آرتروز گردن
آرتروز گردن (که آرتریت گردن و اسپوندیلوز گردن هم نامیده می شود) همانطور که از نامش مشخص است شامل تخریب مفاصل، مهره ها و دیسک ها در بخش گردنی ستون فقرات است که عموما درد، التهاب و حتی گاهی اختلال عملکرد را در پی دارد.
معمولا افراد بالای 50 سال در ریسک بالاتری برای بروز آرتروز گردنی هستند و این بیماری با افزایش سن تشدید می شود.
طبق اطلاعات به دست آمده، بیش از 85 درصد افراد بالای 60 سال به این بیماری ابتلا پیدا می کنند.
علائم آرتروز گردنی طیف گسترده ای دارند به گونه ای که در بعضی افراد هیچ علامتی بروز پیدا نمی کند و در برخی دیگر درد و کاهش انعطاف دیده می شود.
احتمال دارد عوارض جدی تری مثل اختلالات تناسب و هماهنگی بدنی در صورت گرفتاری نخاع، اتفاق بیافتد.
پس از تشخیص آرتروز گردنی، پزشک با انجام معاینه فیزیکی و روش های تصویربرداری، درمان مناسب را با توجه به ناحیه درگیر، مقدار آسیب و علائم بیمار تجویز می کند. این درمان می تواند مصرف دارو، فیزیوتراپی و یا جراحی را شامل شود. برای درمان آرتروز گردن در شیراز به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دکتر زهره عشقی مراجعه کنید.
علائم آرتروز گردن
برخی از افراد مبتلا به این اختلال هیچ علامتی ندارند.
با این حال در اکثر افراد، مقداری ناراحتی به شکل درد و کاهش انعطاف به صورت مزمن تجربه می شود.
گاهی با پیشرفت این بیماری، مخصوصا در صورت درگیری نخاع و اعصاب نخاعی، علائم پیشرونده هستند.
این علائم شامل موارد زیر می شوند:
- گردن دردی که با انجام فعالیت در حالت ایستاده تشدید می شود.
- گردن دردی که به بازوها یا شانه انتشار پیدا می کند.
- بی حسی، احساس گزگز و ضعف در بازوها، دست ها، انگشتان، ساق پا یا پا از قسمت مچ به پایین
- ضعف در پاها، اختلالات راه رفتن و یا تعادل
- بی اختیاری مثانه و روده
- صدای شبیه به ساییدگی در گردن هنگام حرکت
- سردرد
آرتروز گردن می تواند بر کیفیت خواب و فعالیت و زندگی روزمره تأثیر بگذارد.
همچنین در برخی موارد منجر به برخی شرایط ناتوان کننده و اغلب دائمی می شود.
یکی از این شرایط تنگی کانال نخاعی است که طی آن استئوفیت ها (زوائد خاری استخوان) درون مهره ها رشد می کنند و به این وسیله مسیر عبور نخاع دچار تنگی می شود.
از علائم این اختلال می توان به دردهای راجعه یا دردهای شدید و ناگهانی در بازوها و پاها (رادیکولوپاتی)، اختلالات راه رفتن سریع و مهارت های حرکتی ظریف اشاره کرد.
در تنگی فورامینال، سوراخ های دو طرف هر مهره دچار تنگی شده و روی اعصاب نخاعی که از آن‌ها عبور می‌کنند فشار وارد می شود و این وضعیت درد شدیدی در ناحیه بازو پدید می آورد.
بیشتر بخوانید : درمان سندرم گردن صاف یا گردن نظامی + علائم
علل آرتروز گردن
ستون فقرات گردنی از هفت مهره تشکیل شده است که مانند حلقه‌ها در بازی پرتاب حلقه، روی هم قرار گرفته‌اند.
مهره بالایی در قسمت پایه جمجمه قرار دارد.
از مهره دوم (C2) به بعد، بین هر مهره با مهره بعدی دیسک بین مهره‌ای وجود دارد که در واقع یک ساختار غضروفی است و امکان حرکت را فراهم می‌کند.
مفاصل فاست (زیگاپوفیزیال) نیز به صورت جفت، ثبات و انعطاف پذیری ستون فقرات گردنی را باعث می شوند.
آرتروز زمانی ایجاد می‌شود که غضروف آسیب یا صدمه ببیند.
گاها این فرایند باعث تحریک رشد زوائد استخوانی به نام زوائد خاری استخوان (استئوفیت) در امتداد لبه مهره می‌شود.
همچنین با کاهش ارتفاع دیسک ها، مهره ها نیز به یکدیگر نزدیک می شوند و فضای کمتری برای اعصابی از نخاع خارج می شوند باقی می ماند.
