وزن بدن نقش مهمی در سلامت زانو دارد، به‌ویژه زمانی که صحبت از بیماری‌هایی مانند آرتروز به میان می‌آید. مطالعات نشان داده‌اند که اضافه‌وزن می‌تواند تأثیر مستقیمی بر ایجاد و تشدید درد زانو داشته باشد و از عوامل کلیدی در مدیریت درد و پیشگیری از مشکلات زانو محسوب می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهند که وزن اضافی، به‌ویژه در افرادی که از استئوآرتریت رنج می‌برند، فشار مضاعفی بر مفاصل زانو وارد می‌کند. برای مثال، تنها 3.7 درصد از افراد با وزن نرمال (شاخص توده بدنی 18.5 تا 25) به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند، درحالی‌که این رقم در افرادی که شاخص توده بدنی آن‌ها بین 35 تا 39 است، به 19.5 درصد افزایش می‌یابد.
چاقی می‌تواند در افراد مسن بدون درد زانو، احتمال ابتلا به درد شدید زانو را در یک بازه سه‌ساله افزایش دهد.
کاهش 5 درصد یا بیشتر از وزن بدن می‌تواند تاثیر مثبتی بر عملکرد زانو و نتایج درمان داشته باشد. چاقی ممکن است سطح التهاب بدن را افزایش دهد و منجر به درد مفاصل شود. کاهش وزن تا حد زیادی این پاسخ التهابی را می‌کاهد.
وقتی افراد به طور متوسط حدود یک کیلوگرم از وزن خود را در ماه در بازه زمانی سه ماه تا دو سال از دست بدهند، التهاب در بدن به طرز قابل توجهی کاهش می‌یابد.
علاوه بر آن، کاهش شاخص توده بدنی هم به طور بالقوه‌ای از 19 درصد از موارد جدید زانو درد شدید طی یک دوره سه ساله در افراد مسن جلوگیری می‌کند.
در نتیجه حفظ وزن سالم یا تلاش برای کاهش وزن در صورت اضافه وزن می‌تواند خطر و تاثیر علائم درد زانو به علت چاقی را کم کند و یک روش غیر تهاجمی و پیشگیرانه برای مدیریت درد ارائه دهد.
افزایش وزن می‌تواند فشار مضاعفی بر مفاصل زانو وارد کرده و منجر به بروز علائمی همچون:
هنگام راه رفتن روی زمین هموار، نیروی وارده بر زانوها معادل یک و نیم برابر وزن بدن است و بالا و پایین رفتن از پله‌ها یا چمباته زدن می‌تواند نیروی وارد به زانوها را به ترتیب 2 تا 3 برابر وزن بدن یا حتی 4 تا 5 برابر وزن بدن افزایش بدهد.
این فعالیت‌ها می‌توانند دامنه حرکتی و انعطاف پذیری مفصل زانو را بیشتر کاهش دهند. تشخیص زود هنگام این علائم و انجام اقدامات مناسب برای کنترل این بیماری به کاهش درد و بهبود سلامت زانو کمک می‌کند.
کاهش وزن، ورزش منظم و سایر تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در مدیریت علائم و بهبود وضعیت زانو دارد.
حتی کاهش اندک وزن می‌تواند به کاهش فشار روی زانوها کمک کند.
استئوآرتریت زانو 3.7 درصد از افراد با وزن سالم (شاخص توده بدنی 18.5 تا 25) را درگیر می‌کند اما 19.5 درصد از افراد با چاقی درجه 2 با شاخص توده بدن 35 تا 39.9 را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
برای افراد چاق و دارای آرتروز زانو، تعیین هدف کاهش 10 درصدی وزن و هدف‌گذاری برای شاخص توده بدنی 18.5 تا 25 می‌تواند به کاهش زانو درد و پیشگیری از وخیم‌تر شدن آسیب مفاصل کمک کند.
تمرینات کم‌فشار مانند پیاده‌روی یا شنا می‌توانند به تقویت عضلات اطراف زانو کمک کنند. برای بهبود درد و عملکرد در درمان مشکلات زانو، ورزش تحت نظارت، ورزش‌های سبک بدون نظارت و یا ورزش‌های در آب، توصیه شده است.
مصرف غذاهای ضدالتهابی و متعادل می‌تواند در مدیریت التهاب و درد مؤثر باشد.
