التهاب فاشیا پلانتار (التهاب پرده کف پا) یا خار پاشنه (Plantar Fasciitis / Heel Spurs)، یکی از مشکلات شایع پا است که با گذاشتن پا در روی زمین در بخش کف پا درد شدیدی را احساس خواهید کرد.
خارپاشنه در ورزشکاران و خصوصا دوندگان بیشتر است. این مشکل به صورت دردی خفیف و متناوب در پاشنه شروع می شود و گاهی به دردی مداوم و شدید تبدیل خواهد شد.
معمولا، این درد در هنگام صبح با برداشتن اولین قدم ها، پس از نشستن یا ایستادن یا هنگام آغاز یک فعالیت یا ورزش، شدیدتر است.
فاشیا پلانتار، ماده ای رشته ای و ضخیم در بخش تحتانی پا است. فاشیا به استخوان پاشنه متصل بوده و به سمت انگشتان پا کشیده می شود و مانند زه کمان، از کمان پا محافظت می کند.
خار پاشنه در واقع یک اضافه استخوانی به حساب می آید که از پایین پاشنه پا بیرون زده و خود را نشان میدهد. این مشکل کم کم رخ می دهد و افراد به صورت یک دفعه با ورود بخش تیزی آن به بافت کف پایشان احساس درد می کنند. این مشکل ممکن است مدت ها تا رسیدن به مرحله درد در کف پا پنهان بماند.
اندازه خارپاشنه تا 2cm هم می تواند باشد؛ اگر چه ممکن است بتوان خار پاشنه را با چشم مشاهده کرد اما در بعضی از مواقع بایستی برای تشخیص آن از عکس برداری و تست اشعه ایکس استفاده کرد.
به صورت تخصصی التهاب فاشیا پلانتار یا اصطلاحا خارپاشنه معمولا زمانی رخ می دهد که بخشی از این فاشیای غیر منعطف، برای مثال در اثر دویدن، به طور مکرر تحت تنش قرار می گیرد. تنش مکرر یا تحمل بار زیاد توسط فاشیا باعث التهاب در محل اتصال آن به استخوان پاشنه شده و این التهاب باعث درد می شود.
آسیب های فاشیا پلانتار می تواند در بخش میانی یا نزدیک انگشتان نیز رخ دهد. از آنجا که استراحت دادن پا دشوار است، مشکل به تدریج تشدید شده و با هر قدم بدتر می شود.
در موارد شدید، پاشنه به وضوح متورم می شود. ممکن است مشکل به سرعت پیشرفت کرده و درمان باید به محض امکان آغاز شود.
خارپاشنه دارای علائم متداولی است که در اثر بروز آن بهتر است برای درمان حتما به یک متخصص در شیراز مراجعه کنید. باید بدانید که درد حاصل از این مشکل پس از بیدار شدن از خواب در بیشترین حالت خود است و امکان بروز درد آن در طول روز و ایستادن بیش از حد محتمل است.
نکته جالبی که باید بدانید این است که درد در هنگام ورزش ممکن است خفیف باشد ولی بعد از ورزش بسیار شدیدتر می شود.
سایر علائم خارپاشنه شامل:
این عارضه ممکن است علائم دیگری هم داشته باشد که برای تشخیص دقیق در شیراز، اینکه این مشکل واقعا مشکل شما خار پاشنه است یا نه بهتر است به یک متخصص ارتوپدی در شیراز یا طب فیزیک و توانبخشی مراجعه کنید.
متخصص خار پاشنه که معمولا در زمینه جراحی ارتوپدی یا مشکلات پا نیز تخصص دارد، مسئول تشخیص و درمان خار پاشنه است.
هنگام مراجعه به پزشک متخصص خار پاشنه یک ارزیابی جامع برای تشخیص بیماری و شدت آن انجام می شود. فرآیند تشخیص احتمالا شامل موارد زیر خواهد بود:
1. بررسی سوابق پزشکی: پزشک درباره علائم، زمان شروع آن ها و بیماری های مرتبط و آسیب های قبلی سؤال می پرسد.
2. معاینه فیزیکی: پزشک ناحیه پاشنه پا را معاینه کرده و احتمالا برای ارزیابی درد و حساسیت ناحیه آسیب دیده به این قسمت فشار وارد می کند.
