شکستگی مفصل ران
شکستگی مفصل ران زمانی رخ می دهد که بخش فوقانی استخوان ران دچار آسیب می شود. احتمال شکستگی مفصل ران در افراد مسن و مبتلایان به پوکی استخوان بیشتر است.
جراحی، طب فیزیکی و توانبخشی می توانند به برخی افراد درگیر این شکستگی کمک کند تا بار دیگر قابلیت حرکت و استقلال خود را به دست آورند.
به منظور پایین آوردن ریسک شکستگی مفصل ران، سعی کنید سلامت خود را حفظ کرده و به طور منظم برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید. در صورت شک به مو بردگی یا شکستگی مفصل ران، برای تشخیص و درمان مناسب نیز به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز به طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز با کلینیک دکتر زهره عشقی تماس بگیرید.
شکستگی مفصل ران چیست؟
شکستگی مفصل ران زمانی رخ می دهد که بخش فوقانی استخوان ران دچار آسیب می شود.
این آسیب معمولا در اثر افتادن بر روی زمین یا تصادف رخ می دهد.
شکستگی مفصل ران در افراد مسن شایع تر است، زیرا استخوان ها با افزایش سن، ضعیف تر و شکننده تر می شوند.
اغلب شکستگی های مفصل ران موجب درد شدید شده و نیازمند جراحی فوری هستند. برخی افراد پس از این شکستگی نیازمند تعویض مفصل ران هستند. طب فیزیکی و توانبخشی می تواند دورنمای افراد درگیر این شکستگی را بهبود بخشد.
میزان شیوع شکستگی مفصل ران چقدر است؟
شکستگی مفصل ران، امری شایع است. در ایالات متحده، هر ساله بیش از 3000000 نفر دچار این شکستگی می شوند. فاکتورهای ریسک شکستگی مفصل ران عبارت است از:
- سن : شکستگی مفصل ران در افراد بالای 65 سال شایع تر است. با افزایش سن، استخوان ها دچار شکستگی شده و ضعیف و شکننده می شوند.
در افراد مسن احتمال ایجاد اختلال در حرکت و تعادل بیشتر بوده که می تواند منجر به افتادن آن ها شود.
- جنسیت : تقریبا 75% از شکستگی های مفصل ران در زنان مسن رخ می دهد. تراکم استخوانی زنان پس از یائسگی کاهش می یابد. احتمال شکستن استخوان های ضعیف بیشتر است.
- سبک زندگی : افرادی که سبک زندگی غیر فعالی دارند، بیشتر در معرض شکستگی مفصل ران قرار دارند. مصرف بیش از حد الکل نیز می تواند استخوان ها را تضعیف کرده و ریسک شکستگی آن ها را افزایش دهد.
- مصرف دارو : برخی داروها خطر افتادن را افزایش می دهند. داروهایی که باعث خواب آلودگی شده یا فشار خون را کاهش می دهند، می توانند موجب از دست دادن تعادل شوند.
- پوکی استخوان : این بیماری باعث ضعیف و متخلخل شدن استخوان ها شده و ریسک شکستگی را بالا می برد. احتمال ابتلا به پوکی استخوان در زنان، چهار برابر مردان است.
- سلامت عمومی : ریسک شکستگی در افرادی که ویتامین دی، کلسیم و دیگر مواد مغذی را به میزان کافی دریافت نمی کنند، بیشتر است.
برخی عارضه ها مانند زوال عقل و پارکینسون نیز خطر افتادن را افزایش می دهند.
کدام بخش از مفصل ران دچار شکستگی می شود؟
مفصل گوی و کاسه ای ران شامل بخش فوقانی استخوان ران و حفره منحنی شکل، استخوان لگن است. بخش گرد و فوقانی استخوان ران در داخل حفره جای می گیرد تا مفصل را تشکیل دهد.
عضلات، تاندون ها، رباط ها و بافت های نرم، این مفصل را احاطه می کنند.
شکستگی مفصل ران می تواند در نواحی مختلف بخش فوقانی استخوان ران رخ دهد. شایع ترین انواع شکستگی مفصل ران عبارت اند از:
- شکستگی گردن : گردن، ناحیه ای از استخوان است که دقیقا زیر سر استخوان ران (گوی) قرار دارد.
