به زانوهایتان توجه کنید. شاید صداهایی از آنها بشنوید که نشانه مشکلی باشند.
آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا مفاصل هنگام حرکت صداها می دهد؟
شاید متوجه شوید که در هر بار نشستن روی کاناپه، زانویتان صدا می کند؛ وقتی از پله‌ها بالا می‌روید، زانویتان مانند یک تخته چوبی قدیمی صدای شکستن می دهد؛ در حین دویدن، با لغزش در یک قدم، زانو انگار می ترکد و شدیدا دردناک و متوم می شود.
حتی اگر فرد درمان های فیزیوتراپی را برای آرتروز انجام داده و درد او نیز تقریباً تمام شده باشد، باز هم ممکن است در هر بار خم و راست کردن زانو، صدای آزاردهنده زانو را بشنود.
بدن ما راه های عجیب و غریبی برای برقراری ارتباط با ما دارد، با این حال بسیاری از ما متوجه هشدارهایی که به ما می دهد نمی شویم.
وقتی مفاصل مان صدایی شبیه برنج کریسپی می دهد، بدن ما می خواهد چه چیزی به ما بگوید؟
چرا زانوها صدا می دهند
پزشکان به صدای زانو کریپیتوس می گویند که صدایی شبیه به بشکن، ترق و ترق و پاپ است.
علت این صداها ممکن است خارج شدن گاز جمع شده در نواحی اطراف مفاصل (تشکیل حباب) باشد.
با خم شدن زانو حباب های گاز ترکیده و باعث آسیب یا پارگی رباط ها می شود. برخی صداها بی ضرر و برخی دیگر مشکل ساز هستند.
صداهای زانو هنگام خم شدن
به گفته پزشکان، اگر صداها همراه با درد نباشد، معمولاً دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. صدای ترکیدن یا ترک خوردن اغلب هنگام چمباتمه زدن یا حرکت اتفاق می افتد.
این صدا شبیه به ترک خوردن بند انگشت است و بیشتر با حرکات سریع اتفاق می افتد.
همین حرکت سریع است که باعث ترکیدن حباب های گاز و ایجاد صدا می شود.
در صورت پاره شدن تاندون یا رباط و برخورد آنها به استخوان نیز احتمالا صدای ترکیدن شنیده خواهد شد.
علت صدای زانو چیست
صدا دادن زانو به کرپیتوس معروف است. هنگام بلند شدن از روی صندلی، اسکات زدن یا خم شدن برای برداشتن چیزی، ممکن است کرپیتوس را به صورت صدای ترق یا ترکیدن یا صدای سایش بشنوید.
هر مفصلی به غیر از زانو نیز ممکن است صدا دهد. اگر زانو صدا بدهد، احتمالا می توان با گذاشتن دست روی زانو، سایش یا ترکیدن را هنگام خم و راست کردن زانو، در زیر دست احساس کرد.
گریپتوس زانو می تواند نشانه ای از آرتروز زانو یا عارضه ای به نام کندرومالاسی باشد، که معمولاً دردناک هستند.
اگر کرپیتوس بدون درد، تورم یا سایر علائم زانو باشد، معمولاً دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
کرپیتوس در یک زانوی طبیعی می تواند به دلیل تغییرات فشار در مایع سینوویال داخل کپسول مفصلی زانو باشد.
این تغییرات فشار باعث ترکیب گازهای حل شده در مایع سینوویال و تشکیل حباب ها می شود. هنگامی که حباب ها می ترکند، صدای ترکیدن ایجاد می کنند.
این تغییرات فشار به علت کشش بیش از حد مفصل باشد. گاهی اوقات با حرکت کردن پا، تاندون ها و رباط ها کمی از جای خود خارج می شوند.
ممکن است هنگام برگشتن رباط ها و تاندون ها به جای خود، صدایی از آنها بشنوید. افزایش طول ماهیچه ها و تاندون ها با انجام حرکات کششی بعد از ورزش، به جلوگیری از این مشکل کمک می کند. این دلایل صدا دادن زانوها معمولاً نگران کننده نیستند.
درد و صدای زانو
صداهای زانو لزوماً نشانه ای از مشکلات زانو نیستند، اما مواردی که با علائم و نشانه های دیگری مانند زانو درد، تورم، سفتی یا کاهش دامنه حرکتی همراه باشند، به ارزیابی نیاز دارند.
کرپیتوس و زانو درد ممکن است نشانه ای از آرتروز در زانو یا عارضه ای به نام کندرومالاسی باشد.