3. آزمایشات تصویربرداری: در برخی موارد برای تأیید خار پاشنه و ارزیابی اندازه و محل آن، تصویربرداری با اشعه ایکس یا آزمایشات دیگر تجویز می شود. این آزمایش ها به پزشک در انتخاب مناسب ترین برنامه درمانی کمک می کنند.
متخصص خار پاشنه پس از تایید تشخیص یک رویکرد درمانی متناسب با شرایط خاص بیمار را توصیه می کند. همچنین پزشک در صورت نیاز برنامه درمانی را تغییر داده و بیمار را درباره توانبخشی و اقدامات پیشگیرانه لازم برای به حداقل رساندن خطر عود بیماری راهنمایی می کند.
گاهی بهبود و کاهش درد، بیش از حد انتظار زمان می برد، خصوصا در حالتی که عارضه، مدت زمان زیادی ماندگار شده است. هم زمان با آغاز بهبود آسیب، ورزشکار باید به صورت تدریجی به فعالیت های خود بازگردد.
در بخش زیر به بخشی از روش های درمان خار پاشنه اشاره شده است:
در بخش زیر موارد مهمی را در مورد هر یک از روش های درمانی بخوانید:
استراحت (Rest) : میزان استراحت به شدت التهاب بستگی دارد. گاهی لازم است ورزشکار، دویدن یا ورزش خود را به طور موقت متوقف کند تا به آسیب، اجازه ترمیم دهد.
اغلب اوقات، ادامه ورزش یا فعالیت، آسیب را تشدید می کند.
یخ (Ice) : در ابتدا می توان از یخ 3-4 بار در روز به مدت 20-30 و سپس 2 بار در روز استفاده کرد. پس از هرگونه فعالیت، به منظور به حداقل رساندن التهاب ناشی از فعالیت، لازم است به مدت 15 دقیقه از یخ استفاده کنید.
فشار یا کامپرشن تراپی : این کار با استفاده از نوار کشدار یا کینزیوتیپینگ انجام می شود. سپس پا با نوار بسته می شود تا قوس پا حفظ شده و مقداری از تنش وارد بر پلانتار فاشیا کاهش یابد.
بالا آوردن پا (Elevation) : به کاهش تورم کمک می کند، این تورم می تواند ناشی از آسیب حاد یا التهاب مزمن باشد.
آتل شبانه : آتل شبانه، فاشیا پلانتار و تاندون آشیل را در طول شب در وضعیت کشیده نگه می دارد. اگر فاشیا در طول خواب، اندکی کشیده شود، از فشار ناگهانی که هنگام تحمل وزن به آن وارد می شود، رها می شود. آتل شبانه، به کاهش دردی که هنگام برداشتن اولین قدم ها در صبح احساس می شود، کمک می کند.
دارو درمانی : در برخی موارد داروهای ضد التهابی خوراکی تجویز می شود.
کفی کفش و کفش مناسب : کفش نامناسب می تواند باعث التهاب فاشیا پلانتار شود. ورزشکار باید کفش هایی را برای دویدن انتخاب کند که با کیفیت بالا بوده و سایز آن مناسب باشد.
اگر از کفشی حتی در صورتی که از کیفیت بالایی برخوردار بوده است به مدت طولانی به خصوص در ورزش های دومیدانی استفاده کرده اید بهتر است آن را تعویض کنید.
پد پاشنه : پد پاشنه که از اسفنج یا ماده ای سنتزی و جدیدتر ساخته شده می تواند به انتشار، یکسان سازی و جذب شوک وارد بر پاشنه کمک کرده و فشار وارد بر فاشیا پلانتار را کاهش دهد. برای کاهش حساسیت در ناحیه موردنظر، بهتر است حفره ای در پد پاشنه ایجاد شود.
ارتز و ابزارهای حمایتی قوس پا : این ابزارها در کفش قرار گرفته و از پاشنه و قوس تا انگشتان، نقش حمایتی و ضربه گیری دارند.
جراحی : گاهی اوقات در التهاب فاشیا پلانتار نیاز به انجام جراحی است که البته فرد بایستی تمامی راه ها را قبل از رفتن به سراغ جراحی امتحان کرده باشد. این عمل معمولا شامل برداشتن خار پاشنه و رها سازی فاشیا پلانتار در محلی است که بیشترین تنش وجود دارد.
