درمان آرتروز زانو در شیراز + تشخیص و علائم آن
آرتروز زانو
افراد در هر سنی ممکن است به آرتروز زانو مبتلا شوند. در سنین 50 سال و بالاتر، خطر ابتلا به آرتروز زانو بیشتر است. ما در این مقاله قصد داریم شما را با راه های درمان آرتروز زانو، علائم و علل این بیماری بیشتر آشنا کنیم.
آرتریت مفصل زانو یک اختلال جدی و دردناک است و با افزایش سن تشدید می شود.
زنان بیشتر از مردان به آرتروز زانو مبتلا می شوند.
آرتروز زانو شایع ترین نوع طیف اختلالات آرتروز است و این بیماری، یک زانو یا به صورت قرینه هر دو زانو را درگیر می کند.
از شایع ترین علائم این بیماری می توان به درد، تورم و کاهش انعطاف مفصل زانو اشاره کرد.
درمان های زیادی وجود دارند که در تسکین علائم کمک کننده هستند.
آرتروز زانو می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی شود. با انجام اقدامات درمانی شدت علائم کاهش می یابد. درد و تورم در برخی موارد خفیف است. در صورت بروز علائم، برای ارزیابی و درمان به پزشک خود مراجعه کنید. برای درمان آرتروز زانو در شیراز به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دکتر زهره عشقی مراجعه کنید.
آرتروز زانو چیست؟
آرتریت نوعی اختلال است که باعث درد، تورم و کاهش انعطاف در مفاصل می شود.
این بیماری می تواند بزرگترین و قوی ترین مفاصل بدن را هم درگیر کند و در مفصل زانو شیوع بیشتری دارد.
آرتروز زانو گاها یک بیماری جدی و ناتوان کننده است.
اگرچه هیچ درمانی برای آرتروز زانو وجود ندارد، ولی با انجام اقداماتی می توان علائم را کاهش و سرعت پیشرفت بیماری را کند کرد.
مفصل زانو
مفصل زانو از سه استخوان تشکیل شده است که عبارتند از:
- استخوان ران (femur)
- ساق پا (tibia)
- کشکک (patella)
ساختاری به نام غضروف انتهای هر استخوان قرار گرفته است.
این غضروف با نقش محافظت کننده خود از ساییدگی استخوان ها به یکدیگر جلوگیری می کند.
غشای سینوویال، نوعی بافت است که مفصل را احاطه کرده و باعث لغزندگی ناحیه غضروفی می شود.
بیشتر بخوانید : درمان آرتروز مفاصل یا اوستئوآرتریت در شیراز
انواع آرتروز زانو
حدودا 100 نوع آرتریت ,وجود دارد.
شایع ترین انواع آرتریت که زانوها را درگیر می کند، عبارتند از:
آرتروز زانو
آرتروز زانو شایع ترین نوع آرتریت در این لیست است. آرتروز موجب آسیب دیدن غضروف بین سه استخوان مفصل زانو می شود. با توجه به نقش محافظتی غضروف، با آسیب دیدن آن، استخوان ها دچار ساییدگی میشوند. این فرایند درد، کاهش انعطاف و محدودیت حرکت را به دنبال دارد. همچنین می تواند منجر به ایجاد زوائد خاری استخوان شود. آرتروز زانو با گذشت زمان تشدید می یابد.
آرتریت بعد از تروما
آرتریت بعد از تروما نیز یکی از انواع اختلالات مفصل زانو به دنبال صدمه فیزیکی است. غضروف در این ناحیه پس از صدمه دیدن (مثلا ناشی از تصادفات با اتومبیل یا ورزش) شروع به نازک شدن می کند و استخوان ها دچار ساییدگی میشوند و درد، کاهش انعطاف و محدودیت حرکتی مشابه آرتروز زانو ایجاد می کند. بین صدمه زانو و بروز علائم آرتریت ممکن است سال ها فاصله باشد.
آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید یکی از انواع بیماری های خود ایمنی تلقی می شود. از پاسخ های سیستم ایمنی سالم در برابر عفونت، آسیب، سموم یا عوامل خارجی دیگر می توان به التهاب داخلی یا خارجی اشاره کرد. در واقع پاسخ التهابی یکی از راه هایی است که به وسیله آن، بدن از خود محافظت می کند. در آرتریت روماتوئید سیستم ایمنی به درستی عمل نمی کند و در غیاب عوامل خارجی، باعث التهاب در مفاصل می شود. این التهاب باعث درد، کاهش انعطاف و تورم غشای سینوویال می شود که به غضروف آسیب می زند.
مراحل آرتروز زانو
آرتروز زانو پنج مرحله دارد که عبارتند از:
- مرحله0 (عدم وجود آرتریت) : اگر در این مرحله هستید، زانوهای شما سالم هستند و آرتروز زانو ندارید.
- مرحله 1 (مینور) : این مرحله به این معنی است که مقداری ساییدگی و آسیب در مفصل زانو وجود دارد ولی این آسیب دردناک نیست.