در استئوآرتریت غضروف پوشاننده انتهای استخوان ران و ساق پا آسیب می بیند. غضروف هنگام حرکت دادن پاها ضربه را جذب می کند.
کندرومالاسی در افراد جوان تر، به ویژه در دوندگان شایع تر است. دلیل آن التهاب غضروف می باشد و معمولاً با بالا یا پایین رفتن از پله ها یا اسکات زدن بدتر می شود.
کندرومالاسی در زنان شایع تر است، زیرا احتمال اینکه کاسه زانوهای آنها هنگام پیاده روی یا ورزش در جهت غیرعادی قرار گیرد، بیشتر است.
بیشتر بخوانید : آسیب دیدگی و ضعف زانو : چگونه آسیب‌ها مزمن می شوند؟
چه زمانی برای صدا دادن زانو به پزشک مراجعه کنیم
اگر درد با صدا همراه باشد، زمان آن است که به پزشک مراجعه کنید. صدای ساییدن، برخورد یا ترق و تروق می‌تواند به معنای به هم ساییده شدن استخوان ها باشد و علت آن احتمالا تحلیل رفتن غضروف یا پارگی منیسک است.
تورم همراه با صدای زانو نیز یکی از نشانه های آرتریت یا سایر مشکلات دژنراتیو است. پزشک با تشخیص زودهنگام ممکن است امکان به کارگیری گزینه های درمانی بیشتری را داشته باشد.
سندرم درد پاتلوفمورال یا زانوی دوندگان درد در پشت کاسه زانو ایجاد می کند و گاهی اوقات باعث ایجاد درد و صدا دادن زانو می شود.
همچنین، در صورتی که صداها پس از صدمه به زانو شروع شد و پس از یک تا سه روز درمان با RICE، یعنی استراحت، یخ، فشرده سازی و بالا بردن زانو از بین نرفت، به پزشک مراجعه کنید.
درمان صدای زانو
روش های زیادی برای درمان صدای زانو وجود دارد. موارد زیر بهترین روش ها برای این منظور هستند:
یکی از بهترین راه ها برای کاهش درد و صدا دادن زانو، استراحت دادن به زانوها و گذاشتن یخ روی آن ها است. سپس پاهای خود را بالا نگه دارید. این چرخه را برای چند روز تکرار کنید.
استفاده از داروهای ضد التهابی
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن درد را کاهش می دهد.
تقویت زانو با حرکات کششی
با فیزیوتراپی و تمرینات کششی، می توان عضلات چهارسر ران و همسترینگ را تقویت و صدا دادن زانو را کاهش داد.
جراحی ارتوپدی زانو
اگر مشکل مفصل زانو به دلیل پارگی منیسک، پارگی رباط صلیبی قدامی یا پارگی رباط جانبی داخلی باشد، متخصص احتمالاً به شما انجام جراحی را پیشنهاد می کند.
استفاده از باند کشی
برای جلوگیری از تورم و خونریزی بیشتر، می توان با استفاده از باندهای الاستیک کمی به مفصل زانو فشار وارد کرد.
بیشتر بخوانید : ارتوپدی زانو در شیراز
بهترین راه برای درمان صدا دادن زانو چیست
چطور می توان صدای تق تق در زانوها را به طور قطعی درمان کرد، طوری که دیگر نگران این موضوع نباشیم.
در وهله اول باید با دقت زیاد در انتخاب پزشک ارتوپد، بهترین فوق تخصص زانو را برای درمان انتخاب کنید.
متخصص زانو، پس از معاینه کامل زانوها و با توجه به وضعیت جسمانی هر فرد، بهترین روش درمانی را برای او انتخاب می کند.
بدترین اقدام، درمان های خودسرانه و بدون نظارت پزشک است که می تواند منجر به مشکلات جدی تر و ایجاد عوارض خطرناک شود.
به همین دلیل در صورت صدا دادن زانوها و دردناک شدن آنها توصیه می کنیم برای برطرف شدن هر چه سریعتر مشکل و جلوگیری از آسیب بیشتر زانو به پزشک متخصص زانو مراجعه کنید.
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی و مفاصل، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با شماره تلفن های 07132357021 یا 09337255000 تماس بگیرید.
آدرس کلینیک : شیراز، خیابان زند، روبروی بیمارستان فقیهی (سعدی)، حد فاصل صورتگر و پوستچی، ساختمان هانیه، طبقه دوم، واحد 7