ورزش های تحمل وزن در مقابل ورزش های بدون تحمل وزن
عارضه خار پاشنه می تواند با ورزش های تحمل وزن تشدید شود. هرگونه ورزشی که در آن، پا به طور مکرر با ضربه به زمین می خورد، مانند دویدن، می تواند مشکل را تشدید کند.
گرم کردن پیش از شروع تمرینات : ورزشکار باید تمام مفاصل اصلی را چندین بار حرکت دهد. تمرینات کششی و استقامتی به پیشگیری از آسیب کمک می کند.
هنگام انجام ورزش موردنظر، با شدت کمتری آن را انجام دهید. در هنگام دویدن، به مدت کوتاه تر، با سرعت کمتر و به تعداد دفعات کمتر بدوید.
ورزشکار باید روی سطوح صاف و هموار بدود : احساس درد در طول دویدن یا پس از آن، به معنی فعالیت بیش از حد است. دویدن یا بازی خود را پس از بهبود پاشنه ادامه دهید.
تمرینات
تمرینات زیر برای تقویت عضلات کوچک پا و کمک به حمایت از ناحیه آسیب دیده طراحی شده اند.
انجام منظم تمرینات به پیشگیری از آسیب دوباره کمک می کند. هریک از تمرینات تجویز شده را دو بار در روز یا در صورت لزوم بیشتر انجام دهید.
چین دادن به حوله
حوله را روی زمین قرار داده و تنها با استفاده از انگشتان پای آسیب دیده به سمت خودتان چین دهید.
با قرار دادن یک وزنه در انتهای حوله می توان مقاومت را افزایش داد. استراحت کنید، سپس این کار را 2 بار در روز و هر دفعه 15 بار تکرار کنید.
کشش عضلات کف پا
پیش از آغاز هرگونه تمرین، لازم است با پزشک متخصص ورزشی مشورت شود. در صورت احساس هرگونه درد شدید یا ناراحتی، لازم است فرد به یک پزشک مراجعه کرده و برنامه تشخیصی و درمانی اختصاصی دریافت کند.
تمریناتی که در این مقاله به آن ها اشاره شد، توصیه های کلی بوده و به عنوان جایگزینی برای توصیه های تخصصی پزشک به حساب نمی آیند.
بیشتر بخوانید : 8 تمرین برای درد خار پاشنه
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانخبشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی در شیراز، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با اطلاعات صفحه تماس با ما و مطب ارتباط برقرار کنید.
این پست آخرین بار ویرایش شد در 30 آذر 1402 11:02
اگر برای درمان سیاتیک در شیراز به پزشک ارتوپدی مراجعه کنید، احتمالا شما را برای…
روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان (Ankylosing Spondylitis) نوع نادری از آرتریت پیشرونده است که…
سلامت لگن جنبه مهمی از سلامت عمومی افراد است، اما اغلب نادیده گرفته می شود.…
تعداد افرادی که از مشکلات دیسک کمر رنج میبرند زیاد هستند. سطح شدت این مشکلات…
درمان واریس در شیراز یکی از دلایلی است که روزانه به ما جهت بهبود رگهای…
روماتیسم که به عنوان آرتریت روماتوئید (RA) نیز شناخته میشود، یک بیماری خودایمنی است که…
نمایش دیدگاه ها
درود فراوان
خانم دکتر عشقی کارشون عالیه
من چندین سال بود که خار پاشنه داشتم و چند بار تزریق کف پا انجام دادم و متاسفانه خوب نشدم
به مطب خانم دکتر مراجعه کردم
با تجویز دارو و ۸ جلسه شاک ویو درمانی بهبود ی کامل پیدا کردم
از ایشان تشکر ویژه دارم .
با سلام و تشکر
سلام ممنونم از توضیحات خوب شما
کف هر دو پای من درد شدید داره و اول صبح ها خیلی بیشتر درد داره و بعد از چند قدم راه رفتن بهتر میشه
چه راهکاری براش وجود داره؟
سلام برای معاینه و درمان این مشکل بهتره که به متخصص مراجعه کرده که پس از معاینه شما رو بهتر راهنمایی کنه و راه کارهای درمانی رو به شما ارائه بده.
اگر در شیراز هستید برای درمان خار پاشنه یا التهاب پلانتار فاشیا میتونید به کلینیک دکتر زهره عشقی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنید.
شماره تماس های کلینیک : 09337255000 یا 07132357021