نقرس زانو یک بیماری نسبتاً شایع است که از هر 100 نفر، تقریباً 2 نفر را تحت تأثیر قرار می دهد. برای تشخیص و درمان نقرس زانو در شیراز می توانید به کلینیک ارتوپدی دکتر زهره عشقی مراجعه کنید.
نقرس زانو چیست
نقرس زانو یک بیماری التهابی مفصل است که باعث تورم، درد و قرمزی زانو می شود. نقرس شکل پیچیده ای از آرتریت می باشد و احتمال ابتلا به آن برای هر شخصی وجود دارد.
ابتلای بیشتر مردان نسبت به زنان به این بیماری ثابت شده است، اما زنان یائسه در سال های آخر زندگی به طور فزاینده ای مستعد ابتلا به این بیماری می شوند. طبق تخمین ها، نقرس هر سال حدود یک میلیون آمریکایی را درگیر می کند.
مردان 2-3 برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا هستند و سن اوج ابتلا 75 سال است. نقرس اغلب بسیار دردناک بوده و معمولا در دوره های مکرر بروز می کند.
نقرس علاوه بر زانو، ممکن است انگشت شست پا، دست ها، انگشتان پا، مچ پا و مچ را نیز تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً هر بار فقط یک مفصل درگیر می شود و تاثیرات آن گسترده نیست.
داغ، دردناک، قرمز و متورم شدن ناگهانی زانو، به احتمال زیاد به دلیل نقرس زانو است.
علت نقرس زانو
در واقع، تقریباً 50 درصد از افراد مبتلا به نقرس، هیپراوریسمی یا سطح بالای اسید اوریک خون ندارند.
عوامل متعدد دیگری برای افزایش خطر ابتلا به درد ناشی از نقرس زانو وجود دارد:
- ژنتیک : تصور می شود که در حدود 20 درصد موارد ابتلا به نقرس یک رابطه ژنتیکی وجود دارد.
- سن : معمولاً افراد بالای 40 سال دچار نقرس می شوند و بیشترین میزان بروز آن در 75 سالگی است.
- چاقی : به خصوص افزایش وزن سریع. BMI بیشتر از ،35 خطر ابتلا به نقرس را سه برابر افزایش می دهد.
- رژیم غذایی : حدود 12 درصد موارد ابتلا به نقرس مربوط به رژیم غذایی است. عوامل خطرزا شامل مصرف بیش از حد الکل، نوشیدنی های حاوی فروکتوز و غذاهای دریایی است.
- بیماری ها : اختلال کلیوی و/یا مشکلات متابولیسم
- درمان های دارویی : معمولاً دیورتیک ها (معروف به قرص های آب) که برای درمان فشار خون بالا، نارسایی عروق کرونر و ادم (تورم) استفاده می شود.
- تروما : نقرس زانو ممکن است پس از آسیب یا جراحی ایجاد شود.
- افراد ممکن است هر زمانی پس از بلوغ دچار نقرس شوند، اگرچه در زنان، بیشترین موارد ابتلا مربوط به پس از یائسگی است. بیشتر متخصصان دلیل آن را اثر مثبت استروژن تا قبل از یائسگی می دانند.
علائم نقرس زانو
در بیشتر موارد، علائم نقرس در زانو به سرعت و طی چند ساعت ایجاد می شود.
علائم رایج نقرس زانو عبارتند از:
- درد و تورم زانو : داغ، متورم و قرمز شدن سریع زانو و معمولاً درد شدید.
- شروع علائم در شب : علائم نقرس زانو معمولاً با تاریک شدن آسمان و به دلیل پایین آمدن دمای بدن شروع می شود.
- تغییرات پوستی : براق شدن پوست اطراف مفصل زانو و ایجاد توده های کوچک و سفت زیر پوست که به آن تروفی می گویند.
- تب : گاهی اوقات، نقرس باعث افزایش دمای بدن می شود.
- کاهش عملکرد : نقرس زانو اغلب فعالیت های تحمل وزن مانند راه رفتن و بالا و پایین رفتن از پله ها را بسیار دردناک می کند.
بیشتر بخوانید : آسیب دیدگی و ضعف زانو + درمان در شیراز
دلایل و عوامل خطرزا نقرس زانو
نقرس به دلیل تجمع کریستال های اورات در مفصل ایجاد می شود که نتیجه آن التهاب و درد شدید خواهد بود. دلیل تشکیل این کریستال ها بالا بودن اسید اوریک در خون است.
بدن به طور ذاتی اسید اوریک را هنگام تجزیه پورین ها تولید می کند؛ موادی که به طور طبیعی در بدن وجود دارند.
پورین ها همچنین در غذاهای خاصی مانند استیک، گوشت اندام ها و غذاهای دریایی یافت می شوند.
سایر غذاهایی که باعث افزایش سطح اسید اوریک می شوند عبارتند از: نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های شیرین شده با فروکتوز (قند میوه).