علت اصلی این تغییرات، ساییدگی ها و آسیب های ساده ساختارهای ستون فقرات گردنی، با گذشت سن تصور می شود.
با افزایش سن، مایع موجود در ساختار دیسک ها کاهش یافته و همین موضوع باعث باریک و کوتاه شدن و همچنین کاهش ارتفاع آن ها می شود.
عوامل دیگری که می توانند در آرتروز گردن نقش داشته باشند عبارتند از آسیب های فیزیکی، شغل ها یا فعالیت هایی که نیاز به انجام حرکات تکرارشونده دارند، بلند کردن وسایل سنگین که باعث اعمال فشار به ستون فقرات گردنی می شود و همچنین اضافه وزن.
گاهی تغییرات و ساختارهای ژنتیکی به خصوصی در بروز این بیماری نقش دارند.
گفته می شود که حتی استعمال سیگار با افزایش دردهای گردنی در ارتباط است.
بیشتر بخوانید : علائم و درمان رادیکلوپاتی گردن در شیراز
تشخیص
پزشک تشخیص آرتروز گردن را با گرفتن شرح حال شروع می کند.
سوالاتی در مورد علائم بیماری از بیمار پرسیده می شود، از جمله زمان شروع علائم و مواردی که درد را تسکین می دهند یا تشدید می کنند.
در مرحله بعد، معاینه فیزیکی برای ارزیابی دامنه حرکتی گردن و بررسی رفلکس ها و عملکرد عضلات بازوها و پاها انجام می شود.
پزشک برای یافتن علائمی حاکی از تنگی کانال نخاعی و تحت فشار قرار گرفتن نخاع، شیوه راه رفتن بیمار را مشاهده و ارزیابی می کند.
گاهی روش های تصویربرداری برای بررسی محل دقیق و میزان آسیب به ستون فقرات گردنی تجویز می شوند.
این روش ها شامل شامل اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا MRI برای مشاهده دقیق استخوان ها، دیسک ها، عضلات و اعصاب گردن و نخاع هستند.
در میلوگرافی تاثیر زوائد خاری استخوان و دیسک ها بر اعصاب نخاعی بررسی می‌شود.
الکترومیوگرافی انتقال سیگنال ها توسط اعصاب، بین نخاع و ماهیچه ها را نشان می دهد.
بیشتر بخوانید : آسیب نخاعی کمر و گردن
درمان آرتروز گردن
هدف اولیه در درمان آرتروز گردن، تسکین درد، جلوگیری از فشرده شدن اعصاب و بازگرداندن عملکرد است، اما در افراد مختلف رویکردهای متفاوتی در پیش گرفته می شود.
برنامه درمانی بیماران، با توجه به علائم و سایر ویژگی های فردی تنظیم می گردد.
روش های درمانی شامل استراحت و حرکت ندادن گردن با استفاده از گردنبند های طبی هستند.
درمان هایی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و مسکن های غیر مخدر یا تزریق کورتیکواستروئید اغلب توصیه می شود.
در بعضی موارد پزشک برای آرتروزهای شدید گردنی، شل کننده های عضلانی یا مسکن های مخدر نیز تجویز می کند.
داروهای ضد تشنج در برخی افراد ممکن است دردهای ناشی از آسیب عصبی گردن را کاهش دهند.
داروهای ضد افسردگی نیز در بعضی مواقع مفید هستند.
روش های فیزیوتراپی، از جمله تمرین های گردنی، سرد یا گرم کردن موضع، تمرینات کششی و تقویتی برای گردن و شانه ها و ماساژ درمانی گاهی توصیه می شوند.
روش‌های جراحی احتمالی، عموما شامل برداشتن استخوان، زوائد خاری استخوان یا بافت دیسکی است که اعصاب نخاعی را تحت فشار قرار داده اند.
در بعضی موارد جوش دادن دیسک‌ها در ناحیه گردنی ستون فقرات، به تثبیت ساختمان گردن کمک می کند.
بیشتر بخوانید : علائم درمان خشکی گردن در شیراز
توصیه نهایی
آسیب ستون فقرات گردنی با افزایش سن تقریباً اجتناب ناپذیر است، اما این فرایند نباید دامنه حرکتی شما را کاهش دهد یا باعث درد و ناراحتی مزمن شود.
با بروز اولین نشانه اختلالات گردنی، برای معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کنید.
با شروع هرچه زودتر درمان، بهبودی سریع تر حاصل شده و عملکرد گردن و قسمت بالایی کمر به حالت عادی باز خواهد گشت.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
