آسیب نخاعی کمر و گردن – آسیب به هر یک از بخش های نخاع یا اعصاب انتهای کانال نخاعی – اغلب اوقات باعث تغییرات دائمی در استحکام، احساس و سایر اعمال بدن در بخشی می شود که در زیر محل آسیب قرار دارد.
در صورتی که به تازگی، نخاع دچار آسیب شده باشد، ممکن است به نظر برسد تمام جنبه های زندگی تحت تاثیر قرار گرفته است.
فرد می تواند اثرات آسیب را از نظر ذهنی، احساسی و اجتماعی تجربه کند.
بسیاری از دانشمندان امیدوار هستند که روزی پیشرفت های تحقیقاتی، ترمیم آسیب های نخاعی را ممکن می سازد. مطالعات بسیاری در سرتاسر دنیا در حال انجام است.
در این بین، روش های درمانی و توانبخشی به بسیاری از افراد مبتلا به آسیب های طناب نخاعی اجازه می دهد زندگی فعال و مستقلی داشته باشند.
درمان آسیب نخاعی کمر و گردن در شیراز ، برای تشخیص و بررسی علل به وجود آمدن و شدت آسیب نخاعی و شروع فرآیند درمان زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شیراز با کلینیک دکتر زهره عشقی تماس بگیرید.
توانایی کنترل اندام ها پس از آسیب نخاعی به دو فاکتور بستگی دارد: محل ایجاد آسیب در نخاع و شدت آسیب.
به پایین ترین بخش نخاع که پس از آسیب، تحت تاثیر آسیب قرار نمی گیرد، سطح نورولوژیک آسیب اطلاق می شود.
شدت آسیب مطابق زیر طبقه بندی می شود:
کامل. در صورتی که تمام حس ها و تمام قابلیت کنترل حرکت در بخش زیرین محل آسیب نخاعی از بین برود، آسیب، کامل است.
ناقص. در صورتی که مقداری از عملکرد حرکتی یا حسی در زیر ناحیه درگیر، وجود داشته باشد، آسیب، ناقص است. درجات مختلفی از آسیب ناقص وجود دارد.
به علاوه، فلج ناشی از آسیب طناب نخاعی به دو دسته تقسیم می شود:
تتراپلژی. در این نوع که کوادری پلژی نیز نامیده می شود، دست ها، تنه، پاها و اندام های لگنی، همگی تحت تاثیر آسیب نخاعی قرار می گیرند.
پاراپلژی. این فلج، تمام یا بخشی از تنه، پاها و اندام های لگنی را تحت تاثیر قرار می دهد.
تیم درمانی، تست هایی را برای تعیین سطح نورولوژیکی و شدت آسیب انجام می دهند.
آسیب های نخاعی می توانند باعث یکی یا بیش از یکی از علائم و نشانه های زیر شوند:
علائم و نشانه های اضطراری آسیب نخاعی پس از حادثه عبارت اند از:
بیشتر بخوانید : گردن درد + آشنایی با علائم و روش های درمان آن
آسیب های نخاعی می توانند ناشی از آسیب به مهره ها، رباط ها یا دیسک های ستون فقرات یا خود طناب نخاعی باشند.
برخی آسیب های نخاعی می تواند ناشی از ضربه ناگهانی به ستون فقرات بوده و منجر به شکستگی، جابجایی، له شدگی یا فشرگی یک یا بیش از یکی از مهره ها شود.
در بعضی موارد نیز این آسیب ها ناشی از زخم گلوله یا چاقو بوده که به داخل بدن نفوذ کرده و باعث بریده شدن نخاع می شود.
معمولا پس از گذشت روزها یا هفته ها، در اثر خونریزی، تورم و تجمع مایعات در نخاع و اطراف آن، آسیب بیشتر ایجاد می شود.
دسته ی دیگر از آسیب های نخاعی ناشی از آرتروز، سرطان، التهاب، عفونت یا تحلیل دیسک های موجود در ستون فقرات است.
سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است. نخاع از بافتی نرم ساخته شده و توسط استخوان هایی (مهره ها) احاطه شده است. نخاع از پایه مغز آغاز شده و به سمت پایین کشیده می شود. این بخش از سیستم عصبی مرکزی شامل سلول های عصبی و گروهی از اعصاب به نام رشته است که به بخش های مختلف بدن وارد می شوند.
بخش تحتانی نخاع، کمی بالاتر از کمر متوقف می شود. پایین تر از این ناحیه، دسته ای از ریشه های عصبی به نام دم اسب قرار دارند.
رشته های موجود در نخاع، پیام ها را بین مغز و بقیه بدن حمل می کنند. رشته های حرکتی، سیگنال ها را از مغز دریافت می کنند تا حرکت عضلات را کنترل کنند.