در یک فرد عادی که به نقرس مبتلا نیست، اسید اوریک در خون حل شده و پس از عبور از کلیه ها از طریق ادرار دفع می شود. اما گاهی اوقات مقدار اسید اوریک تولید شده در بدن بیش از حد زیاد شده یا کلیه ها مقدار کمی از آن را دفع می کنند.
در این شرایط، اسید اوریک در بدن انباشته شده و کریستال‌های اورات سوزنی شکلی را تشکیل می دهند که با رسوب در مفصل یا بافت اطراف، باعث درد، التهاب و تورم می شوند.
تشکیل کریستال های اسید اوریک معمولا در دماهای پایین تر صورت می گیرد.
به همین دلیل اغلب در انتهای اندام‌ها مانند دست ها و پاها – نواحی که احتمال سردتر شدن آنها بیشتر از سایر قسمت های بدن است- مانند دست ها و پاها جمع می شوند.
عوامل متعددی در بروز نقرس نقش دارند و برخی افراد را نسبت به سایرین، در ابتلا به این بیماری مستعدتر می کند.
درمان نقرس زانو
اگرچه درمان شناخته‌شده‌ای برای نقرس وجود ندارد، اما می توان با ترکیبی از داروهای تجویزی و درمان‌های خانگی، درد زانو را مدیریت کرده و دفعات عود علائم را کاهش داد.
از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید. داروهای زیر به کاهش درد ناشی از نقرس زانو کمک می کنند:
- NSAIDs (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) که بدون نسخه به فروش می رسند، مانند ایبوپروفن (ادویل).
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تجویز شده توسط پزشک، مانند سلکوکسیب (Celebrex) یا ایندومتاسین (Indocin).
- کورتیکواستروئیدها مسکن هایی هستند که هم به صورت خوراکی و هم تزریق به مفصل زانو استفاده می شوند.
- کلشیسین (Colcrys)، یک مسکن برای درد نقرس است که برخی عوارض جانبی مانند تهوع دارد.
برای کاهش احتمال عود علائم در آینده، پزشک ممکن است تزریق روزانه دوز پایین کلشیسین را نیز تجویز کند.
سایر داروهای احتمالا موثر در جلوگیری از عودهای بعدی عبارتند از:
- فبوکسوستات (Uloric) و آلوپورینول (Zyloprim)، که تولید اسید اوریک را در بدن کاهش داده و خطر ابتلا به نقرس را در سایر مفاصل کاهش می دهند.
- اوریکوزوریک ها، از جمله لسینوراد (زورامپیک) و پروبنسید (پروبالان)، به از بین رفتن اسید اوریک اضافی از بدن کمک می کنند، اما خطر ابتلا به سنگ کلیه را نیز افزایش می دهند.
بیشتر بخوانید : درمان خشکی مفصل زانو در شیراز
درمان خانگی نقرس زانو
محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی های دارای مقدار زیاد پورین یکی از موثرترین راه ها برای کنترل نقرس است. به یاد داشته باشید که بدن با تجزیه پورین، اسید اوریک تولید می کند.
برای این منظور باید مصرف موارد زیر را کمتر کرد:
- گوشت قرمز
- گوشت اندام حیوانات، مانند جگر
- غذاهای دریایی، به ویژه ماهی تن، گوش ماهی، ساردین و قزل آلا
- الکل
- نوشیدنی های شیرین
حذف برخی از این غذاها از برنامه غذایی نیز به کاهش وزن کمک می کند و از آنجا که اضافه وزن خطر ابتلا به نقرس را افزایش می دهد، این تاثیر یک مزیت محسوب می شود.
به جای غذاهای دارای مقدار زیاد پورین، میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی را در برنامه غذایی خود بگنجانید. در مورد غذاهای مفید و مضر برای مبتلایان به نقرس بیشتر تحقیق کنید.
برخی درمان‌های خانگی ارزش امتحان کردن را دارند، اما اثربخشی آنها به‌طور کامل مورد تحقیق قرار نگرفته است. با این حال، می توانند در تسکین علائم کمی موثر باشند.
نقرس در زانو به طور معمول چه مدت طول می کشد
اگرچه شعله ور شدن علائم نقرس ممکن است هربار چندین ساعت طول بکشد، اما درد زانو ممکن است برای چند روز یا حتی هفته ها ادامه یابد. در حالی که برخی افراد در طول زندگی خود فقط یک بار شعله ور شدن علائم نقرس را تجربه می کنند، برای برخی دیگر مکررا اتفاق می افتد.
توجه داشته باشید که نقرس یک بیماری مزمن است، یعنی طولانی مدت بوده و نیاز به مدیریت مداوم دارد. اگرچه با دارو و تغییرات رژیم غذایی می توان به طور قابل توجهی وضعیت بیمار را بهبود بخشید، اما احتمال عود بیماری همچنان وجود خواهد داشت.
علاوه بر این، یافتن ترکیب مناسبی از تغییرات رژیم غذایی و دارویی مفید برای هر بیمار ممکن است کمی طول بکشد. اگرچه علائم بیماری سریع بهبود نمی یابد، اما نباید ناامید شد.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