در موارد شدید، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند جراحی کاهش وزن یا تعویض مفصل زانو را پیشنهاد دهد. جراحی وقتی توصیه می‌شود که علائم زانو درد به علت اضافه وزن، به درمان‌های دیگر جواب ندهند و مداخلات ورزشی همچنان ادامه دارند.
جراحی باید آخرین گزینه باشد و پس از مشاوره با یک متخصص زانو در شیراز یا متخصص ارتوپدی در نظر گرفته شود. در مجموع، مدیریت علائم زانو درد به دلیل اضافه وزن شامل ترکیبی از کاهش وزن، مداخلات ورزشی و جراحی است.
چاقی نه تنها امکان زانو درد به علت آرتروز را افزایش می‌دهد بلکه شدت علائم را هم زیاد می‌کند. افراد دارای اضافه وزن، بیشتر احتمال دارد که درد شدید زانو، کاهش تحرک و کاهش عملکرد فیزیکی را تجربه کنند.
تقریبا 19 درصد از کل موارد جدید زانو درد شدید در افراد 50 ساله و بیشتر را می‌توان به چاقی نسبت داد. چاقی و اضافه وزن زیاد ممکن است سطح التهاب بدن را افزایش دهد و منجر به درد مفاصل شود.
اضافه وزن فشار بسیاری به مفاصل وارد می‌کند از جمله به مفاصل باسن، زانو و ستون فقرات. مثلاً مفاصل زانو چهار برابر وزن بدن را تحمل می‌کنند. این یعنی اگر شما 75 کیلوگرم وزن دارید، زانوها 300 کیلوگرم وزن را هنگام ایستادن یا راه رفتن تحمل خواهد کرد.
از دست دادن حتی مقدار اندکی از وزن هم می‌تواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند. مثلاً 5 کیلوگرم سبک‌تر بودن، بار روی زانوها را 20 کیلو کاهش می‌دهد.
اگر درد شدید یا مزمن است، بهتر است ابتدا به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا علت دقیق آن مشخص شود.
اضافه‌وزن یکی از عوامل کلیدی در بروز و تشدید درد زانو است. کاهش وزن و اتخاذ یک سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود عملکرد زانو، کاهش التهاب و جلوگیری از مشکلات آتی مفاصل کمک کند. با درک ارتباط بین وزن بدن و درد زانو، افراد می‌توانند اقداماتی برای حفظ سلامت مفاصل خود انجام دهند و از دردهای مزمن جلوگیری کنند.
کاهش وزن پایدار، اثرات بلند مدتی بر سلامت زانو دارد. کاهش وزن 5 تا 7 کیلوگرم در افراد جوان و چاق می‌تواند به شکل موثری خطر ابتلا به استئوآرتریت را در مراحل بعدی زندگی کاهش دهد.
کاهش 5 درصد از وزن بدن درد زانو را تا حد بسیاری می‌کاهد و جراحی تعویض مفصل زانو را ایمن‌تر می‌کند. این کاهش وزن می‌تواند منجر به جراحی ایمن‌تر، بهبودی سریع‌تر و مزایای بیشتر بعد از جراحی شود.
علاوه بر آن، وقتی کاهش وزن با ورزش همراه باشد، درد و ناتوانی زانو به علت چاقی را کم می‌کند.
کنترل وزن، بخش حیاتی مدیریت درد زانو به علت اضافه وزن است.
بیشتر بخوانید :
آسیب دیدگی و ضعف زانو : چگونه آسیب‌ها مزمن می شوند؟
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
بیشتر بخوانید : ارتوپدی زانو در شیراز
این پست آخرین بار ویرایش شد در 4 فروردین 1404 19:10
درد لگن یا درد ناحیه پایین شکم در زنان بسیار شایع است و علل زیادی…
کمر درد مشکلی رایج است که افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار می‌دهد،…
من 65 ساله هستم و کمر درد دارم. آیا باید نگران باشم؟ بله 5 تا…
درد مفصل آرنج می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و بر فعالیت‌های روزانه مثل…
آرتروز زانو یک بیماری فرساینده مفصل است که با درد زانو، سفتی و کاهش قدرت…
به هر نوع مشکل، اختلال یا بیماری در مفاصل بدن مشکل مفصل می‌گویند که شامل…