- شکستگی اینترتروکانتریک : ناحیه اینترتروکانتریک بخشی از استخوان ران است که بین گردن و بخش دراز استخوان ران قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید : درمان درد لگن در شیراز + علل و علائم
علائم شکستگی مفصل ران
معمولا علائم شکستگی مفصل ران به طور ناگهانی بروز پیدا می کند، اما به صورت تدریجی نیز می تواند پدیدار شود. علائم شکستگی مفصل ران عبارت است از:
- درد : معمولا درد مفصل ران، شدید است اما می تواند خفیف نیز باشد. اغلب افراد در ران، لگن و کشاله ران درد را احساس می کنند.
گاهی درد از کفل ها به سمت پایین انتشار پیدا می کند. ممکن است درد در زانو نیز احساس شود.
- کاهش قابلیت حرکت : اغلب افراد مبتلا به شکستگی مفصل ران نمی توانند بایستند یا راه بروند. گاهی ممکن است انتقال وزن روی پای درگیر، درد شدیدی ایجاد کند.
- تغییرات فیزیکی : گاهی روی مفصل ران کبودی ایجاد می شود. امکان دارد یکی از پاها کوتاه تر از دیگری به چشم آید. گاهی اینگونه به نظر می رسد که مفصل ران از جای خود خارج شده یا دچار چرخش شده است.
علت شکستگی مفصل ران
اغلب شکستگی های مفصل ران ناشی از یک حادثه، مانند افتادن روی زمین یا تصادف هستند. گاهی ورزشکاران، خصوصا دوندگان مسیرهای طولانی، در اثر استفاده مکرر دچار شکستگی مفصل ران می شوند.
در افراد مسن، شکستگی مفصل ران می تواند ناشی از افتادن جزئی یا چرخش ناگهانی باشد. ممکن است افراد مبتلا به پوکی استخوان در هنگام انجام فعالیت های روزانه مانند راه رفتن یا بلند شدن از روی صندلی دچار شکستگی مفصل ران شوند.
نحوه تشخیص شکستگی مفصل ران
پزشک، ناحیه مربوطه را معاینه کرده و در مورد هرگونه حادثه ای که اخیرا اتفاق افتاده خواهد پرسید. وی به منظور بررسی هرگونه آسیب عصبی، پای فرد را لمس کرده و از او می خواهد بگوید چه چیزی حس می کند.
برای تشخیص شکستگی و بررسی هرگونه آسیب به بافت های نرم، پزشک، انجام تست های تصویربرداری را تجویز می کند، از جمله:
- اشعه ایکس که از پرتودهی برای ایجاد تصاویری از استخوان ها، استفاده می کند.
- MRI که از آهنرباهای قوی برای ایجاد تصاویر استخوان ها و بافت های نرم استفاده می کند.
- سی تی اسکن که از یک کامپیوتر و اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر جزئی از ناحیه آسیب دیده استفاده می کند.
درمان شکستگی مفصل ران
درمان شکستگی مفصل ران به سن، سلامت عمومی و نوع آسیب بستگی دارد. اغلب این شکستگی ها طی یک یا دو روز پس از آسیب به جراحی نیاز دارند، اما برخی افراد به خاطر سن یا عارضه های دیگر، از سلامت کافی برای جراحی برخوردار نیستند.
پزشک، مناسب ترین درمان را برای هر فرد تجویز خواهد کرد که شامل موارد زیر است:
- جراحی : اغلب شکستگی های مفصل ران به جراحی نیاز دارند. تکنیک های متعددی برای این جراحی وجود دارد. پزشک از پیچ، میخ یا صفحات فلزی برای محکم کردن استخوان ها و نگه داشتن آن ها در جای خود استفاده خواهد کرد.
- تعویض مفصل ران : بر اساس نوع آسیب، ممکن است فرد به تعویض کامل یا بخشی از مفصل ران نیاز داشته باشد. پس از این جراحی، پزشک از فرد می خواهد تحت نظر موسسه توانبخشی، سلامت خود را به دست آورد.
- طب فیزیکی و توانبخشی : متخصص طب فیزیکی و توانبخشی برای کمک به بازیابی حرکت، انعطاف و استقامت، برنامه مخصوصی طراحی خواهد کرد. در صورت جایگزینی مفصل ران، تمرینات مخصوص پس از جراحی می تواند به میزان قابل توجهی محدوده حرکتی را افزایش دهد.
