در آن از امواج صوتی قوی برای کاهش درد و بهبودی استفاده می شود.
- استراحت . از فعالیت هایی که به تاندون فشار می آورند اجتناب کنید. کارهایی که برخورد کم تری در آنها وجود دارد انجام دهید مثل شنا که فشار کم تری روی تاندون آشیل وارد می کند.
- یخ : گذاشتن یخ روی تاندون برای ۲۰ دقیقه که در طول روز باید تکرار شود.
- بالا نگه داشتن : برای کاهش ورم، دراز کشیده و پای خود را روی بالش بگذارید تا بالا تر از قلب قرار بگیرد.
از تاندون باید مراقبت کرد. از راه رفتن روی سر بالایی ها یا کشیدگی بیش از حد تاندون در کارهایی همچون بالا رفتن از نردبان خودداری کنید.
تجهیزات زیر را به کار ببرید:
- کفش های مجهز و مناسب طبی که قسمت پاشنه کمی بالاتر است. پا برهنه راه نروید.
- شب ها از اسپیلت استفاده کنید تا تاندون آشیل حین خواب کشیده باقی بماند.
آیا تاندونیت آشیل به جراحی نیاز دارد
اگر از روش های غیر جراحی برای ۶ ماه استفاده کرده اید و هنوز هم درد دارید، با پزشک تماس بگیرید. شاید به جراحی نیاز باشد.
جراح پا و مچ، گزینه هایی بر پایه نوع شدت آسیب، سن و سطح فعالیت های فرد پیشنهاد می دهد.
گزینه های جراحی عبارتند از:
- جراحی گاستروکنمیوس : جراح، ماهیچه های گاستروکنمیوس را بلند تر می کند.
- دبریدمان و ترمیم : اگر اکثر قسمت های تاندون سالم باشد، جراح فقط بخش آسیب دیده را برداشته و به سمت سالم بخیه می زند.
بعد از عمل از بوت طبی یا گچ برای چند هفته استفاده کنید.
بیشتر بخوانید : شاک ویو تراپی چیست
عوارض عمل تاندونیت آشیل
برخی از بیماران بعد از عمل باز هم درد را تجربه می کنند. عارضه دیگر احتمالا عفونت زخم باشد. درمان این عفونت به علت محل قرارگیری تاندون آشیل، دشوار است.
پیشگیری از تاندونیت آشیل
برای کاهش ریسک تاندونیت آشیل، موارد زیر را فراموش نکنید:
- قبل از ورزش خود را گرم کنید. روی ورزش های کششی تمرکز کنید مخصوصاً کشش ماهیچه ساق پا
- انواع مختلفی از ورزش ها را برای پیشگیری از ایجاد فشار مکرر روی تاندون آشیل انجام دهید
- طول و شدت ورزش را کم کم افزایش دهید
- در تمام طول سال عضلات خود را روی فرم نگه داشته و فعال بمانید.
- از کفش مجهز که به خوبی فیت می شود استفاده کنید.
- از دویدن روی سر بالایی یا زمین ناهموار اجتناب کنید.
اگر علائم تاندونیت آشیل دارید، مثل درد، از ادامه فعالیت ها دست بکشید و استراحت کنید. درباره قدم های بعدی با پزشک مشورت کنید.
آینده افراد مبتلا به تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل قابل درمان است؛ اما درمان باید با شروع علایم آغاز شود. هر چه بیشتر با درد زندگی کنید، پروسه درمان طولانی تر و سخت تر خواهد بود.
عاملی که روی بهبودی تاثیر می گذارد، میزان آسیب تاندون است.
اگر آسیب تاندون زیاد باشد، دوران نقاهت طولانی تر خواهد شد. فیزیوتراپی نقش مهمی در توانبخشی ایفا می کند چه به عنوان یک روش درمانی مجزا و چه به عنوان بخشی از روند ترمیمی بعد از عمل جراحی.
فیزیوتراپی باعث بازیابی قدرت و عملکرد فرد می شود.
بیشتر بخوانید : درمان آسیب تاندون آشیل
مراقبت ها در زمان بروز تاندونیت آشیل
روند بهبودی تاندونیت آشیل بسیار کند است. از بین رفتن کامل علایم مدت زیادی طول می کشد. از راهنمایی های پزشک استفاده کرده تا دوباره تاندون پاره نشده و علائم بدتر نشود.
اگر درمان های غیرجراحی را امتحان کردید تا عمل نکنید، بعد از چند ماه شاهد پیشرفت تدریجی خواهید بود.
برای سالم ماندن تاندون موارد زیر را رعایت کنید:
- شرکت در جلسات فیزیوتراپی
- اجتناب از انجام فعالیت ها یا ورزش ها
- انجام حرکات کششی برای عضله
- پوشیدن کفش های مجهز
زمان مراجعه به پزشک
اگر شاهد موارد زیر بودید، به پزشک متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید:
- علائمی که طی چند هفته بهتر نمی شوند
- درد شدید
- علایم پارگی تاندون (مخصوصاً اگر صدای ترق تروق هم بشنوید)
بیشتر بخوانید : درمان التهاب تاندون یا تاندونیت
سوال از پزشک درباره درد تاندون آشیل
- آیا تاندونیت آشیل دارم؟
- برای پیشگیری از بدتر شدن چه کنم؟
- آیا دچار پارگی تاندون آشیل شده ام؟
- کدام درمان های غیر جراحی را می توانم امتحان کنم؟
- آیا به جراحی تاندون آشیل نیاز پیدا خواهم کرد؟
- فیزیوتراپی کمک کننده است؟
- چه مدت طول می کشد تا خوب شوم؟
- چه فعالیت هایی را نباید انجام داد؟
- چه داروهایی برای بهتر شدن می توانم استفاده کنم؟
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