- مرحله 2 (خفیف) : در مرحله خفیف ممکن است مفصل دچار درد و کاهش انعطاف شود، اما همچنان عملکرد غضروف برای جلوگیری از بروز اصطکاک بین استخوان ها حفظ شده است.
- مرحله 3 (متوسط) : در این مرحله درد بیشتری احساس خواهد شد، مخصوصا هنگام دویدن، راه رفتن، چمباتمه زدن و زانو زدن. درد احتمالا پس از استراحت طولانی مدت (مثلا اول صبح) واضح تر است. در مرحله 3 به علت نازک تر شدن غضروف، درد تشدید و زوائد خاری استخوان تشکیل شده اند.
- مرحله 4 (شدید) : در این مرحله غضروف تقریباً از بین رفته است. ناحیه زانو دردناک بوده و کاهش انعطاف پذیری و تمایل به بی حرکتی دیده می شود. در صورت نیاز ممکن است جراحی صورت گیرد.
بیشتر بخوانید : علائم و درمان سندرم باند ایلیوتیبیال
علل آرتروز زانو
ژن هایی شناسایی شده اند که احتمالا در بروز آرتریت، از جمله آرتروز زانو، تاثیرگذار هستند.
همچنین پیش بینی می شود که ژن های ناشناخته دیگری نیز در این اختلال نقش دارند.
وجود ژن های مرتبط با آرتریت، صدمات فیزیکی و آسیب های ناشی از ویروس ها امکان دارد باعث ریسک بالاتر آرتروز زانو شود.
اگرچه علت اصلی ناشناخته است، برخی از عوامل خطر، احتمال ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می دهند.
این عوامل عبارتند از:
- سن بالا : آرتروز در افراد مسن بیشتر از افراد جوان و کودکان اتفاق می افتد.
- ناهنجاری های استخوانی : در صورت ناهنجاری های مادرزادی استخوان ها یا مفاصل، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتروز هستید.
- نقرس : نقرس نیز نوعی آرتریت التهابی است و منجر به آرتروز می شود.
- صدمات : آسیب های فیزیکی زانو می توانند باعث آرتروز زانو شوند.
- فشارهای فیزیکی : فشارهای شدید ناشی از دویدن، ورزش یا انجام کارهایی با فشار فیزیکی شدید روی مفصل گاهی منجر به آرتروز زانو می شود.
- وزن : وزن بالا فشار زیادی به زانوها وارد می کند.
بیشتر بخوانید : درمان پارگی رباط صلیبی زانو
علائم و نشانه های آرتروز زانو
آرتروز زانو علائم و نشانه های زیادی دارد، از جمله:
- صداهای غیرطبیعی، کلیک مانند، ساییدگی یا کریپتوس (صدای خش خش یا قرچ قروچ )
- اختلالات راه رفتن
- درد مفاصل که بسته به آب و هوا تغییر می کند و بهتر یا بدتر می شود
- کاهش انعطاف مفصل
- تضعیف زانو و عدم توانایی تحمل وزن
- درد مفصل زانو با پیشرفت آهسته یا دردهای ناگهانی
- تورم
- قفل شدن زانو حین تلاش برای حرکت
- گرم شدن پوست
درمان هایی وجود دارند که شدت علائم را کاهش داده یا حتی پیشرفت بیماری را متوقف می کنند.
در صورت بروز علائم آرتروز زانو، به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص آرتروز زانو
یکی از علائم آرتروز زانو تورم است که باعث می شود زانو بزرگتر به نظر برسد.
احتمالا پزشک عکسبرداری با اشعه ایکس از زانوها را، برای بررسی تجویز می کند.
با اشعه ایکس موارد زیر مشخص می شوند:
- نوع آرتریت
- تغییرات استخوانی
- زوائد خاری استخوان
- فاصله بین استخوان ها از نظر باریک شدن؛ هرچه غضروف بیشتر تحلیل رفته باشد، فضا باریک تر می شود. با باریک تر شدن این فضا، درد تشدید می یابد.
گاهی اوقات پزشک تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را نیز تجویز می کند.
پزشک برای تشخیص آرتروز زانو چه سوالاتی می پرسد؟
پزشک پس از شنیدن علائم سوالاتی از شما خواهد پرسید.
برخی از این سوالات عبارتند از:
- آیا کسی در خانواده شما آرتروز زانو دارد؟
- آیا زانوی شما دچار تورم شده است؟
- آیا پوست محل درگیر اغلب قرمز است؟
- آیا موضع درد غالبا گرم است؟
- آیا علائم به صورت یک طرفه است یا هر دو زانو را درگیر می کند؟
- چه مدت است که این علائم را تجربه می کنید؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟
- شدت درد به چه شکل است؟
- آیا در راه رفتن دچار اختلال شده اید؟
- آیا فعالیت های روزانه شما مختل شده اند؟
درمان آرتروز زانو
اگرچه آرتروز زانو توسط پزشک به صورت کامل برطرف نمی شود، اما برخی از درمان ها به کاهش شدت علائم کمک، و از تشدید بیماری جلوگیری می کنند.