- دارو : داروهای مسکن بدون نسخه و تجویزی می تواند به مدیریت درد و کاهش التهاب کمک کند. در صورت انجام جراحی، برای کاهش خطر عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می شود.
پیشگیری از شکستگی مفصل ران
ممکن است نتوان از شکستگی مفصل ران جلوگیری کرد، اما به کمک موارد زیر می توان ریسک آن را کاهش داد:
- فعال بودن : فعالیت، استحکام عضلانی را افزایش داده و به جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی کمک می کند. شنا و تمرینات وزنه برداری، استقامت و تعادل را بهبود می بخشد.
- تغذیه صحیح : رژیم غذایی شامل ویتامین دی و کلسیم می تواند باعث تقویت استخوان ها شود.
- چکاپ منظم : با پزشک خود در مورد تست های تراکم استخوانی که علائم پوکی استخوان را آشکار می کند، گفتگو کنید. او داروهایی به نام بیسفوسفونات را تجویز می کند که کاهش تراکم استخوانی را کند کرده و استخوان ها را تقویت می کند.
- جلوگیری از وقوع حوادث : خانه خود را عاری از هرگونه عوامل خطرناکی کنید که ممکن است باعث افتادن شود. هنگام استفاده از پله ها یا راه رفتن روی سطوح یخ زده احتیاط کنید.
- حفظ سلامت : وزن مناسب خود را حفظ کرده، سیگار نکشیده و از مصرف بیش از حد الکل پرهیز کنید.
- به روز کردن عینک : مشکلات بینایی می تواند ریسک افتادن را بالا ببرد. بینایی خود را به طور منظم چک کنید. مطمئن شوید عینک و لنزهای تماسی مورد استفاده به روز هستند.
بیشتر بخوانید : درمان درد استخوان دنبالچه در شیراز
دورنمای افراد درگیر شکستگی مفصل ران
شکستگی مفصل ران می تواند زندگی فرد را دچار تغییر کند. بسیاری از افراد مسن پس از شکستگی مفصل ران، قابلیت حرکت یا استقلال خود را به طور کامل به دست نمی آورند.
برخی برای راه رفتن نیازمند عصا یا واکر می شوند. برخی دیگر ممکن است به مراقبت تمام وقت نیاز داشته باشند.
دورنما به فاکتورهای متعددی بستگی دارد، از جمله:
- سن : در برخی افراد مسن، پس از شکستگی، بهبود به سرعت حاصل نشده و برخی نیز از سلامت کافی برای جراحی برخوردار نیستند.
بدون جراحی، بسیاری از افراد مجبورند در رختخواب بمانند، زیرا قادر به حرکت بدون درد نیستند. این استراحت طولانی مدت می تواند منجر به مشکلات جسمانی جدی از جمله زخم بستر، ایجاد لخته خونی و ذات الریه شود.
- سلامت عمومی : برای افرادی که پس از جراحی به سرعت از بستر بر می خیزند، آینده بسیار بهتری پیش بینی می شود.
حرکت، فرآیند ترمیم را سرعت بخشیده و ریسک عوارض حاصل از ماندن در بستر را کاهش می دهد.
- نوع شکستگی : شکستگی گردن ران می تواند جریان خون سر ران را قطع کرده و باعث مرگ استخوان شود.
در مواردی که بافت های دیگر نیز آسیب دیده باشند، معمولا بهبود زمان بیشتری می برد.
بیشتر بخوانید : طب سوزنی برای زانو درد
در شکستگی مفصل ران، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
شکستگی مفصل ران، وضعیت اورژانسی است. در صورت بروز علائم شکستگی، فورا با پزشک تماس گرفته یا به اورژانس مراجعه کنید.
نکته آخر
شکستگی مفصل ران، خصوصا در افراد مسنی که به عارضه های دیگر مبتلا هستند، می تواند زندگی فرد را دستخوش تغییر کند.
طب فیزیکی و توانبخشی به میزان قابل توجهی می تواند وضعیت را بهبود بخشد. برای جلوگیری از شکستگی مفصل ران، لازم است سلامت خود را حفظ کرده، تمرینات فراوان داشته و برای چکاپ منظم به پزشک مراجعه کنید.
در صورت ابتلا به پوکی استخوان، در مورد داروهایی که می تواند روند کاهش تراکم استخوانی را کند کرده و به پیشگیری از شکستگی کمک کند، با پزشک گفتگو کنید.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