رشت های حسی، سیگنال های مرتبط با گرما، سرما، فشار، درد و مکان اندام ها را از بخش های مختلف بدن دریافت کرده و به مغز می برند.
صرف نظر از علت آسیب، فیبرهای عصبی گذرنده از ناحیه آسیب دیده، تحت تاثیر آسیب قرار گرفته و ممکن است بخشی از عضلات و عصب های زیرین محل آسیب و یا تمام آن ها نیز معیوب شوند.
آسیب در بخش سینه ای یا کمری می تواند تنه، پاها، کنترل دفع و مثانه و عملکرد جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. آسیب گردنی، نواحی مشابه به علاوه ی حرکت دست ها و احتمالا توانایی تنفس را تحت تاثیر قرار می دهد.
شایع ترین دلایل آسیب های نخاعی عبارت اند از:
اگرچه آسیب نخاعی معمولا حاصل یک تصادف است و می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما برخی فاکتورها می تواند فرد را بیشتر در معرض خطر آسیب قرار دهد، شامل:
در ابتدا، تغییراتی که در عملکرد بدن ایجاد می شود، می تواند غیر قابل تحمل باشد.
اگرچه، تیم توانبخشی به رفع تغییرات ناشی از آسیب های نخاعی کمک کرده و تجهیزات و منابعی را نیز برای بهبود کیفیت زندگی و استقلال فرد پیشنهاد خواهد کرد.
مواردی که اغلب تحت تاثیر قرار می گیرد شامل موارد زیر هستند:
این امر، فرد را بیشتر مستعد زخم بستر می کند، اما تغییر مکرر وضعیت، می تواند به پیشگیری از این زخم ها کمک کند.
فرد، مراقبت صحیح از پوست را در دوران توانبخشی خواهد آموخت که همین امر به جلوگیری از این مشکلات کمک خواهد کرد.
مشکل دیگری که ممکن است در کنترل گردش خون پیش آید، افزایش خطرناک فشار خون است. تیم توانبخشی، نحوه حل این مشکلات را به فرد خواهند آموخت.
سطح نورولوژیکی آسیب، نوع مشکلات تنفسی ایجاد شده را تعیین خواهد کرد. در صورت ابتلا به آسیب نخاعی گردنی و سینه ای، ممکن است ریسک ذات الریه یا دیگر مشکلات ریوی افزایش یابد. مصرف دارو و درمان می تواند به پیشگیری و درمان این مشکلات کمک کند.
برای حفظ وزن مناسب، متخصص تغذیه می تواند رژیم غذایی متناسبی را برای فرد طراحی کند. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی نیز می توانند به طراحی برنامه تمرینی و تناسب اندام کمک کنند.
رعایت موارد زیر می تواند ریسک آسیب نخاعی را کاهش دهد:
مطمئن شوید کودکان، کمربند خود را بسته یا روی صندلی ایمنی مناسب نشسته اند. برای محافظت از کودکان زیر 12 سال در مقابل آسیب های ناشی از ایربگ، لازم است این کودکان در صندلی عقب بنشینند.
در اورژانس، پزشک می تواند با معاینه، تست عملکرد حسی و حرکت و با پرسیدن برخی سوالات در مورد حادثه، احتمال آسیب نخاعی را رد کند.
اما اگر فرد آسیب دیده از گردن درد شکایت داشته باشد، کاملا هوشیار نباشد یا علائم آشکار ضعف یا آسیب نورولوژیک داشته باشد، ممکن است نیاز به تست های تشخیصی فوری باشد.
این تست ها شامل موارد زیر است:
چند روز پس از آسیب، زمانی که بخشی از تورم فروکش کرده است، پزشک، معاینه جامع تری برای تعیین سطح آسیب انجام خواهد داد.
بیشتر بخوانید : تست نوار عصب و عضله
متاسفانه، هیچ راهی برای برگرداندن قطعی آسیبی که به نخاع وارد شده است، وجود ندارد.
اما محققان در حال کار بر روی درمان های جدید، از جمله پروتزها و داروهایی هستند که می توانند احیاء سلول های عصبی را سرعت بخشیده یا عملکرد عصب های باقی مانده را بهبود بخشند.
در این بین، تمرکز درمان های مربوط به آسیب نخاعی روی پیشگیری از آسیب بیشتر و قدرت بخشیدن به افراد درگیر آسیب است تا بتوانند به زندگی فعال خود باز گردند.
در اورژانس، تمرکز پزشکان بر موارد زیر است:
در صورت وجود آسیب نخاعی، فرد به بخش مراقبت های ویژه منتقل خواهد شد. گاهی نیز فرد به مرکز ستون فقرات منطقه انتقال داده می شود که تیمی از متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی ، جراحان عصبی، جراحان ارتوپدی، متخصصین نخاعی، روانشناسان، پرستاران و مددکاران اجتماعی با تخصص آسیب های نخاعی در آنجا حضور دارند.