روش هایی وجود دارد که به وسیله آن ها می توان شدت علائم را کاهش داد و احتمالاً از بدتر شدن آرتریت جلوگیری کرد، از جمله:
- حفظ وزن در محدوده سالم
- انجام ورزش های سبک (مثل شنا و دوچرخه سواری) و اجتناب از ورزش های شدید (مثل دویدن و تنیس)
- ورزش کردن به مدت 150 دقیقه در هفته
- استفاده از ابزارهای ضربه گیر در کفش
- اعمال گرما یا یخ روی موضع
- پوشیدن زانوبند یا بریس
- انجام تمرینات فیزیوتراپی که به بهبود انعطاف پذیری، قدرت بدنی و حرکت کمک می کنند
- استفاده از عصا
- طب سوزنی
- پلاسمای غنی از پلاکت
قبل از انجام هر یک از موارد فوق، با پزشک خود مشورت کنید.
پزشک می داند که چه اقدامی برای آرتروز زانو شما با توجه به مرحله آن مناسب است.
بیشتر بخوانید : درمان بورسیت در شیراز + علائم و پیشگیری
همچنین داروهای قابل استفاده عبارتند از:
- استامینوفن
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (ایبوپروفن، ادویل، موترین، آلو)
- مکمل های غذایی مانند گلوکزآمین و کندرویتین سولفات
- پمادها یا کرم های تسکین دهنده درد
- کورتیکواستروئیدها (کورتیزون)
- مهارکننده های COX-2 مثل Celebrex and Mobic
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)
از پزشک خود در مورد استفاده از داروها و مکمل های بدون نسخه برای تسکین آرتروز زانو سوال کنید.
گاهی درمان های غیرجراحی برای همه مبتلایان به آرتروز زانو کارساز نیست.
در شرایط خاصی ممکن است روش های جراحی زیر در دستور کار قرار بگیرند:
- آرتروپلاستی
- آرتروسکوپی
- استئوتومی
اکثرا افراد با آرتریت مرحله 4 تحت جراحی قرار می گیرند.
پیشگیری از ابتلا به آرتروز زانو
شناخته شده ترین علل آرتروز زانو غیرقابل پیشگیری هستند و عبارتند از:
- ساختار ژنتیکی
- ناهنجاری های استخوانی
- سالخوردگی
- صدمات فیزیکی
وزن خود را در محدوده سالم حفظ کنید و از فعالیت هایی که فشار زیادی به زانوها وارد می کنند، اجتناب کنید.
سوالات متداول
هیچ درمانی برای آرتروز زانو وجود ندارد و این اختلال نوعی وضعیت مادام العمر است.
اما خوشبختانه می توان با انجام یک سری اقدامات علائم را تسکین داد.
با انجام این درمان ها می توان علائم را کاهش داده و از تشدید بیماری جلوگیری کرد.
گاها آرتروز زانو با گذشت زمان و افزایش فشار روی مفصل تشدید می شود.
برای کاهش علائم و کاهش سرعت پیشرفت بیماری، اقداماتی مثل مصرف دارو و انجام فیزیوتراپی را امتحان کنید.
درد و کاهش انعطاف ناشی از آرتروز زانو می تواند موجب اختلالاتی در راه رفتن شود.
در مراحل بعدی، زانو ممکن است دچار قفل شدگی شود.
و این بیماری حتی گاهی امکان دارد در حرکت دادن زانو مشکل ایجاد کند.
برای انجام درمان های مناسب و کاهش علائم، به پزشک خود مراجعه کنید.
بهبودی کامل از آرتروز زانو امکان پذیر نیست.
با این حال، با مصرف داروها و اقداماتی مثل فیزیوتراپی و انجام سایر درمان ها، درد، تورم و خشکی مفاصل به شکل خفیف تری احساس می شود.
اگر درد، تورم یا خشکی مفاصل در ناحیه زانو دارید به پزشک مراجعه کنید.
علائم دیگری مانند گرم و قرمز شدن پوست و ضعف یا قفل شدن مفصل زانو را برای بررسی احتمال ابتلا به آرتروز زانو ارزیابی کنید.
شاید بهتر باشد که لیستی از سوالاتی که می خواهید از پزشک خود بپرسید آماده کرده و سپس به مطب او مراجعه کنید.
برخی از سوالات شایع عبارتند از:
- آیا آرتروز زانو یک طرفه یا قرینه است؟
- آرتریت از چه نوعی است؟
- علت احتمالی آرتریت چیست؟
- چه درمان هایی توصیه می شود؟
- چه داروهایی می توان مصرف کرد؟
- آیا نیاز به فیزیوتراپی وجود دارد؟
خلاصه
آرتروز زانو در سنین مختلف اتفاق می افتد.
این اختلال عموما دردناک است، حرکت را مختل می کند و باعث تورم مفصل می شود.
در موارد شدید ممکن است توانایی کار کردن فرد مختل شود.
موارد با شدت کمتر بعد از انجام جراحی به کار خود باز می گردند.
در سایر موارد، درد خیلی شدید نیست ولی احتمالا فعالیت روزمره مانند تمیزکاری، باغبانی و دویدن تحت تاثیر قرار گرفته است.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7