گاهی برای تثبیت ستون فقرات به منظور جلوگیری از درد یا بدشکلی در آینده نیز به جراحی نیاز است.
مراقبت
پس از پایدار شدن آسیب یا عارضه اولیه، پزشکان، توجه خود را به جلوگیری از مشکلات ثانویه مانند انقباضات عضلانی، زخم بستر، مشکلات روده ای و مثانه ای، عفونت های تنفسی و لخته های خونی منعطف می کنند.
مدت زمان بستری در بیمارستان به عارضه و مشکلات پزشکی بستگی دارد که فرد با آن ها مواجه می شود. به محض آمادگی فرد برای شرکت در دوره های درمانی، وی به بخش توانبخشی منتقل می شود.
اعضای تیم توانبخشی، همکاری خود با بیمار را در مراحل اولیه بهبود آغاز می کنند.
اعضای تیم شامل متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، کار درمان، پرستار توانبخشی، روان شناس توانبخشی، مددکار اجتماعی، متخصص تغذیه و پزشک متخصص در حوزه پزشکی فیزیکی یا آسیب های نخاعی است.
در طول مراحل اولیه توانبخشی، معمولا تمرکز درمانگران بر حفظ و تقویت عملکرد عضلانی و بازیابی مهارت های حرکتی است.
اثرات آسیب نخاعی و چگونگی جلوگیری از ایجاد عوارض به فرد آموزش داده شده و توصیه های لازم در مورد نحوه بازسازی زندگی و افزایش کیفیت آن و استقلال ارائه داده می شود.
مهارت های جدید بسیار زیادی به فرد آموزش داده شده و او از تجهیزات و تکنولوژی هایی که به زندگی مستقل کمک می کنند، استفاده خواهد کرد.
فرد به از سرگیری سرگرمی های مورد علاقه، شرکت در فعالیت های اجتماعی و تناسب اندام و بازگشت به مدرسه یا محل کار تشویق می شود.
دارو
گاهی از دارو برای مدیریت برخی اثرات آسیب نخاعی استفاده می شود. این داروها برای کنترل درد و اسپاسم عضلانی، بهبود کنترل مثانه و دفع و بهبود عملکرد جنسی به کار می روند.
تکنولوژی های جدید
ابزارهای پزشکی جدید به افراد مبتلا به آسیب های نخاعی کمک می کنند مستقل تر زندگی کرده و قابلیت حرکت بیشتری داشته باشند. از جمله:
ممکن است پزشک نتواند فورا پیش بینی لازم را در مورد بیماری انجام دهد. معمولا بهبود به شدت و سطح آسیب بستگی دارد.
اغلب اوقات سریع ترین نرخ بهبودی در شش ماهه اول دیده می شود، اما این دوران در برخی افراد به مدت 1 تا دو سال به طول می انجامد.
مدیریت و حمایت
حادثه ای که منجر به فلج می شود، زندگی را دستخوش تغییر می کند. ناتوانی ناگهانی می تواند وحشت آور و گیج کننده باشد و سازگاری با آن آسان نیست.
بهبود زمان می برد، اما بسیاری از افرادی که دچار فلجی می شوند، در نهایت زندگی فعال و موثری خواهند داشت. حفظ انگیزه و دریافت حمایت مورد نیاز، ضروری است.
سوگ و ناراحتی
در صورتی که فرد به تازگی آسیب دیده باشد، احتمالا وی و خانواده اش، دوره ای از سوگ و ماتم را تجربه خواهند کرد. فرآیند سوگواری که جزئی طبیعی از بهبود است، برای هر فرد متفاوت است.
احتمالا فرد، نگرانی هایی در مورد چگونگی تاثیر آسیب بر سبک زندگی، وضعیت مالی و روابط وی خواهد داشت. سوگواری و استرس احساسی، طبیعی است.
اگرچه، در صورتی که سوگ، فرآیند بهبود را تحت تاثیر قرار داده و باعث شود فرد، خود را در انزوا قرار دهد یا به سوء مصرف الکل یا مواد مخدر روی آورد، بهتر است با یک مددکار اجتماعی، روان شناس یا روان پزشک مشورت شود.
گفتگو با کسانی که شما را درک می کنند، می تواند دلگرم کننده باشد و سازگار کردن بخشی از محیط خانه یا محل کار بر اساس نیازهای خود نیز می تواند مفید واقع شود. از پزشک یا متخصص توانبخشی خود در مورد گروه های حمایتی منطقه بپرسید.
به دست گرفتن کنترل
یکی از بهترین راه ها برای به دست گرفتن دوباره کنترل زندگی، آموختن درمورد آسیب و روش های افزایش استقلال است. تجهیزات رانندگی بسیار و اصلاحات گوناگونی وجود دارد که می تواند در وسیله نقلیه اعمال شود.
این مورد در لوازم خانه نیز صدق می کند. سطوح شیبدار، درب های عریض تر، سینک های مخصوص، میله ها و دستگیره های در راحت باز شو، زندگی مستقل تر را ممکن می سازد.
هزینه های آسیب نخاعی می تواند سرسام آور باشد، اما فرد می تواند واجد شرایط دریافت کمک اقتصادی یا خدمات حمایتی از دولت یا موسسه های خیریه باشد.
گاهی برخی دوستان و اعضای خانواده نمی دانند اطراف فرد مبتلا چگونه رفتار کنند. آموزش دیدن در مورد آسیب نخاعی و انتقال اطلاعات به دیگران می تواند برای همه مفید باشد.
اثرات آسیب و کمکی که دیگران می توانند ارائه دهند را شرح دهید، اما زمانی که دوستان و عزیزانتان، بیش از حد کمک می کنند، بلافاصله به آن ها بگویید.
اگرچه ممکن است در ابتدا دشوار باشد، اما صحبت در مورد آسیب می تواند روابط شما با خانواده و دوستان را تقویت کند.
آسیب نخاعی ممکن است فعالیت جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. اگرچه، هر فردی دارای تمایلات جنسی است. رابطه احساسی و فیزیکی کامل ممکن است اما نیازمند برقراری ارتباط، تجربه و صبر است.
یک مشاور متخصص می تواند به فرد و شریک او کمک کند نیازها و احساسات خود را بیان کنند.
پزشک می تواند اطلاعات پزشکی مرتبط با سلامت جنسی را در اختیار فرد قرار دهد. فرد می تواند آینده ای رضایت بخش به همراه صمیمیت و لذت جنسی داشته باشد.
آینده
به لطف تکنولوژی های جدید درمان ها و ابزارها، افراد مبتلا به آسیب های نخاعی می توانند بسکتبال بازی کرده، نقاشی بکشند و عکاسی کنند. این افراد می توانند ازدواج کنند، بچه دار شوند و شغل های ارزشمند داشته باشند.
پیشرفت های حوزه ی سلول های بنیادی و احیاء سلول های عصبی، امیدبخش بهبود سریع تر در افراد مبتلا به آسیب های نخاعی است. هیچ کس نمی داند چه زمانی درمان های جدید در دسترس خواهند بود، اما می توان به آینده ی تحقیقات مربوط به نخاع امیدوار بود.
آمادگی برای قرار ملاقات
آسیب های نخاعی ناشی از ضربه، از موارد اورژانسی هستند و افراد مبتلا ممکن است ابتدا نتوانند در فرآیند مراقبتی خود شرکت کنند.
تعدادی از متخصصین از جمله پزشک متخصص در حوزه اختلالات سیستم عصبی و جراح متخصص در حوزه آسیب های نخاعی و دیگر مشکلات سیستم عصبی، وضعیت را به حالت پایدار می رسانند.
پزشک متخصص در حوزه آسیب های نخاعی، تیم توانبخشی را که شامل گروهی از متخصصین است، رهبری می کند.
در صورت ایجاد آسیب نخاعی و نداشتن اطلاعات لازم، لازم است کارهای زیر انجام شود.
در آسیب های نخاعی، تعدادی از سوالات مرتبط عبارت اند از:
احتمالا پزشک، سوالاتی را خواهد پرسید، از جمله:
دکتر زهره عشقی پزشک متخصص طب فیزیکی و توانخبشی در شیراز، ارائه کننده خدمات درمان بیماری های اسکلتی و عضلانی در شیراز، برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان با اطلاعات صفحه تماس با ما و مطب ارتباط برقرار کنید.
این پست آخرین بار ویرایش شد در 18 دی 1400 15:15
درد مفصل آرنج می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و بر فعالیت‌های روزانه مثل…
آرتروز زانو یک بیماری فرساینده مفصل است که با درد زانو، سفتی و کاهش قدرت…
به هر نوع مشکل، اختلال یا بیماری در مفاصل بدن مشکل مفصل می‌گویند که شامل…
آرتروز اصطلاحی عمومی به معنای التهاب مفصل است. استئوآرتریت که به آن بیماری دژنراتیو مفصل…
این درد رایج، حسی مثل کشیدگی عضلات دارد اما اغلب پیچیده‌تر است. در ادامه درباره…
وقتی دچار بیماری روماتیسم ستون فقرات یا همان اسپوندیلیت آنکیلوزان شده‌اید، باید به حرکت دادن…